Sjenit

Sjenit w formie zgładu

Sjenit, syenitobojętna skała głębinowa. Sjenit zaliczany jest do skał jawnokrystalicznych. Najczęściej barwy ciemnoszarej lub czarnej. W przeciwieństwie do granitu, nie zawiera wcale, albo zawiera bardzo mało kwarcu. Na diagramie klasyfikacyjnym QAPF sjenit zajmuje pole 7.

  • Struktura: średniokrystaliczna.
  • Skład mineralny: skalenie (głównie ortoklaz oraz plagioklazy), amfibole, pirokseny, biotyt, do 5% kwarcu.

W Polsce potocznie jako sjenity określa się granodioryt Kośmin i monzodioryt Przedborowa, nie są one jednak sjenitami[1]. Skały te przez kilkadziesiąt lat są znane jako sjenity, stąd powstało określenie sjenity dolnośląskie.

Nazwa pochodzi od greckiej nazwy Asuanu – Syene.

Zastosowanie

Używany jest głównie w drogownictwie i budownictwie, a także np. do budowy nawierzchni torów żużlowych. Sjenit jako materiał budowlany cechuje się mniejszą gęstością od granitu oraz większą łatwością w obróbce. Do bardziej znanych budowli wykonanych ze skał sjenitowych należą: Stonehenge, piramidy egipskie, mury obronne Niemczy, stele w Aksum.

Zobacz też

Przypisy

  1. Tomasz Pawlik, Agata Pacławska-Pawlik – Niemczańskie sjenity, SUDETY nr 6/2014

Bibliografia

  • Tomasz Pawlik, Agata Pacławska-Pawlik – Niemczańskie sjenity, SUDETY nr 6/2014
  • Wacław Ryka, Anna Maliszewska: Słownik petrograficzny. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982. ISBN 83-220-0150-9.


Zobacz multimedia związane z tematem: Sjenit
Kontrola autorytatywna (syenitoid):
  • BNCF: 38150
  • NKC: ph135052
  • J9U: 987007553533505171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/syenite
  • Universalis: trachytes-et-syenites
  • БРЭ: 3661262
  • SNL: syenitt
  • Catalana: 0142414
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator minerału w Mindat: 48213