Rozcięgowate

Muntingia calabura

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rodzina

rozcięgowate

Nazwa systematyczna

Muntingiaceae C. Bayer
M. W. Chase & M. F. Fay in Taxon 47: 38. 13 Feb 1998^[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Rozcięgowate (Muntingiaceae) – rodzina roślin z rzędu ślazowców. Obejmuje trzy monotypowe rodzaje, czyli tylko trzy gatunki. Wszystkie to rośliny drzewiaste występujące w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej, przy czym tylko rozcięg (Muntingia calabura) jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym, a pozostałe mają bardzo ograniczony zasięg (Neotessmannia uniflora znana jest z jednego stanowiska w Peru). Rozcięg odgrywa istotną rolę w amerykańskich lasach tropikalnych jako gatunek pionierski. W Ameryce uprawiany jest też dla jadalnych owoców i włókien wytwarzanych z kory. Poza tym rozprzestrzeniony jest w tropikach jako roślina ozdobna^[4].

Morfologia

Pokrój: Drzewa o niewielkich rozmiarach oraz krzewy, z organami okrytymi włoskami prostymi, gwiazdkowatymi i gruczołowatymi^[4].
Liście: Skrętoległe, wyrastające w dwóch rzędach, pojedyncze, asymetryczne, sercowate u nasady, o brzegu piłkowanym. Użyłkowanie jest dłoniaste^[4].
Kwiaty: Wyrastają pojedynczo lub w pęczkach z kątów liści. Kwiaty promieniste, obupłciowe. Kielich składa się z pięciu działek zrośniętych u nasady. Płatków korony jest pięć. Pręciki są liczne, wolne. Zalążnia jest dolna lub wpół dolna z pięciu owocolistków. Zawiera pięć komór z licznymi zalążkami. Słupek jest krótki i gruby ze znamieniem kulistawym lub nieco podzielonym^[4].
Owoce: Jagody zawierające liczne nasiona^[4].

Systematyka

Rośliny tu klasyfikowane zaliczane były dawniej do różnych rodzin – eleokarpowatych (Elaeocarpaceae), lipowatych (Tiliaceae) i Flacourtiaceae. Ich odrębność i powiązania filogenetyczne w obrębie rzędu ślazowców odkryto i opisano dopiero w 1998 roku^[4]^[2].

Pozycja systematyczna i podział według APweb (aktualizowany system APG IV z 2018)

Jedna z rodzin z rzędu ślazowców Malvales, siostrzana dla morzyczystkowatych Cytinaceae^[2].

ślazowce

Neuradaceae

Thymelaeaceae – wawrzynkowate

Sphaerosepalaceae

Bixaceae – arnotowate

Cistaceae – czystkowate

	Sarcolaenaceae

	Dipterocarpaceae – dwuskrzydłowate

	Cytinaceae – morzyczystkowate

	Muntingiaceae – rozcięgowate

Malvaceae – ślazowate

Wykaz rodzajów^[2]

Dicraspidia Standley
Muntingia L. – rozcięg
Neotessmannia Burret

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ Robert W. Kiger, James L. Reveal: A comprehensive scheme for standardized abbreviation of usable plant-family names and type-based suprafamilial names. [dostęp 2015-12-26].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 220. ISBN 1-55407-206-9.