Sit alpejski

Sit alpejski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit alpejski

Nazwa systematyczna
Juncus alpinoarticulatus Chaix
Pl. Vapinc.: 74 (1785)[3]
Synonimy
  • Juncus acutiflorus var. alpinus (Vill.) Gaudin
  • Juncus alpinoarticulatus subsp. alpinus O.Schwarz
  • Juncus alpinus Vill.
  • Juncus alpinus subsp. australis Hyl.
  • Juncus alpinus subsp. mucroniflorus (Clairv.) Lindm.
  • Juncus alpinus mucroniflorus (Clairv.) Asch. & Graebn.
  • Juncus fuscoater var. minor Spenn.
  • Juncus mucroniflorus Clairv.
  • Juncus ustulatus var. alpinus (Vill.) Gaudin[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Sit alpejski (Juncus alpinoarticulatus Chaix) – gatunek rośliny z rodziny sitowatych. Występuje na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego[3]. W Polsce rośnie w rozproszeniu na obszarze całego kraju[5].

Morfologia

Kwiatostan
Kwiaty
Łodyga
Cienka, o wysokości 10-60 cm[6].
Liście
Słabo spłaszczone, sitowate, przegradzane[6].
Kwiaty
Ciemnobrunatne, o długości 2-2,5 mm, zebrane w główki o szerokości 3-4 mm. Wewnętrzne działki okwiatu tępe, zaokrąglone. Zewnętrzne działki okwiatu wybiegające pod wierzchołkiem w drobny kolec na grzbiecie. Sześć pręcików[6].
Owoc
Podłużna, czerwonobrunatna lub czarnobrunatna, jednokomorowa torebka, nie krótsza od działek, tępawa na zwężonym szczycie, z maleńkim dzióbkiem[6].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rośnie na torfowiskach i brzegach wód. Liczba chromosomów 2n = 40[7]. Gatunek charakterystyczny torfowisk mszysto-turzycowych i mszarów z klasy Scheuchzerio-Caricetalia nigrae[8].

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[9]. Znajduje się także w czerwonej księdze gatunków zagrożonych w kategorii LC (najmniejszej troski)[10].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-11]  (ang.).
  3. a b c Juncus alpinoarticulatus Chaix, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-14] .
  4. Juncus alpinoarticulatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. a b c d Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969
  7. Rutkowski Lucjan: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  8. Matuszkiewicz Władysław: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-01-13520-4.
  9. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  10. R.V.R.V. Lansdown R.V.R.V., Juncus alpinoarticulatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2017-12-11]  (ang.).
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: skogsiv
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42185
  • EUNIS: 185968
  • Flora of North America: 222000090
  • FloraWeb: 32130
  • GBIF: 2701930
  • identyfikator iNaturalist: 164252
  • IPNI: 442658-1
  • ITIS: 503247
  • NCBI: 253143
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-314322
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77177309-1
  • Tela Botanica: 75193
  • identyfikator Tropicos: 16900584
  • USDA PLANTS: JUAL4