Ratusz w Anklam

Widok ratusza na stalorycie z ok. 1840

Ratusz w Anklam – budynek istniejący od XIII w. do 1842 na rynku w Anklam, będący dawniej siedzibą tamtejszych władz miejskich, znajdujący się pośrodku rynku[1].

Po pożarze z 1367 odbudowany, wzmiankowany w 1401[2]. W 1447 budynek otrzymał z fundacji cechu handlarzy suknem nowy jastrych[1].

Budynek odbudowany po pożarze z 1525 w stylu późnogotyckim zachował części pochodzące z wcześniejszych czasów[3]. Miał szczyt schodkowy bogato zdobiony (podobnie jak inne domy mieszczańskie w mieście) i krawędzią szczytową zakończoną przez wimpergi wieńczone sterczynami (wolne filary)[4]. Pod względem architektonicznym przyrównywany do ratusza w Grimmen[4]. Strzelista wieża ratuszowa odbudowana w 1549 z dzwonem (przetopionym jeszcze w XIX w., a być może powiązanym z mechanizmem zegarowym umieszczonym na wschodnim szczycie budynku) o imieniu „Nachtigall”, wykonanym w 1550 przez Hansa Lawenprisa z inskrypcją: HERTICH BERNIM • VND • PHILIPS • FVRSTEN • SO • GENANT — REGERDEN • THO • DISSER • TIDT • MITH • WISHEIT • PAMERLANDT — ANNO MDL • HER • MARTEN • BRVN • ANDREAS • SCOMAKER • ANTONIVS MARTENS • WEREN — BORGERMEISTER • TO • ANCLAM • TO • DISSER • TIDT • MIT • EHREN — KEMRER CASTEN • BVNSOW • VND • HANS • SINNIGE • DIS • ALLE — HEBBEN • (MI •) NICHT • VNBILLIGK • GENOMET • NACTEGAL — WENT • ICK • SING • DAC • VND • NACT — EIN • IDR • HEFFT • MIN • SANGES • ACHT, oraz na płaszczu: HELP • GODT • ALTIDT • HANS • LAVENPRIS[5]. W ciągu następnego stulecia stan wieży na tyle się pogorszył, że w 1628 została zlecona przez radę inspekcja wieży[6]. Portal ratusza młodszy, według projektu XVII- lub XVIII-wiecznego[7]. Z tego samego okresu na ścianie zewnętrznej budynku powieszony herb Anklam, wykonany w piaskowcu, głębokoreliefowy, podłużny w poziomie, mający wymiary 47 × 71 cm, w wersji przedstawiającej na szaroniebieskim tle półwspiętego gryfa o czerwonym języku, patrzącego w prawo i trzymającego w szponach niemal pionowo promień (u schyłku XIX w. w zbiorach tamtejszego bankiera Röslera)[8].

Budynek ratusza został wyburzony w latach 1841-1842 na żądanie króla Prus Fryderyka Wilhelma IV[9].

Przypisy

  1. a b Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 153 (67); Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 37.
  2. Stavenhagen C.F., Topographische und Chronologische Beschreibung der Pommerschen Kauf- und Handels-Stadt Anklam aus Urkunden und und historischen Nachrichten verfasset, Greifswald 1773, s. 195: błędnie datowany na 1384; Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 98 (12), 107(21) i przypis, 153 (67): niekonsekwentne datowanie – 2 poł. XIV w. lub 1384; Hermann Bollnow, Anklamer Geschichtsschreibung vor C. F. Stavenhagen, „Heimat-Kalender für Stadt und Kreis Anklam” 1936, s. 27, cyt. za: Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 40, przyp. 2; Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 37.
  3. Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 154 (68), 164 (78); Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 37.
  4. a b Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 154 (68).
  5. Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 154 (68); Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 37, 40 i przyp. 11.
  6. Steffen Orgas, Das gotische Anklamer Rathaus und der Standpunkt Friedrich Wilhelms VI. zu dessen Abbruch, „Pommern. Zeitschrift für Kultur und Geschichte” 53, 2015, 2, s. 37.
  7. H. Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 156 (70).
  8. H. Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 101 (15), 102 (16), 156 (70).
  9. H. Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. 2: Der Kreis Anklam, Stettin 1899, s. 154 (68).