Richard Posner

Richard Posner

Data i miejsce urodzenia	11 stycznia 1939 Nowy Jork
Zawód, zajęcie	prawnik
Multimedia w Wikimedia Commons

Richard Posner (ur. 11 stycznia 1939 w Nowym Jorku) – amerykański prawnik.

Jako profesor Uniwersytetu Chicagowskiego zapoczątkował badania związane z ekonomiczną analizą prawa. Był blisko związany z chicagowską szkołą ekonomii, lecz po kryzysie finansowym z 2008 i lekturze Ogólnej teorii zatrudnienia, procentu i pieniądza zaczął identyfikować się jako keynesista^[1].

Jest autorem kilkudziesięciu książek i jednym z najczęściej cytowanych teoretyków prawa. Współpracował z Garym Beckerem, z którym współtworzył blog, a także jest współautorem przetłumaczonej na język polski książki Nieoczywistości. Ekonomiczna teoria wszystkiego.

Posner pisał również na tematy spoza swojej podstawowej dziedziny, jaką jest prawo. W swoich pracach podejmował tematy między innymi ochrony zwierząt, feminizmu, zakazu narkotyków, małżeństw osób tej samej płci, ekonomii keynesowską, akademicką filozofią moralną. Jest autorem blisko 40 książek z zakresu prawoznawstwa, ekonomii, ekonomicznej analizy prawa, ekonomii sprawiedliwości, problemów orzecznictwa, prawa, pragmatyzmu i demokracji oraz kryzysu kapitalistycznej demokracji.

Posner był określany jako konserwatysta, jednak w ostatnich lata zdystansował się od stanowiska partii republikańskiej, wydając bardziej liberalne orzeczenia dotyczące małżeństw jednopłciowych czy aborcji. Po kryzysie finansowy w 2008 zakwestionował model ekonomicznego wybory racjonalnego, leseferyzm, który leżał u podstaw jego teorii prawa i ekonomii^[2].

Richard Posner w latach 1981-2017 był sędzią sądu apelacyjnego dla siódmego okręgu Stanów Zjednoczonych, nominowany przez Ronalda Reagana^[3].

Wczesne lata życia i edukacja

Po ukończeniu liceum uczęszczał na Uniwersytet Yale. W 1959 uzyskał stopień summa cum laude w literaturze angielskiej. Następnie uczęszczał do Harvard Law School, którą ukończył w 1962.

W okresie 19621963 pełnił funkcję adwokata i doradcy federalnego komisarza ds. handlu Philipa Elmana. Następnie rozpoczął pracę w Biurze Solicitor General w Departamencie Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych, pod kierownictwem Thurgood Marshall^[4].

Kariera zawodowa

W 1968 przyjął stanowisko nauczyciela akademickiego w Stanford Law School. W późniejszym okresie przeniósł się na wydział prawa Uniwersytetu Chicagowskiego, gdzie został starszym wykładowcą^[4]. Był założycielem, w 1972, i redaktorem The Journal of Legal Studies.

27 października 1981 został nominowany przez Ronalda Regana na sędziego Sądu Apelacyjnego Stanów Zjednoczonych dla siódmego obwodu, a 1 grudnia 1981 jego nominacja została zatwierdzona przez Senat Stanów Zjednoczonych. W latach 1993-2000 pełnił funkcję sędziego głównego tego sądu, pozostając ciągle profesorem na Uniwersytecie Chicagowskim, choć już w niepełnym wymiarze godzin^[5].

Posner jest pragmatykiem w filozofii i ekonomistą w zakresie metodologii prawnej. Napisał wiele artykułów i książek o powiązaniach prawa z ekonomią i literaturą, sądownictwie federalnym, teorii moralnej, własności intelektualnej, prawie antymonopolowym, historii prawa^[6].

Największy wpływ Posnera wynika z jego pism dotyczących prawa i ekonomii. New York Times nazwał go „jednym z najważniejszych uczonych antymonopolowych minionego półwiecza”. W grudniu 2004 Posner rozpoczął wspólny blog z laureatem Nagrody Nobla, Garym Beckerem, zatytułowanym The Becker-Posner Blog.

Poglądy prawne i filozoficzne

W młodości, w latach 60. (jako urzędnik prawny Williama J. Brennana), Posner był uważany za liberała, jednak w reakcji na niektóre wydarzenia z końca lat 60. rozwinął silnie konserwatywne podejście. Zetknął się z ekonomistami ze szkoły chicagowskiej, Aaronem Directorem i George’em Stiglerem, będąc profesorem Uniwersytetu Stanforda. Posner podsumował swoje poglądy na temat prawa i ekonomii w swojej książce z 1973 The Economic Analysis of Law^[4].

Dziś – chociaż ogólnie postrzegane jako właściwe w środowisku akademickim – pragmatyzm Posnera, jego kwalifikowany relatywizm moralny i sceptycyzm moralny oraz jego przywiązanie do myśli Fryderyka Nietzschego odróżniają go od większości amerykańskich konserwatystów^[7]. W lipcu 2012 Posner stwierdził: „Stałem się mniej konserwatywny, odkąd Partia Republikańska zaczęła być niemądra”.

Nagrody i wyróżnienia

W 2004 sondaż przeprowadzony przez magazyn Legal Affairs nazwał Posnera jednym z dwudziestu najlepszych myślicieli prawnych w Stanach Zjednoczonych^[8].

W 2008 University of Chicago Law Review opublikował numer upamiętniający dwadzieścia pięć lat sędziego Richarda A. Posnera. Jeden z byłych urzędników Posnera, Tim Wu, nazywa Posnera „prawdopodobnie największym żyjącym prawnikiem Ameryki”^[9]. Były dziekan Yale Law School, Anthony T. Kronman, powiedział, że Richard Posner był „jednym z najbardziej racjonalnych ludzi”, jakiego kiedykolwiek spotkał^[4].

Publikacje

• 1973: Ekonomiczna analiza prawa, wyd. 1
• 1981: Ekonomia sprawiedliwości, ISBN 978-0-674-23526-7
• 1988: Prawo i literatura: relacja niezrozumiana, ISBN 978-0-674-51468-3
• 1995: Pokonanie prawa, ISBN 978-0-674-64926-2 - wśród tematów jest krytyka teorii konstytucyjnych Roberta Borka, przegląd książek o systemie prawnym w III Rzeszy oraz dyskusja na temat kultury prawnej odzwierciedlonej w pracach Toma Wolfe’a i E.M. Forstera
• 2002: Pragmatyzm a purpozywizm w analizie pierwszej poprawki, 54 Stan. L. Rev. 737 (artykuł)
• 2003: Struktura ekonomiczna prawa własności intelektualnej (Harvard Univ. Press) z Williamem Landes, ISBN 978-0-674-01204-2
• 2006: Niepewna tarcza: amerykański system wywiadu w ferworze reform, ISBN 978-0-7425-5127-5
• 2014: Ekonomiczna analiza prawa, wyd. 9
• 2016: Rozbieżne ścieżki: Akademia i sądownictwo

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Biografia (ang.)
• Blog prowadzony przez Richarda Posnera i Gary'ego Beckera (ang.)