Razijja ud-din Sultana

Razijja ud-din Sultana
Jalâlat-ud-Dîn Raziyâ
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1205
Budaun

Data i miejsce śmierci

13 października 1240
Delhi

Narodowość

hinduska

Multimedia w Wikimedia Commons

Razijja ud-din Sultana (także: Jalâlat-ud-Dîn Raziyâ, Raziya al-Din) (ur. 1205 w Budaun, zm. 13 października 1240 w Delhi) – sułtan Delhi od 10 listopada 1236 do 14 października 1240. Była jedyną kobietą, która kiedykolwiek rządziła Sułtanatem Delhijskim[1].

Życiorys

Była córką Shamsa ud-din Iltutmysza, władcy Sułtanatu Delhijskiego w latach 1211–1236. Iltutmysz urodził się jako turecki niewolnik i dzięki wyjątkowym zdolnościom wojskowym został wodzem i sułtanem. Mimo iż miał trzech synów, na swojego następcę wybrał córkę Razijję, która była bardziej odpowiedzialna i kompetentna od nich[2]. Jednak po śmierci Iltutmysza schedę po nim, wbrew woli zmarłego władcy, przejął jeden z synów – Rukn ud-din Firuz[3]. Dopiero po jego śmierci w 1236 roku na tron wstąpiła Razijja[2].

Przeciwko niej zwrócili się tureccy dostojnicy, niezadowoleni z tego, że nosiła męskie szaty i pojawiała się publicznie, nie przestrzegając purdahu. Negowali także jej wybór Abisyńczyka Jamal-ud-Dina Yaquta na amir-i-akhur ("pana domu"). Mameluccy oficerowie zaczęli więc spiskować przeciwko niej[4].

Razijja wedle przekazów była władczynią sprawiedliwą, całkowicie poświęconą imperium i szanowaną przez poddanych. Zginęła w wyniku kolejnych walk o tron z rąk siepaczy jej brata, Muizza ud-din Bahrama[2].

Sułtanka Razijja w kulturze

W 1961 roku powstał film produkcji indyjskiej Razia Sultana[5]. W 1983 roku nakręcono film biograficzny pod tym samym tytułem[6], zaś w 2015 roku powstał serial telewizyjny o jej życiu Razia Sultan[7].

  • Moneta z czasów panowania Razijji
    Moneta z czasów panowania Razijji
  • Obrazek przedstawiający grobowiec Razijji (XIX wiek)
    Obrazek przedstawiający grobowiec Razijji (XIX wiek)
  • Grób Razijji w Delhi
    Grób Razijji w Delhi

Przypisy

  1. Razia, Sultana of Delhi (1205-1240). The Imperial Gazetteer of India, 1909, v. 2, p. 368. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).
  2. a b c Razia, Sultana of Delhi (1205-1240). Historia of Islam. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).
  3. Razia Sultana Biography. The Famous People. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).
  4. Longman History & Civics ICSE 9. Pearson Education India, s. 117. ISBN 81-317-2041-1.
  5. Internet Movie Database (IMDB) w bazie IMDb (ang.)
  6. Internet Movie Database (IMDB) w bazie IMDb (ang.)
  7. Pankhuri Awasthi follows Hema Malini for 'Razia Sultan'. The Times of India, 2015-02-25. [dostęp 2017-03-07]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Tom Verde: Malika II: Radiyya bint Iltutmish. Aramco World, 06-2016. [dostęp 2017-03-07]. (ang.). – historia Sułtanki Razi
  • p
  • d
  • e
„Dynastia Niewolnicza”
  • Kutb ud-Din Ajbak (1206–1210)
  • Aram Szach (1210–1211)
  • Shams ud-din Iltutmysz (1211–1236)
  • Rukn ud-din Firuz (1236)
  • Razijja ud-din Sultana (1236–1240)
  • Muizz ud-din Bahram (1240–1242)
  • Ala ud-din Masud (1242–1246)
  • Nasir-ud-din Mahmud (1246–1266)
  • Ghijas ud-din Balban (1266–1287)
  • Muiz-ud-din Kaikubad (1287–1290)
Chaldżiowie
  • Dżalal ud-din Firuz Szach (1290–1296)
  • Ala ud-din Chaldżi (1296–1316)
  • Kutb ud-din Mubarak Szach (1316–1320)
Tughlakowie
Sajjidowie
  • Chizr Chan (1414–1421)
  • Mubarak Chan II (1421–1434)
  • Muhammad IV (1434–1445)
  • Alam Shah (1445–1451)
Dynastia Lodi
  • Bahlul Chan Lodi (1451–1489)
  • Sikandar Lodi (1489–1517)
  • Ibrahim Szach Lodi (1517–1526)
Kontrola autorytatywna (osoba):