Roman Sadziński

Roman Sadziński
Ilustracja
Data urodzenia

9 sierpnia 1946

Zawód, zajęcie

germanista, językoznawca

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Edukacja

1978 doktorat z językoznawstwa, 1988 habilitacja, 1990 prof. ndzw., 2002 prof. tytularny

Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Wydział

Filologiczny

Stanowisko

1993-2016 kierownik Katedry Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego, 2000-2016 kierownik Zakładu Języka Niemieckiego

Roman Sadziński (ur. 9 sierpnia 1946) – polski językoznawca, filolog germanista, nauczyciel akademicki, leksykograf, profesor zwyczajny nauk humanistycznych[1].

Życiorys

W 1969 r. jako absolwent pierwszego rocznika po reaktywacji germanistyki (1964) złożył i obronił pracę magisterską napisaną pod kierunkiem profesora Mariana Adamusa (Uniwersytet Wrocławski) pt. Kontrastive Analyse konsonantischer Phoneme im Deutschen und Polnischen, tym samym ukończył studia filologii germańskiej na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 1974–1977 odbywał studia na Uniwersytecie Karola Marksa w Lipsku, gdzie pod opieką profesora Gerharda Helbiga pracował nad rozprawą doktorską pt. Die Artikelkategorie im Deutschen und deren Äquivalenzstruktur im Polnischen. Stopień doktora uzyskał w 1978 r. Studia doktoranckie odbyte w „ostoi walencji” odcisnęły piętno na kierunku zainteresowań badawczych młodego doktora. Widoczne stały się one w kolejnych pracach i publikacjach. W latach 1985–1986 jako stypendysta Fundacji Aleksandra Humboldta na Uniwersytecie w Pasawie[2], pozostając właśnie w tematyce walencji, pod okiem profesora Hansa-Wernera Eromsa napisał rozprawę habilitacyjną pt. Statische und dynamische Valenz. Probleme einer Valenzgrammatik Deutsch-Polnisch, na podstawie której w 1988 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego. Publikacja ta wydana w Hamburgu w 1989 r. zyskała uznanie niemieckich i polskich germanistów i do dziś jest ceniona i często cytowana. Pionierskie przypisanie właściwościom walencyjnym atrybutów ‘statyczny’ i ‘dynamiczny’ w bardzo konkretny i adekwatny sposób przedstawia specyfikę tego zjawiska i otwiera językoznawstwo na nowy kierunek badań[1].

Od 1990 r. był profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Łódzkiego, a od postanowienia z 18 listopada 2002 r. profesorem tytularnym nauk humanistycznych. 10 grudnia otrzymał nominację profesorską z rąk prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego. 1 kwietnia 2007 r. został mianowany profesorem zwyczajnym. W latach 1990–1993 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Filologicznego UŁ. Od 1993 do przejścia na emeryturę w 2016 r. był kierownikiem Katedry Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego, a od 2000 r. kierownikiem Zakładu Językoznawstwa Niemieckiego. Przez dwie kadencje był członkiem Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej UKA.

  • 1990: profesor nadzwyczajny
  • 1990–1993: prodziekan Wydziału Filologicznego UŁ
  • 1993–2016: kierownik Katedry Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego
  • 2000–2016: kierownik Zakładu Językoznawstwa Niemieckiego
  • 2007: profesor zwyczajny[1]

Jest żonaty, ma syna (również germanistę) i dwie wnuczki[1].

Badania naukowe i osiągnięcia dydaktyczne

Zainteresowania badawcze oscylują wokół teorii walencji, gramatyki kontrastywnej niemiecko-polskiej, gramatyki historycznej, leksykologii i leksykografii, a także sztuki tłumaczenia (również literatury pięknej). Jako oddany pracownik Uniwersytetu Łódzkiego wypromował 13 doktorów i ponad 150 magistrów.[3] Jest autorem / współautorem słowników relacji polsko-niemieckiej.

Ważniejsze publikacje

  • Statische und dynamische Valenz. Probleme einer Valenzgrammatik Deutsch-Polnisch. books.google.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)]. Helmut Buske Verlag, Hamburg 1989.
  • Die Kategorie der Determiniertheit und Indeterminiertheit im Deutschen und im Polnischen, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1995.
  • Diathesen und Konversen.In: Ágel V., Eichinger L. M., Eroms H. W., Hellwig P., Heringer, H.-J., Lobin H. (Hrsg.), Dependenz und Valenz – ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung, Bd.2, Berlin, New York, s. 963–973.
  • Deutsch-polnische kontrastive Grammatik, Bd. 1/2 Julius Groos Verlag, Heidelberg 1999 / PWN, Warszawa 2000 / [wersja poszerz.] Georg Olms Verlag, Hildesheim et al. 2012 [współautor].
  • Miniwörterbuch Deutsch-Polnisch/Polnisch-Deutsch, Harald G Dictionaries, Warszawa 1997, 2000 (2. wyd.) / 2002 (3. wyd) [współautor].
  • Słownik przysłów, czyli 330 przysłów i powiedzeń w ośmiu językach – polskim, francuskim, angielskim, hiszpańskim, łacińskim, niemieckim, rosyjskim i włoskim, Harald G Dictionaries, Warszawa. 1997, 2000 (2. wyd.) [współautor].
  • Polsko-niemiecki słownik tematyczny. Harald G Dictionaries, Warszawa 1998,/ 2003 (2. poszerz. wyd..)[4].
  • Nowy słownik niemiecko-polski / polsko-niemiecki, Harald G Dictionaries, Warszawa 2002 [współautor].
  • Nowy niemiecko-polski słownik idiomów i zwrotów, Harald G Dictionaries, Warszawa 2003 [współautor].
  • Słownik niemiecko-polski/polsko-niemiecki + idiomy i gramatyka, Harald G Dictionaries, Warszawa 2003,/ 2005 (2. wyd.) / 2007 wznowienie); 2008 / 2010 [współautor].
  • Deutsch-polnisches Wörterbuch, Ismaning: Max Hueber Verlag 2007 [współautor].
  • Online-Wörterbuch der Idiome Deutsch-Polnisch/Polnisch-Deutsch [współautor i konsultant projektu pod kierunkiem Prof. R. Lipczuka (Uniwersytet . Szczeciński) NN104174936 – online: www.frazeologizmy.univ.szczecin.pl.

Przypisy

  1. a b c d o. Professor Dr. Roman Sadziński, [w:] BeataB. Grzeszczakowska-Pawlikowska BeataB., AgnieszkaA. Stawikowska-Marcinkowska AgnieszkaA. (red.), Germanistische Forschung. Bestand, Prognose, Perspektiven, Łódź: PRIMUM VERBUM, 2016, s. 11-12 [dostęp 2024-02-09]  (niem.).
  2. Profile [online], www.humboldt-foundation.de [dostęp 2024-02-09]  (ang.).
  3. o. Professor Dr. Roman Sadziński. Wissenschaftlich-organisatorische Aktivitäten, [w:] BeataB. Grzeszczakowska-Pawlikowska BeataB., AgnieszkaA. Stawikowska-Marcinkowska AgnieszkaA. (red.), Germanistische Forschung. Bestand, Prognose, Perspektiven, Łódź 2016, s. 367-387 [dostęp 2024-02-09]  (niem.).
  4. Polsko-niemiecki słownik tematyczny - Roman Sadziński - Książka | Księgarnia internetowa Poczytaj.pl - Wyszukaj Zakupy [online], www.bing.com [dostęp 2024-02-09] .
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000078321550
  • VIAF: 5093151778222518130008, 9156154387326830970009
  • LCCN: n91016938
  • GND: 112755933
  • BnF: 122329638
  • NTA: 073701149
  • CiNii: DA17742787
  • PLWABN: 9810668605705606
  • NUKAT: n98041555
  • J9U: 987007334953505171
  • LIH: LNB:nnu;=Cb
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator osoby w bazie „Ludzie nauki” (dawnej): 11061