Sara Fel-Jelin

Sara Fel-Jelin, także Sarah Fell-Yellin^[1] (ur. 1 kwietnia 1895 w Krynkach, zm. 22 czerwca 1968 w Nowym Jorku) – żydowska poetka, pisarka i nauczycielka tworząca w jidysz.

Życiorys

Urodziła się 1 kwietnia^[2] 1895 roku w Krynkach^[2][3][4], w rodzinie blacharza^[4]; jej rodzice angażowali się w ruchy robotnicze^[5]. W 1912 roku ukończyła z wyróżnieniem gimnazjum w Grodnie, po czym uczyła dzieci w Krynkach^[5]. Młodo zaangażowała się w działalność ruchów lewicowych^[2][3]. W trakcie I wojny światowej organizowała pomoc dla bezdomnych sierot wojennych^[3][4]. W 1918 roku^[2] zorganizowała kobiecą grupę samoobrony przed pogromami^[3][4] i kontynuowała nauczanie w Krynkach, a następnie w Białymstoku^[5].

W 1920 roku wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych^[3][4], gdzie m.in. uczyła w szkołach Arbeter Ring (jid. Koło Robotnicze)^[4]. Spędziła około trzy dekady w Bostonie, regularnie współpracując z periodykiem „Morgn Frajhajt” i angażując się w działalność społeczną^[5]. Jej teksty pojawiały się także na łamach nowojorskiego „Jidisze Kultur”^[4], warszawskich „Jidisze Szriftn” i „Fołks Sztyme”, a także w periodykach wydawanych w Paryżu i Moskwie^[2]. Z kolei w formie książkowej ukazało się razem dziewięć jej tomików poetyckich, w tym m Ojf di fligl fun cholem, który ukazał się również nakładem polskiego wydawnictwa^[4]. Napisała wiele wierszy i opowiadań dla dzieci^[5].

Pod koniec życia przeniosła się z rodziną do Los Angeles, gdzie brała czynny udział w życiu kulturalnym tamtejszej społeczności żydowskiej^[5]. Współredagowała czasopismo jidyszowe „Kalifornier Szriftn”^[3][4] i objęła stanowisko przewodniczącej związku literackiego Jidiszer Kultur Farband w Los Angeles^[2]. Założyła również oddział Arbeter Ring w Beverly Hills^[3].

Zmarła 22^[2] czerwca 1968 roku^[2][5] podczas wyjazdu do Nowego Jorku. Została pochowana na Greenwood Cemetery w Brooklynie^[5].

Jeden z jej wierszy stał się kanwą utworu muzycznego na płycie Jidyszland (2015) zespołu Cicha i Spółka^[6].

Przypisy