Selenit
| Ten artykuł od 2011-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Kryształ selenitu | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | |||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | |||
Przełam | muszlowy[3] | ||
Łupliwość | w jedną stronę doskonała, w dwie dobra[3] | ||
Układ krystalograficzny | |||
Gęstość minerału | |||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | bezbarwna do białej, z różnymi odcieniami kiedy zanieczyszczony[1][2][3][5] | ||
Rysa | biała[2] | ||
Połysk | |||
Współczynnik załamania | |||
Dodatkowe dane | |||
Szczególne własności | długie kryształy selenitu można wyginać, daje się zarysować paznokciem[1] | ||
|
Selenit – bezbarwna, bardzo czysta odmiana gipsu, wykształcona w formie dużych tabliczkowych kryształów. Nazwą selenit określa się też czasami włóknistą odmianę gipsu, wykazującą księżycową poświatę, a niekiedy także efekt kociego oka. Okazy takiego gipsu są znane z Francji, Wielkiej Brytanii i Rosji.
Nazwa pochodzi od stgr. σελήνη, selḗnē (księżyc) i λῐ́θος, líthos (kamień) (σεληνῑ́της, selēnī́tēs oznacza księżycowy kamień), nawiązując do specyficznego połysku tego minerału przypominającą księżycową poświatę[5].
Właściwości
- Odmiana gipsu o połysku perłowym.
- Występuje w taflach (przezroczystych).
Występowanie
Meksyk – Naica, St. Eulalia, USA – Kolorado, Utah, Nowy Meksyk (jaskinia Lechuguilla), Kanada – Nowy Brunszwik, Chile – na pustyni Atacama, Francja – okolice Paryża, Włochy – ok. Bolonii, Sycylia, Niemcy – Badenia, Harz, Las Turynski, Hiszpania – Saragossa, Polska – w dolinie Nidy, Sieroszowice, Lubin, Dobrzyń nad Wisłą, Chodzież k. Piły.
Zastosowanie
- Niegdyś cienkie płytki selenitu służyły jako szyby okienne, a przechodzące przez nie światło odznaczało się charakterystycznym miękkim blaskiem podobnym do światła księżyca.
- Z niego wyrabiane są przybory optyczne.
- Ładnie wykształcone, duże kryształy stanowią poszukiwany i wysoko ceniony kamień kolekcjonerski. Ich wielkość osiąga nawet 3 m, jednak wymiary najbardziej czystych okazów nie przekraczają kilkudziesięciu cm.
- Niekiedy są wykorzystywane jako materiał rzeźbiarski.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Minerały i kamienie szlachetne. Łatwe rozpoznawanie, Olesiejuk, 2009, s. 73, ISBN 978-83-7588-100-4 .
- ↑ a b c d e f g WalterW. Schumann WalterW., Kamienie szlachetne i ozdobne. Wszystkie rodzaje i odmiany świata. 1600 okazów, Alma-Press, 2004, s. 226, ISBN 978-83-7020-324-5 .
- ↑ a b c d e f g h i CallyC. Oldershaw CallyC., Ilustrowany atlas klejnotów i kamieni szlachetnych, Buchmann, 2008, s. 85, ISBN 978-83-60158-18-0 .
- ↑ a b c d e MonicaM. Prince MonicaM., KevinK. Walsh KevinK., Kieszonkowy atlas skał i minerałów, SOLIS Andrzej Koper, 2006, s. 173, ISBN 83-87112-53-4 .
- ↑ a b c d Selenite, [w:] Mindat.org, Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2022-06-13] (ang.).
- Britannica: science/selenite
- Catalana: 0238428
- DSDE: selenit
- identyfikator minerału w Mindat: 5527