Schloßplatz w Berlinie

Schloßplatz
Mitte, Mitte
Ilustracja
Schloßplatz w 2013 roku, przygotowania do odbudowy Zamku berlińskiego
Państwo

 Niemcy

Miejscowość

Berlin

Położenie na mapie Berlina
Mapa konturowa Berlina, w centrum znajduje się punkt z opisem „Schloßplatz”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Schloßplatz”
Ziemia52°31′03,0″N 13°24′10,0″E/52,517500 13,402778
Multimedia w Wikimedia Commons

Schloßplatz[1] (pol. Plac Zamkowy; w latach 1951–1994 Marx-Engels-Platz) – duży plac położony w centrum Berlina, w dzielnicy Mitte, na Wyspie Muzeów. Przed II wojną światową nazwa Schloßplatz dotyczyła mającego kształt wąskiego prostokąta placu, położonego po południowej stronie Zamku berlińskiego. Po wojnie, w 1950 roku zamek został rozebrany i obszar, w skład którego wszedł zarówno przedwojenny Plac Zamkowy, jak i miejsce po zburzonym zamku nazwano Marx-Engels-Platz („Plac Marksa i Engelsa”). Po zjednoczeniu Niemiec zmieniono nazwę tego obszaru na Schloßplatz. W 2020 roku zakończyła się rekonstrukcja Zamku berlińskiego.

Historia

Przed 1866 rokiem na obszarze późniejszego Schloßplatz znajdował się koniec Stechbahn – obiektu do turniejów rycerskich, utworzonego w XVI wieku przez elektora Joachima II. O odbywających się tu niegdyś turniejach przypominało przez lata otwarcie terenu przy południowym skrzydle zamku na ulicę An der Stechbahn, które zniknęło przez wybudowanie budynku w 1866 roku. W ten sposób utworzony został Plac Zamkowy (Schlossplatz). W latach 1888–1891 na jego środku wzniesiono zaprojektowaną przez Reinholda Begasa Fontannę Neptuna (Neptunbrunnen), z kolei w latach 1897–1901 wybudowano po południowej stronie placu budynek Neuer Marstall.

W 1950 roku zniszczony podczas II wojny światowej Zamek berliński został wyburzony na mocy decyzji kierownictwa rządzącej NRD partii SED. Rok później powstały po rozbiórce zamku teren wraz z historycznym Placem Zamkowym, a także obszarem Lustgarten wszedł w skład rozległego placu nazwanego Marx-Engels-Platz. Po wschodniej stronie placu, wzdłuż brzegu Sprewy wzniesiono dużą trybunę przeznaczoną dla przedstawicieli władz NRD. Była ona wykorzystywana podczas ważnych uroczystości państwowych – na samym placu odbywały się przy tym pochody i defilady wojskowe. W latach 1962–1964 przy placu, obok budynku Neuer Marstall wzniesiono budynek Rady Państwa NRD, z kolei w 1969 roku przeniesiono Fontannę Neptuna z dotychczasowego miejsca na teren położony pomiędzy Kościołem Mariackim i Czerwonym Ratuszem. W latach 1973–1976 wybudowano na miejscu trybuny będący siedzibą wschodnioniemieckiego parlamentu Pałac Republiki, a na pozostałym niezabudowanym obszarze Marx-Engels-Platz utworzono parking.

Po zjednoczeniu kraju, w 1994 roku zmieniono nazwę placu Marx-Engels-Platz na Schloßplatz. W 2002 roku Bundestag podjął decyzję o odbudowie Zamku berlińskiego[2]. W latach 2006–2008 dokonano rozbiórki Pałacu Republiki, po czym przystąpiono do trwających kilka lat prac archeologicznych przy zachowanych fundamentach i piwnicach Zamku berlińskiego. Po ich zakończeniu na terenie placu urządzono trawnik, a także położono drewniane podesty dla ruchu pieszego. 12 czerwca 2013 roku na obszarze placu odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego inaugurująca odbudowę Zamku berlińskiego[3].

Galeria

  • Schloßplatz z Fontanną Neptuna i budynkiem Neuer Marstall (po prawej) w 1900 roku
    Schloßplatz z Fontanną Neptuna i budynkiem Neuer Marstall (po prawej) w 1900 roku
  • Schloßplatz na pocztówce z 1922 roku
    Schloßplatz na pocztówce z 1922 roku
  • Schloßplatz (Marx-Engels-Platz) po zburzeniu zamku w latach 50. XX wieku; po lewej widoczna trybuna
    Schloßplatz (Marx-Engels-Platz) po zburzeniu zamku w latach 50. XX wieku; po lewej widoczna trybuna
  • Marx-Engels-Platz w latach 50. XX wieku; na dalszym planie widoczna zrujnowana Katedra berlińska
    Marx-Engels-Platz w latach 50. XX wieku; na dalszym planie widoczna zrujnowana Katedra berlińska
  • Marx-Engels-Platz w latach 60. XX wieku; po prawej widoczny gmach Rady Państwa NRD
    Marx-Engels-Platz w latach 60. XX wieku; po prawej widoczny gmach Rady Państwa NRD
  • Marx-Engels-Platz z Pałacem Republiki w latach 70. XX wieku
    Marx-Engels-Platz z Pałacem Republiki w latach 70. XX wieku
  • Schloßplatz po rozbiórce Pałacu Republiki
    Schloßplatz po rozbiórce Pałacu Republiki
  • Schloßplatz po rozbiórce Pałacu Republiki
    Schloßplatz po rozbiórce Pałacu Republiki
  • Schloßplatz i Katedra berlińska w 2009 roku
    Schloßplatz i Katedra berlińska w 2009 roku
  • Prace archeologiczne przy piwnicach Zamku berlińskiego
    Prace archeologiczne przy piwnicach Zamku berlińskiego
  • Odbudowa Zamku berlińskiego w 2015 roku
    Odbudowa Zamku berlińskiego w 2015 roku
  • Plan zagospodarowania Schloßplatz
    Plan zagospodarowania Schloßplatz

Przypisy

  1. Schloßplatz. [w:] Straßenverzeichnis [on-line]. berlin.kauperts.de. [dostęp 2019-10-30]. (niem.).
  2. Beschluss des Deutschen Bundestages vom 4. Juli 2002. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. red, PAP: Berlin: ruszyła wielka odbudowa zamku. [w:] Architektura świata [on-line]. bryla.pl, 2013-06-18. [dostęp 2016-12-05]. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Historia Schloßplatz (niem.)
  • Opis Marx-Engels-Platz (niem.)
  • Artykuły o Schloßplatz i odbudowie Zamku berlińskiego, tagesspiegel.de (niem.)