Rita Gombrowicz

Rita Gombrowicz
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Marie-Rita Labrosse

Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1935
Pierrefonds, Montréal, Kanada

Zawód, zajęcie

teoretyk literatury francuskiej

Narodowość

francuska

Małżeństwo

Witold Gombrowicz

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons

Rita Gombrowicz (ur. 28 listopada 1935[1] w Pierrefonds w Kanadzie) – badaczka literatury; spadkobierczyni twórczości i wdowa po pisarzu Witoldzie Gombrowiczu.

Życiorys

Urodziła się jako Marie-Rita Labrosse w Pierrefonds w Kanadzie. Jej przodkowie pochodzili z Normandii i Burgundii. Uczęszczała do katolickiej szkoły z internatem. Studiowała literaturę francuską na Uniwersytecie w Montrealu, a później na Sorbonie w Paryżu i na Uniwersytecie w Nicei-Aix-en-Provence, gdzie obroniła doktorat z biografii Colette w maju 1968 roku.

W maju 1964 roku, podczas konferencji w Abbaye de Royaumont, poznała Witolda Gombrowicza. Została jego towarzyszką życia w ostatnich latach, osobistą sekretarką, a później spadkobierczynią jego twórczości. To dzięki jej osobistym staraniom dzieła Gombrowicza przetłumaczono na ponad 40 języków[2].

22 października 1964 roku, zamieszkała z Gombrowiczem w centrum francuskiego miasta Vence. Przez ponad pięć lat mieszkali w willi Alexandrine (adres: 36 place du Grand Jardin, Vence). W 2017 roku została utworzona tam Przestrzeń Muzealna Witolda Gombrowicza.

Na pół roku przed śmiercią pisarza, 28 grudnia 1968 w Vence, pobrali się[2]. Świadkami na ich ślubie byli Maria i Bohdan Paczowscy[3], którzy byli ich bliskimi przyjaciółmi i po których zachowała się bogata korespondencja z nimi. Bohdan Paczowski był również autorem wielu ciekawych fotografii Rity i Witolda Gombrowiczów.

Po śmierci Witolda Rita Gombrowicz mieszkała przez siedem lat w Mediolanie, a następnie przeniosła się do Paryża.

Rita Gombrowicz jest kuratorką prac męża. Dzięki jej staraniom jego prace co roku wydawane są w różnych krajach. Do dziś książki Gombrowicza zostały przetłumaczone na 40 języków[4].

Wydała dwie książki biograficzne poświęcone Witoldowi Gombrowiczowi: Gombrowicz w Argentynie i Gombrowicz w Europie.

W 2007 roku, 4 października, Rada Miasta Lublin nadała Ricie Gombrowicz tytuł honorowego obywatela Lublina[5].

W 2013 roku opublikowała osobiste dzienniki Gombrowicza pod tytułem Kronos (Wydawnictwo Literackie). Dzienniki wzbudziły duże zainteresowanie mediów i czytelników z powodu nigdy wcześniej nieopublikowanych prywatnych kontrowersyjnych przemyśleń i refleksji Gombrowicza oraz szczegółów z jego prywatnego życia[6][7].

Publikacje

  • Gombrowicz w Argentynie. Świadectwa i dokumenty 1939/63. - Wydawnictwo Denoël, Paryż 1984 (1987 wydanie w języku polskim)
  • Gombrowicz w Europie. Świadectwa i dokumenty 1963/69. - Wyd. Denoël, Paryż 1988
  • Gombrowicz w Argentynie. Świadectwa i dokumenty 1939/63.- Wyd. Noir sur Blanc, Paryż 2004 (wydanie poprawione i rozszerzone)

Odznaczenia

Przypisy

  1. Barbara Koś: Rita Gombrowicz obchodziła dwa jubileusze: 85 urodziny oraz 55-lecie opieki nad spuścizną Witolda. echodnia.eu, 2019-12-04. [dostęp 2024-03-25].
  2. a b Rita Gombrowicz: I tak poświęciłabym się pisarzom [wywiad] [online], Culture.pl [dostęp 2021-03-18]  (pol.).
  3. Wydarzenia : Gombrowicz [online], www.muzeumgombrowicza.pl [dostęp 2021-03-18] .
  4. Rita Gombrowicz : En toutes lettres | Scène | Voir.ca [online], voir.ca [dostęp 2017-11-20] .
  5. O uroczystości na stronie samorządu Lublina (w tym film). [dostęp 2013-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-15)].
  6. https://web.archive.org/web/20130509024049/http://kultura.onet.pl/ksiazki/rozmowy/rita-gombrowicz-kronos-czyli-tajny-dziennik-gombro,1,5486568,artykul.html Wywiad z Ritą Gombrowicz
  7. Żona Witolda Gombrowicza o książce "Kronos": Mam nadzieję, że nie nadużyłam jego zaufania | naTemat.pl [online], natemat.pl [dostęp 2017-11-20]  (pol.).
  8. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online], mkidn.gov.pl [dostęp 2018-12-28]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • witoldgombrowicz.com
  • Debata z udziałem Rity Gombrowicz na Panelu Gombrowiczowskim 2011, o literaturach peryferyjnych
  • Zdjęcia Rity Gombrowicz
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000071406324
  • VIAF: 24612594
  • LCCN: n84081193
  • GND: 103397981
  • BnF: 12014845s
  • SUDOC: 028279921
  • NKC: xx0173215
  • DBNL: gomb008
  • NTA: 068149689
  • CiNii: DA06675203
  • PLWABN: 9810597971405606
  • NUKAT: n94251008
  • J9U: 987007261964305171
  • WorldCat: lccn-n84081193