Siła wyporu

Siła wyporu słonej wody w Morzu Martwym unosi człowieka

Siła wyporu – siła działająca na ciało zanurzone w płynie, czyli w cieczy lub gazie w obecności ciążenia. Siłę tę opisuje prawo Archimedesa.

Siła wyporu jest skierowana pionowo do góry – przeciwnie do ciężaru[1], jest przyłożona do środka ciężkości wypartego płynu. Wartość siły wyporu jest równa ciężarowi płynu wypartego przez to ciało[2].

W cieczy jednorodnej (o jednakowej gęstości), znajdującej się w jednorodnym polu grawitacyjnym, siłę wyporu wyraża wzór[2]:

F w = d g V , {\displaystyle F_{\mathrm {w} }=d\cdot g\cdot V,}

gdzie:

d {\displaystyle d} gęstość cieczy lub gazu, w którym znajduje się ciało,
g {\displaystyle g} – przyspieszenie grawitacyjne, zazwyczaj przyjmuje się przyspieszenie ziemskie 9,81 m/s² (~10 m/s²),
V {\displaystyle V} objętość wypieranego płynu równa objętości części ciała zanurzonego w płynie.

Siła wyporu zależy od gęstości płynu oraz objętości ciała zanurzonego w płynie.

Dzięki sile wyporu statki wodne i inne ciała unoszą się na powierzchni wody, a balony i sterowce unoszą w powietrzu.

Przypisy

  1. Prawo Archimedesa – Świat pod lupą – epodreczniki.pl [online], www.epodreczniki.pl [dostęp 2018-10-23]  (pol.).
  2. a b Resnick i Halliday 1999 ↓, s. 434.

Bibliografia

  • Robert Resnick, David Halliday: Podstawy fizyki. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-09323-4.
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/buoyancy
  • SNL: oppdrift, oppdrift_-_fysikk
  • DSDE: opdrift