Ryszard Kierczyński

Ryszard Kierczyński
Ryszard Kieliszczyk
Ilustracja
Ryszard Kierczyński (w 1935)
Imię i nazwisko

Ryszard Kieliszczyk

Data i miejsce urodzenia

3 marca 1902
Warszawa

Data i miejsce śmierci

22 lipca 1971
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Maria Garbowska-Kierczyńska

Lata aktywności

1924–1969

Odznaczenia
Medal 10-lecia Polski Ludowej

Ryszard Kierczyński, właśc. Ryszard Kieliszczyk (ur. 3 marca 1902 w Warszawie, zm. 22 lipca 1971 tamże) – polski aktor teatralny i telewizyjno-filmowy.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Tomasza (zm. 1934), robotnika, i Bronisławy (zm. 1956) Kieliszczyków. Ukończył szkołę średnią w Warszawie w 1919 roku, następnie studiował socjologię w Wolnej Wszechnicy Polskiej. Działał w harcerstwie, będąc drużynowym jednej z drużyn warszawskich[1]. W czasie studiów działał w Bratniej Pomocy (w 1923 roku był członkiem zarządu BP WWP[2], a w 1924 roku – prezesem zarządu BP na WWP[3]), w 1921 roku ochotniczo wyjechał na Górny Śląsk, aby wziąć udział w III powstaniu śląskim[4].

W 1924 roku wstąpił do Instytutu Reduty i pozostał tam do 1926 roku. W 1925 roku występował ze swym teatrem m.in. w Białymstoku[5], Wilnie[6] i w Dyneburgu (wtedy Dźwińsku)[7]. W sezonie 1926/1927 występował w Teatrze Miejskim w Łodzi.

Od września 1927 roku zaczął używać nazwiska Kierczyński.

Grób Marii Garbowskiej i Ryszarda Kierczyńskiego na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie

W latach 1927–1929 występował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w latach 1929–1931 grał w lwowskim Teatrze Miejskim, a w roku 1931 – w warszawskim Teatrze Melodram, natomiast w latach 1931–1934 w Teatrze Narodowym i Letnim w Warszawie. W latach 1934–1937 występował w Teatrze Polskim w Poznaniu. W sezonie 1937/1938 występował w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, a w sezonie 1938/1939 – znów w Teatrze Polskim w Poznaniu.

W czasie okupacji pracował jako kelner w kawiarni artystycznej „Gospoda Włóczęgów”, brał czynny udział w ruchu konspiracyjnym, występował również w jawnych teatrach w Warszawie: Wesoła Banda (1940–1941), Komedia (1943), Nowe Miniatury (1943)[8].

Po wojnie w sezonie 1945/1946 ponownie występował w zespole Teatru Nowego w Poznaniu, w latach 1946–1949 – w zespole Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie. W latach 1949–1953 występował w Teatrze Narodowym, 1953 roku w Teatrze Nowej Warszawy, a w sezonie 1953/1954 – w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Potem wrócił do Warszawy i występował w latach 1954–1957 w Teatrze Ateneum, a w 1957 roku ponownie w Teatrze Młodej Warszawy i 1957–1968 w Teatrze Klasycznym. Od 1950 roku występował także w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

19 stycznia 1955 roku na wniosek Ministra Kultury i Sztuki został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej[9].

Dwukrotnie żonaty z aktorkami. Jego pierwszą była aktorka Zofia Barwińska, drugą – Maria (Marianna) Garbowska. Miał dwoje dzieci.

Zmarł w Warszawie, pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 19E-II-9)[10].

Ważniejsze role teatralne, filmowe i telewizyjne

Role teatralne

  • 1926–1927 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
    • Krzycki w Kościuszce pod Racławicami
    • Artur w Damie kameliowej
    • Paweł w Simonie
    • Mariusz w Murzynie warszawskim
  • 1934–1937 w Teatrze Polskim w Poznaniu
    • Topolnicki w Klubie kawalerów
    • Seweryn w Panu Damazym
    • Orsino w Wieczorze Trzech Króli
  • po 1945 roku:
    • Merrick w Głęboko sięgają korzenie
    • Anderson w Roxy
    • Bogucki w Pannie Maliczewskej
    • Agent w Dziwaku N. Hikmeta
    • Wójcik w Maturzystach
    • Bankier w Pojedynku J. Galsworthy'ego
    • Harrison Howell w Daj buzi, Kate w Teatrze Komedia w Warszawie (w 1957)
    • Leonard Clement w Diable na plebanii
    • Gingo w Bezimiennej gwieździe
    • Komisarz w Ostatniej nocy
    • Sędzia w Mieczu Damoklesa
    • Lukullus w Tymonie Ateńczyku
    • Miernikow w Wassie Żeleznowej
    • Doktor w Samuelu Zborowskim J. Słowackiego.

Role filmowe i telewizyjne

  • w Księżnej Łowickiej (film fabularny, 1932)
  • rewolucjonista na zebraniu w Córce generała Pankratowa (film fabularny w 1934)
  • w Maturzystach (spektakl telewizyjny w 1955)
  • Ojciec Rene w Pod wesołym młynem (spektakl telewizyjny w 1958)
  • Cotard w Dwóch rurkach z kremem (spetakl telewizyjny w 1958)
  • w Szpiegu (spektakl telewizyjny w 1959)
  • w Lokatorach domku z kart (spektakl telewizyjny w 1962)
  • urzędnik stanu cywilnego w Smarkuli (film fabularny w 1963)
  • Ojciec w Maturzystach (spektakl telewizyjny w 1964)
  • Pan Pinchard w Dudku (spektakl telewizyjny w 1964)
  • w Dokotrze Judymie (spektakl telewizyjnyw 1964)
  • w Imieninach pana dyrektora (spektakl telewizyjny w 1965)
  • w Niebezpiecznych ścieżkach (spektakl telewizyjny w 1969)

Przypisy

  1. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 116 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  2. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 146 (1923), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  3. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 173 (1924), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  4. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 108 (1921), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  5. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 204 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  6. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 206 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  7. ↑ TomaszT. Piskorski TomaszT., Pamiętniki, zeszyt 209 (1925), Warszawa: Archiwum Akt Nowych .
  8. ↑ U Aktorek [online], uaktorek.dev.com.pl [dostęp 2023-12-15] .
  9. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Kieliszczyk-Kierczyński Ryszard.
  10. ↑ Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2023-12-15] .

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • VIAF: 1518150567603406370009
  • PLWABN: 9810687611705606
  • WorldCat: viaf-1518150567603406370009
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 1122235