Saussurea

Saussurea
Ilustracja
Saussurea wielkogłowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

saussurea

Nazwa systematyczna
Saussurea DC.
Ann. Mus. Natl. Hist. Nat. 16: 156, 198. Jul-Dec 1810
Typ nomenklatoryczny

Saussurea alpina (L.) DC.[3]

Synonimy
  • Aplotaxis DC.
  • Bennettia Gray
  • Cyathidium Lindl. ex Royle
  • Diplazoptilon Y.Ling
  • Eriocoryne Wall.
  • Eriocoryne Wall.
  • Eriostemon Less.
  • Haplotaxis Endl.
  • Hemistepta Bunge
  • Hemisteptia Bunge ex Fisch. & C.A.Mey.
  • Heterotrichum M.Bieb.
  • Lagurostemon Cass.
  • Poecilotriche Dulac
  • Polytaxis Bunge
  • Theodorea (Cass.) Cass.[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiatostan saussurei alpejskiej
Saussurea amara
Saussurea costus

Saussurea (Saussurea DC.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje w zależności od ujęcia systematycznego od ok. 300[5] do ponad 500[4] gatunków. Rośliny te występują w strefie okołobiegunowej i umiarkowanej na półkuli północnej, zwłaszcza w południowej części zasięgu na obszarach górskich. Centrum zróżnicowania stanowią góry Azji. W samych Chinach rośnie ok. 290 gatunków, z czego ponad 190 to endemity tego kraju[6]. W Ameryce Północnej rośnie 6 gatunków, w Australii jeden[7], w Europie 9 gatunków[4]. Do flory Polski należą dwa gatunki – saussurea alpejska S. alpina i saussurea wielkogłowa S. pygmaea[8].

Niektóre gatunki z tego rodzaju uprawiane są jako rośliny ozdobne, zwłaszcza saussurea alpejska S. alpina[5]. Liczne gatunki wykorzystywane są w tradycyjnej medycynie chińskiej (zwłaszcza: S. arenaria, S. epilobioides, S. involucrata, S. laniceps, S. leucoma, S. medusa, S. obvallata, S. stella), przy czym intensywna ich eksploatacja stanowi dla nich istotne zagrożenie[6]. S. costus poza wykorzystaniem leczniczym ceniony jest dla olejku aromatycznego o bardzo długotrwałym aromacie[5].

Nazwa rodzajowa upamiętnia szwajcarskich przyrodników – Nicolasa-Théodore de Saussure (1767–1845) i Horacego Bénédicta de Saussure (1740–1799)[7][9].

Morfologia

Saussurea discolor
Saussurea franchetii
Pokrój
Nieuzbrojone (pozbawione kolców) byliny[10], często z drewniejącą szyją korzeniową[6], rzadko rośliny roczne[10]. Pęd mają prosto wzniesiony lub podnoszący się, pojedynczy lub rozgałęziony, nagi lub owłosiony. Osiągają od kilku cm do ponad 1,2 m wysokości[7], rzadko nawet do 3 m[9].
Liście
Odziomkowe i łodygowe lub tylko łodygowe, siedzące lub ogonkowe[7], zwykle zbiegające nasadami po łodydze[10], całobrzegie do ząbkowanych i pierzasto wcinanych[10], nagie lub owłosione[7].
Kwiaty
Zebrane w pojedynczy koszyczek lub w liczne koszyczki tworzące baldachogroniasty lub wiechowaty kwiatostan złożony[10]. Okrywy jajowate, dzwonkowate lub stożkowate, z listkami wyrastającymi w 3–5, czasem większej liczbie rzędów. Listki są podobnej długości, przylegają lub odstają, są całobrzegie lub ząbkowane, zwykle ostro zakończone, ale nie kolczasto. Dno koszyczka jest wypukłe, z szydlastymi plewinkami lub nagie. Kwiaty w koszyczku w liczbie 10–20. Korony są purpurowe, w odcieniach zbliżonych do niebieskiego lub czerwonego, czasem niemal czarne, brązowe lub różowe, rzadziej białe[6]. Łatki na końcach korony są równowąskie[7].
Owoce
Podługowate, walcowate, 4–5-kanciaste niełupki nagie lub szorstkie. Puch kielichowy w dwóch szeregach. Włoskie zewnętrzne krótkie i szybko opadające. Włoski wewnętrzne pierzaste, dłuższe, zrośnięte są nasadami i zwykle odpadają w całości lub są trwałe[7].

Systematyka

Saussurea fuboensis
Saussurea hokurokuensis
Saussurea kinbuensis
Saussurea gossypiphora
Saussurea nuda
Saussurea obvallata
Saussurea pulchella

Rodzaj z plemienia Cardueae i podrodziny Carduoideae w obrębie rodziny astrowatych Asteraceae[11]. W obrębie plemienia zaliczany jest do szeroko ujmowanego podplemienia Carduinae[11], wyodrębniany w ramach „grupy Saussurea”[10] lub podplemienia Saussureinae[12].

Klasyfikacja rodzaju jest bardzo problematyczna z powodu niejasnych granic dzielących ten rodzaj i blisko spokrewniony Jurinea. W szerokim ujęciu w ramach „grupy Saussurea” wyróżniane są tylko te dwa rodzaje[10]. W wąskim ujęciu wyodrębnia się szereg mniejszych rodzajów (np. Hemistepia, Himalailla, Shangwua[5], Aucklandia, Frolovia[6]). Także tradycyjny podział wewnątrzrodzajowy na cztery podrodzaje i osiem sekcji nie odpowiada podziałowi naturalnemu (filogenetycznemu)[6].

Wykaz gatunków[4]
  • Saussurea abnormis Lipsch.
  • Saussurea acromelaena Hand.-Mazz.
  • Saussurea acrophila Diels
  • Saussurea acroura H.A.Cummins
  • Saussurea acuminata Turcz. ex Fisch. & C.A.Mey.
  • Saussurea acutisquama Raab-Straube
  • Saussurea aerjingensis K.M.Shen
  • Saussurea afghana Lipsch.
  • Saussurea ainorum Barkalov
  • Saussurea ajanensis Lipsch.
  • Saussurea alaschanica Maxim.
  • Saussurea alata DC.
  • Saussurea alatipes Hemsl.
  • Saussurea alberti Regel & C.Winkl.
  • Saussurea albifolia M.J.Nam & Im
  • Saussurea alpina (L.) DC. – saussurea alpejska
  • Saussurea amabilis Kitam.
  • Saussurea amara (L.) DC. – saussurea gorzka[13]
  • Saussurea americana Eaton
  • Saussurea amurensis Turcz. ex DC.
  • Saussurea andersonii C.B.Clarke
  • Saussurea andoana Kadota
  • Saussurea andryaloides (DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea angustifolia (L.) DC.
  • Saussurea apus Maxim.
  • Saussurea arctecapitulata Lipsch.
  • Saussurea arenaria Maxim.
  • Saussurea aster Hemsl.
  • Saussurea atkinsonii C.B.Clarke
  • Saussurea atrata W.E.Evans
  • Saussurea austrotibetica Y.S.Chen
  • Saussurea baicalensis B.L.Rob.
  • Saussurea balangshanensis Y.Z.Zhang & H.Sun
  • Saussurea baoxingensis Y.S.Chen
  • Saussurea baroniana Diels
  • Saussurea bartholomewii S.W.Liu & T.N.Ho
  • Saussurea bella Y.Ling
  • Saussurea bhutanensis Y.S.Chen
  • Saussurea bhutkesh Fujikawa & H.Ohba
  • Saussurea bijiangensis Y.L.Chen ex B.Q.Xu, N.H.Xia & G.Hao
  • Saussurea blanda Schrenk
  • Saussurea bogedaensis Yu J.Wang & J.Chen
  • Saussurea brachycephala Franch.
  • Saussurea brachylepis Hand.-Mazz.
  • Saussurea bracteata Decne.
  • Saussurea brunneopilosa Hand.-Mazz.
  • Saussurea bullata W.W.Sm.
  • Saussurea bullockii Dunn
  • Saussurea caespitans Iljin
  • Saussurea caespitosa (DC.) Wall. ex Sch.Bip.
  • Saussurea calcicola Nakai
  • Saussurea cana Ledeb.
  • Saussurea candolleana (DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea canescens C.Winkl.
  • Saussurea caprifolia Iljin & Zaprjag.
  • Saussurea carduiformis Franch.
  • Saussurea catharinae Lipsch.
  • Saussurea caudata Franch.
  • Saussurea cauloptera Hand.-Mazz.
  • Saussurea centiloba Hand.-Mazz.
  • Saussurea ceterach Hand.-Mazz.
  • Saussurea ceterachifolia Lipsch.
  • Saussurea chabyoungsanica Im
  • Saussurea chamarensis Peschkova
  • Saussurea chetchozensis Franch.
  • Saussurea chinduensis Y.S.Chen
  • Saussurea chinensis (Maxim.) Lipsch.
  • Saussurea chingiana Hand.-Mazz.
  • Saussurea chinnampoensis H.Lév. & Vaniot
  • Saussurea chionophylla Takeda
  • Saussurea chondrilloides C.Winkl.
  • Saussurea chrysotricha Ludlow
  • Saussurea ciliaris Franch.
  • Saussurea cinerea Franch.
  • Saussurea clarkei Hook.f.
  • Saussurea cochlearifolia Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea colpodes Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea columnaris Hand.-Mazz.
  • Saussurea compta Franch.
  • Saussurea conaensis (S.W.Liu) Fujikawa & H.Ohba
  • Saussurea congesta Turcz. ex DC.
  • Saussurea controversa DC.
  • Saussurea conyzoides Hemsl.
  • Saussurea cordifolia Hemsl.
  • Saussurea coriacea Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea coriolepis Hand.-Mazz.
  • Saussurea coronata Schrenk.
  • Saussurea crupinastrum (Bornm.) Lipsch.
  • Saussurea czichaczevii Maneev & Krasnob.
  • Saussurea daurica Adams
  • Saussurea delavayi Franch.
  • Saussurea denticulata Ledeb.
  • Saussurea depressa Gren.
  • Saussurea depsangensis Pamp.
  • Saussurea deserticola H.C.Fu
  • Saussurea devendrae Pusalkar
  • Saussurea dhwojii Kitam.
  • Saussurea diamantiaca Nakai
  • Saussurea dielsiana Koidz.
  • Saussurea diffusa S.Ju.Lipschitz
  • Saussurea dimorphaea Franch.
  • Saussurea discolor (Willd.) DC. – saussurea dwubarwna[13]
  • Saussurea dolichopoda Diels
  • Saussurea donkiah C.B.Clarke ex Spring.
  • Saussurea dschungdienensis Hand.-Mazz.
  • Saussurea dubia Freyn
  • Saussurea dulongjiangensis Y.S.Chen
  • Saussurea dzeurensis Franch.
  • Saussurea elata Ledeb.
  • Saussurea elegans Ledeb.
  • Saussurea elliptica C.B.Clarke ex Hook.f.
  • Saussurea elongata DC.
  • Saussurea epilobioides Maxim.
  • Saussurea eriocephala Franch.
  • Saussurea eriophylla Nakai
  • Saussurea eriostemon Wall. ex C.B.Clarke
  • Saussurea erubescens Lipsch.
  • Saussurea esthonica Baer ex Rupr.
  • Saussurea euodonta Diels
  • Saussurea falconeri Hook.f.
  • Saussurea famintziniana Krasn.
  • Saussurea fargesii Franch.
  • Saussurea fauriei Franch.
  • Saussurea fibrosa King ex W.W.Sm.
  • Saussurea filicifolia (Hook.f.) Y.S.Chen
  • Saussurea firma (Kitag.) Kitam.
  • Saussurea fistulosa J.Anthony
  • Saussurea flaccida Y.Ling
  • Saussurea flexuosa Franch.
  • Saussurea foliosa Ledeb.
  • Saussurea franchetii Koidz.
  • Saussurea frondosa Hand.-Mazz.
  • Saussurea fuboensis Kadota
  • Saussurea fulcrata Khokhr. & Vorosch.
  • Saussurea fuscipappa Y.S.Chen
  • Saussurea georgei J.Anthony
  • Saussurea glabrescens (Hand.-Mazz.) Y.S.Chen
  • Saussurea glacialis Herder
  • Saussurea glandulosa Kitam.
  • Saussurea glandulosissima Raab-Straube
  • Saussurea globosa F.H.Chen
  • Saussurea gnaphalodes (Royle ex DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea gongriensis Y.S.Chen
  • Saussurea gossipiphora D.Don
  • Saussurea graciliformis Lipsch.
  • Saussurea gracilis Maxim.
  • Saussurea graminea Dunn
  • Saussurea graminifolia Wall. ex DC.
  • Saussurea grandiceps S.W.Liu
  • Saussurea grandifolia Maxim.
  • Saussurea griffithii Boiss.
  • Saussurea grosseserrata Franch.
  • Saussurea grubovii Lipsch.
  • Saussurea gubanovii Kamelin
  • Saussurea gyacaensis S.W.Liu
  • Saussurea gymnocephala (Y.Ling) Raab-Straube
  • Saussurea habashanensis Y.S.Chen
  • Saussurea haizishanensis B.Q.Xu, G.Hao & N.H.Xia
  • Saussurea hamanakaensis Kadota
  • Saussurea hemsleyi Lipsch.
  • Saussurea hengduanshanensis Raab-Straube
  • Saussurea henryi Hemsl.
  • Saussurea hieracioides Hook.f.
  • Saussurea hookeri C.B.Clarke
  • Saussurea hosoiana Kadota
  • Saussurea huashanensis (Y.Ling) X.Y.Wu
  • Saussurea hultenii Lipsch.
  • Saussurea hwangshanensis Y.Ling
  • Saussurea hybrida Degen & Gáyer
  • Saussurea hylophila Hand.-Mazz.
  • Saussurea hypargyrea Lipsch. & Vved.
  • Saussurea igoschinae Knjaz., A.G.Bystr. & E.V.Bystr.
  • Saussurea inaensis Kitam.
  • Saussurea insularis Kitam.
  • Saussurea integrifolia Hand.-Mazz.
  • Saussurea inversa Raab-Straube
  • Saussurea involucrata (Kar. & Kir.) Sch.Bip.
  • Saussurea iodoleuca Hand.-Mazz.
  • Saussurea iodostegia Hance
  • Saussurea ispajensis Iljin
  • Saussurea italica Pînzaru
  • Saussurea jadrincevii Krylov
  • Saussurea japonica (Thunb.) DC.
  • Saussurea jindongensis Y.S.Chen
  • Saussurea jiulongensis Y.S.Chen
  • Saussurea jurineioides H.C.Fu
  • Saussurea kabadiana Rassulova & B.A.Sharipova
  • Saussurea kamtschatica Barkalov
  • Saussurea kanaii Fujikawa & H.Ohba
  • Saussurea kansuensis Hand.-Mazz.
  • Saussurea kanzanensis Kitam.
  • Saussurea karaartscha Saposhn.
  • Saussurea × karuizawensis H.Hara
  • Saussurea kaschgarica Rupr.
  • Saussurea katoana Kadota
  • Saussurea katochaete Maxim.
  • Saussurea kawakarpo Raab-Straube
  • Saussurea kenji-horieana Kadota
  • Saussurea kingii J.R.Drumm. ex C.E.C.Fisch.
  • Saussurea kiraisiensis Masam.
  • Saussurea kitamurana Miyabe & Tatew.
  • Saussurea klementzii Lipsch.
  • Saussurea kolesnikovii Khokhryakov & Vorosch.
  • Saussurea komarnitzkii Lipsch.
  • Saussurea komaroviana Lipsch.
  • Saussurea krasnoborovii S.V.Smirn.
  • Saussurea krylovii Schischk. & Serg.
  • Saussurea kubotae Kadota
  • Saussurea kungii Y.Ling
  • Saussurea kurentzoviae Barkalov
  • Saussurea kurilensis Tatew.
  • Saussurea laciniata Ledeb.
  • Saussurea lacostei Danguy
  • Saussurea ladyginii Lipsch.
  • Saussurea laminamaensis Kitam.
  • Saussurea lampsanifolia
  • Saussurea laneana W.W.Sm.
  • Saussurea langpoensis Y.S.Chen
  • Saussurea laniceps Hand.-Mazz.
  • Saussurea larionowi C.Winkl.
  • Saussurea latifolia Ledeb.
  • Saussurea lavrenkoana Lipsch.
  • Saussurea leclerei H.Lév.
  • Saussurea lehmannii (Bunge) N.Garcia, Herrando & Susanna
  • Saussurea leiocarpa Hand.-Mazz.
  • Saussurea lenensis Popov
  • Saussurea leontodontoides (DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea leptolepis Hand.-Mazz.
  • Saussurea leucoma Diels
  • Saussurea leucophylla Schrenk
  • Saussurea lhozhagensis Y.S.Chen
  • Saussurea lhunzensis Y.S.Chen
  • Saussurea lhunzhubensis Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea liangshanensis Y.S.Chen
  • Saussurea licentiana Hand.-Mazz.
  • Saussurea limprichtii Diels
  • Saussurea linearifolia Ludlow
  • Saussurea lingulata Franch.
  • Saussurea lipschitzii Filatova
  • Saussurea lomatolepis Lipsch.
  • Saussurea longifolia Franch.
  • Saussurea loriformis W.W.Sm.
  • Saussurea luae Raab-Straube
  • Saussurea lyrata (Bunge) Franch.
  • Saussurea macrolepis (Nakai) Kitam.
  • Saussurea macrota Franch.
  • Saussurea mae H.C.Fu
  • Saussurea malitiosa Maxim.
  • Saussurea manshurica Kom.
  • Saussurea maximowiczii Herder
  • Saussurea medusa Maxim.
  • Saussurea megacephala C.C.Chang ex Y.S.Chen
  • Saussurea megaphylla (X.Y.Wu) Y.S.Chen
  • Saussurea melanotricha Hand.-Mazz.
  • Saussurea merinoi H.Lév.
  • Saussurea micradenia Hand.-Mazz.
  • Saussurea mihokokawakamiana Kadota
  • Saussurea mikeschinii Iljin
  • Saussurea minuta C.Winkl.
  • Saussurea minutiloba Y.S.Chen
  • Saussurea × mirabilis Kitam.
  • Saussurea modesta Kitam.
  • Saussurea mongolica (Franch.) Franch.
  • Saussurea montana J.Anthony
  • Saussurea morifolia F.H.Chen
  • Saussurea morozeviczi B.Fedtsch.
  • Saussurea mucronulata Lipsch.
  • Saussurea muliensis Hand.-Mazz.
  • Saussurea multiloba Y.S.Chen
  • Saussurea mutabilis Diels
  • Saussurea nagensis C.E.C.Fisch.
  • Saussurea nakagawae Kadota
  • Saussurea nakaiana Kom.
  • Saussurea neichiana Kadota
  • Saussurea nematolepis Y.Ling
  • Saussurea neofranchetii Lipsch.
  • Saussurea neopulchella Lipsch.
  • Saussurea neoserrata Nakai
  • Saussurea nigrescens Maxim.
  • Saussurea nikoensis Franch. & Sav.
  • Saussurea nimborum W.W.Sm.
  • Saussurea ninae Iljin
  • Saussurea nipponica Miq.
  • Saussurea nishiokae Kitam.
  • Saussurea nivea Turcz.
  • Saussurea nuda Ledeb.
  • Saussurea nupuripoensis Miyabe & T.Miyake
  • Saussurea nyalamensis Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea nyingchiensis Y.S.Chen
  • Saussurea oblongifolia F.H.Chen
  • Saussurea obscura Lipsch.
  • Saussurea obvallata (DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea odontolepis (Herder) Sch.Bip. ex Maxim.
  • Saussurea odorata E.Pjak
  • Saussurea oligantha Franch.
  • Saussurea oligocephala (Y.Ling) Y.Ling
  • Saussurea orgaadayi Khanm. & Krasnob.
  • Saussurea orientalis (Diels) Raab-Straube
  • Saussurea ortholepis (Hand.-Mazz.) Y.Z.Zhao & L.Q.Zhao
  • Saussurea ovata Benth.
  • Saussurea ovatifolia Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea pachyneura Franch.
  • Saussurea pagriensis Y.S.Chen
  • Saussurea paleacea Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea paleata Maxim.
  • Saussurea pantlingiana W.W.Sm.
  • Saussurea parviflora (Poir.) DC.
  • Saussurea paucijuga Y.Ling
  • Saussurea paxiana Diels
  • Saussurea pectinata Bunge ex DC.
  • Saussurea peduncularis Franch.
  • Saussurea pennata Koidz.
  • Saussurea petiolata Kom. ex Lipsch.
  • Saussurea petrovii Lipsch.
  • Saussurea phaeantha Maxim.
  • Saussurea picridifolia (Hand.-Mazz.) Y.S.Chen & Qian Yuan
  • Saussurea pilinophylla Diels
  • Saussurea pinetorum Hand.-Mazz.
  • Saussurea pinnatidentata Lipsch.
  • Saussurea pinnatiphylla Grierson & Spring.
  • Saussurea piptathera Edgew.
  • Saussurea platyphyllaria Ludlow
  • Saussurea platypoda Hand.-Mazz.
  • Saussurea poljakowii Glehn
  • Saussurea polycephala Hand.-Mazz.
  • Saussurea polycolea Hand.-Mazz.
  • Saussurea polygonifolia F.H.Chen
  • Saussurea polypodioides J.Anthony
  • Saussurea polystichoides Hook.f.
  • Saussurea poochlamys Hand.-Mazz.
  • Saussurea popovii Lipsch.
  • Saussurea populifolia Hemsl.
  • Saussurea porcii Degen
  • Saussurea porphyroleuca Hand.-Mazz.
  • Saussurea pratensis J.Anthony
  • Saussurea pricei N.D.Simpson
  • Saussurea prostrata C.Winkl.
  • Saussurea przewalskii Maxim.
  • Saussurea pseudoalpina N.D.Simpson
  • Saussurea pseudoangustifolia Lipsch.
  • Saussurea pseudoblanda Lipsch. ex Filat
  • Saussurea pseudobullockii Lipsch.
  • Saussurea pseudochondrilloides Rassulova & B.A.Sharipova
  • Saussurea pseudoeriostemon Y.S.Chen
  • Saussurea pseudogracilis Kitam.
  • Saussurea pseudograminea Y.F.Wang, G.Z.Du & Y.S.Lian
  • Saussurea pseudojiulongensis Y.S.Chen
  • Saussurea pseudoleucoma Y.S.Chen
  • Saussurea pseudolingulata Y.S.Chen
  • Saussurea pseudomalitiosa Lipsch.
  • Saussurea pseudoplatyphyllaria Y.S.Chen
  • Saussurea pseudorockii Y.S.Chen
  • Saussurea pseudosalsa Lipsch.
  • Saussurea pseudosimpsoniana Y.S.Chen
  • Saussurea pseudosquarrosa Popov & Lipsch.
  • Saussurea pseudotilesii Lipsch.
  • Saussurea pseudotridactyla Y.S.Chen
  • Saussurea pseudoyunnanensis Y.S.Chen
  • Saussurea pteridophylla Hand.-Mazz.
  • Saussurea pubescens Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea pubifolia S.W.Liu
  • Saussurea pulchella (Fisch.) Fisch. ex Colla
  • Saussurea pulchra Lipsch.
  • Saussurea pulvinata Maxim.
  • Saussurea pulviniformis C.Winkl.
  • Saussurea pumila C.Winkl.
  • Saussurea purpurascens Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea pygmaea Spreng. – saussurea wielkogłowa
  • Saussurea qamdoensis Y.S.Chen
  • Saussurea qinghaiensis S.W.Liu & T.N.Ho
  • Saussurea quercifolia W.W.Sm.
  • Saussurea ramchaudharyi Ghimire & H.K.Rana
  • Saussurea ramosa Lipsch.
  • Saussurea rara Kitam.
  • Saussurea recurvata (Maxim.) Lipsch.
  • Saussurea retroserrata Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea revjakinae S.V.Smirn.
  • Saussurea riederi Herder – saussurea Riedera[13]
  • Saussurea rigida Ledeb.
  • Saussurea robusta Ledeb.
  • Saussurea rockii J.Anthony
  • Saussurea rolwalingensis Fujikawa & H.Ohba
  • Saussurea romuleifolia Franch.
  • Saussurea rotundifolia F.H.Chen
  • Saussurea roylei (DC.) Sch.Bip.
  • Saussurea runcinata DC.
  • Saussurea sagitta Franch.
  • Saussurea sagittifolia Y.S.Chen & S.R.Yi
  • Saussurea saichanensis Kom. ex Lipsch.
  • Saussurea sajanensis Gudoschn.
  • Saussurea salemanni C.Winkl.
  • Saussurea salicifolia (L.) DC. – saussurea wierzbolistna[13]
  • Saussurea saligna Franch.
  • Saussurea salsa (Pall.) Spreng.
  • Saussurea salwinensis J.Anthony
  • Saussurea satowii Kitam.
  • Saussurea sawae Kadota
  • Saussurea saxosa Lipsch.
  • Saussurea scabrida Franch.
  • Saussurea scaposa Franch. & Sav.
  • Saussurea schachimardanica Kamelin
  • Saussurea schanginiana (Wydler) Fisch. ex Herder
  • Saussurea schlagintweitii Klatt
  • Saussurea schultzii Hook.f.
  • Saussurea schweingruberi Stepanov
  • Saussurea semiamplexicaulis Lipsch.
  • Saussurea semifasciata Hand.-Mazz.
  • Saussurea semilyrata Bureau & Franch.
  • Saussurea seoulensis Nakai
  • Saussurea septentrionalis Raab-Straube
  • Saussurea sericea Y.L.Chen & S.Yun Liang
  • Saussurea serratuloides Turcz.
  • Saussurea sessiliflora (Koidz.) Kadota
  • Saussurea shangrilaensis Y.S.Chen
  • Saussurea shiretokoensis Sugaw.
  • Saussurea shonaiensis Kadota
  • Saussurea shuiluoensis Y.S.Chen
  • Saussurea sichuanica Raab-Straube
  • Saussurea sikkimensis Raab-Straube
  • Saussurea simpsoniana (Fielding & Gardner) Lipsch.
  • Saussurea sinuata Kom.
  • Saussurea sinuatoides Nakai
  • Saussurea smithiana Hand.-Mazz.
  • Saussurea sobarocephala Diels
  • Saussurea sobarocephaloides Y.S.Chen
  • Saussurea solaris Raab-Straube & Lidén
  • Saussurea sordida Kar. & Kir.
  • Saussurea souliei Franch.
  • Saussurea sovietica Kom.
  • Saussurea spatulifolia Franch.
  • Saussurea spicata Kitam.
  • Saussurea splendida Kom.
  • Saussurea squarrosa Turcz.
  • Saussurea stafleuana Lipsch.
  • Saussurea stella Maxim.
  • Saussurea stolbensis Stepanov
  • Saussurea stoliczkae C.B.Clarke
  • Saussurea stracheyana (Kuntze) Lipsch.
  • Saussurea stricta Franch.
  • Saussurea stubendorffii Herder
  • Saussurea subacaulis (Ledeb.) Serg.
  • Saussurea × subgracilis K.Asano ex T.Shimizu
  • Saussurea subtriangulata Kom.
  • Saussurea subulata C.B.Clarke
  • Saussurea subulisquama Hand.-Mazz.
  • Saussurea sudhanshui Hajra
  • Saussurea sughoo C.B.Clarke
  • Saussurea sugimurai Honda
  • Saussurea sugongii S.W.Liu & T.N.Ho
  • Saussurea sunhangii Raab-Straube
  • Saussurea superba J.Anthony
  • Saussurea sutchuenensis Franch.
  • Saussurea sylvatica Maxim.
  • Saussurea tadshikorum Iljin & Gontsch.
  • Saussurea taipaiensis Y.Ling
  • Saussurea talungensis S.K.Ghimire & H.K.Rana
  • Saussurea tanakae Franch. & Sav. ex Maxim.
  • Saussurea tangutica Maxim.
  • Saussurea taraxacifolia (Lindl. ex Royle) Wall. ex DC.
  • Saussurea tatsienensis Franch.
  • Saussurea tenerifolia
  • Saussurea thomsonii C.B.Clarke
  • Saussurea thoroldii Hemsl.
  • Saussurea tianshuiensis X.Y.Wu
  • Saussurea tibetica C.Winkl.
  • Saussurea tilesii (Ledeb.) Ledeb.
  • Saussurea tobitae Kitam.
  • Saussurea tomentosa Kom.
  • Saussurea tomentosella A.P.Khokhr.
  • Saussurea topkegolensis H.Ohba & S.Akiyama
  • Saussurea triangulata Trautv. & C.A.Mey.
  • Saussurea tridactyla Sch.Bip. ex Hook.f.
  • Saussurea triptera Maxim.
  • Saussurea tsoongii Y.S.Chen
  • Saussurea tunglingensis F.H.Chen
  • Saussurea turgaiensis B.Fedtsch.
  • Saussurea ugoensis Kadota
  • Saussurea uliginosa Hand.-Mazz.
  • Saussurea umbrosa Kom.
  • Saussurea undulata Hand.-Mazz.
  • Saussurea uniflora (DC.) Wall. ex Sch.Bip.
  • Saussurea × uralensis Lipsch.
  • Saussurea uryuensis (Kadota) Kadota
  • Saussurea ussuriensis Maxim.
  • Saussurea variiloba Y.Ling
  • Saussurea veitchiana J.R.Drumm. & Hutch.
  • Saussurea velutina W.W.Sm.
  • Saussurea vestita Franch.
  • Saussurea vestitiformis Hand.-Mazz.
  • Saussurea virgata Franch.
  • Saussurea vvedenskyi Lipsch.
  • Saussurea vyschinii Barkalov
  • Saussurea wakasugiana Kadota
  • Saussurea wardii J.Anthony
  • Saussurea weberi Hultén
  • Saussurea wellbyi Hemsl.
  • Saussurea wenchengiae B.Q.Xu, G.Hao & N.H.Xia
  • Saussurea wernerioides Sch.Bip. ex Hook.f.
  • Saussurea wettsteiniana Hand.-Mazz.
  • Saussurea winkleri (Iljin) N.Garcia, Herrando & Susanna
  • Saussurea woodiana Hemsl.
  • Saussurea xianrendongensis Y.S.Chen
  • Saussurea xiaojinensis Y.S.Chen
  • Saussurea xinjiangensis Y.S.Chen
  • Saussurea yabulaiensis Y.Y.Yao
  • Saussurea yamagataensis Kadota
  • Saussurea yanagisawae Takeda
  • Saussurea yanagitae Kadota
  • Saussurea yangii Y.S.Chen
  • Saussurea yanyuanensis Y.S.Chen
  • Saussurea yilingii Y.S.Chen
  • Saussurea yiwuensis L.Q.Zhao & Xu Ri
  • Saussurea yubarimontana Kadota
  • Saussurea yui Y.S.Chen
  • Saussurea yukiuenoana Kadota
  • Saussurea yunnanensis Franch.
  • Saussurea zayuensis Y.S.Chen
  • Saussurea zhuxiensis Y.S.Chen & Q.L.Gan
  • Saussurea zogangensis Y.S.Chen

Gatunek uprawiany pod nazwą saussurea łopianowata (Saussurea lappa)[13] wyodrębniany jest do odrębnego rodzaju jako Dolomiaea costus (Falc.) Kasana & A.K.Pandey[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15]  (ang.).
  3. ↑ Saussurea A. P. de Candolle, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-01-21] .
  4. ↑ a b c d e Saussurea DC., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-01-21] .
  5. ↑ a b c d David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 830, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  6. ↑ a b c d e f Zhu Shi & Eckhard vonZ.S.& E. Raab-Straube Zhu Shi & Eckhard vonZ.S.& E., Saussurea Candolle, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-21] .
  7. ↑ a b c d e f g David J.D.J. Keil David J.D.J., Saussurea de Candolle, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-21] .
  8. ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 161, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  9. ↑ a b Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 344. ISBN 0-333-74890-5.
  10. ↑ a b c d e f g K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants. Dicotyledons. Asterales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 137. ISBN 978-3-540-31050-1.
  11. ↑ a b Genus Saussurea DC.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-01-21].
  12. ↑ Cardueae Cass.. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2023-01-21].
  13. ↑ a b c d e Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 158. ISBN 978-83-925110-5-2.
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007543950505171
Encyklopedia internetowa:
  • SNL: Saussurea
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 38423
  • Flora of China: 129338
  • Flora of North America: 129338
  • GBIF: 2752681
  • identyfikator iNaturalist: 72342
  • IPNI: 331933-2
  • ITIS: 36074
  • NCBI: 41629
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:331933-2
  • Tela Botanica: 87161
  • USDA PLANTS: SAUSS