Smooth jazz

Ten artykuł od 2014-05 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Smooth jazz – typ muzyki, który łączy ze sobą instrumenty (czasami improwizacje) tradycyjnie połączone z jazzem oraz style takie jak funk, pop i R&B^{[1][niewiarygodne źródło?][2]}. W latach 80. zdobył ogromną popularność^[3] w amerykańskich stacjach radiowych. W Polsce smooth jazz był promowany przez Marka Niedźwieckiego podczas audycji Smooth Jazz Cafe na antenie Programu III Polskiego Radia. Gatunek często krytykowany przez ortodoksyjnych fanów jazzu^{[1][niewiarygodne źródło?][4]}.

Geneza i początki gatunku

Smooth jazz – w formie jaką znamy dziś – pojawił się na muzycznej scenie w drugiej połowie lat siedemdziesiątych^[3]. Pierwszymi artystami poruszającymi się w tym stylu byli Grover Washington Jr.^[4], Spyro Gyra oraz Pieces of a Dream. Wywodził się on z już istniejących stylów, włączając jazz fusion^[5]. Smooth jazz jednak skupia się na melodii, a nie – jak ten ostatni – na improwizacjach^[5].

Korzeni tego gatunku można szukać w późnych latach 60.^[2], kiedy gitarzysta Wes Montgomery wraz ze słynnym producentem Creedem Taylorem^[4] nagrali trzy albumy ("A Day in the Life" i "Down Here on the Ground" w 1967 roku oraz "Road Song" w 1968) składające się z instrumentalnych wersji podobnych do siebie piosenek pop takich jak "Eleanor Rigby", "I Say a Little Prayer for You" i "Scarborough Fair". Nagrania z tej sesji, skierowane do słuchaczy popu tak jak do fanów jazzu, są często uważane za istotny wczesny smooth jazz.

Opis

Typowa smoothjazzowa piosenka jest utrzymana w downtempo (większość utworów jest grana w przedziale 90–105 BPM), skupia się na jednym instrumencie grającym główną melodię (najczęściej wykorzystywana jest kombinacja saksofon + gitara), a muzyczne tło stanowi rytm^[5] oraz pady lub sample.

Przedstawiciele gatunku

Artyści i zespoły, którzy zdobyli sławę w smooth jazzie zmierzali do prowadzenia melodii w taki sposób, by móc ich rozpoznać po paru taktach. Dobrym tego przykładem jest saksofonista David Sanborn^[4][6] oraz gitarzyści Craig Chaquico i Peter White. Niektórzy, np. Dave Koz zasłynęli dzięki duetom z największymi gwiazdami gatunku. Polskim przedstawicielem smooth jazzu jest saksofonista Marcin Nowakowski.

Podgatunki

Często spotykaną odnogą smooth jazzu jest urban jazz, który łączy z sobą elementy hip-hopu^{[1][niewiarygodne źródło?]}. Styl obrał sobie za cel dotarcie do ludzi słuchających radiostacji związanych z hip-hopem i R&B. Muzycy grający w tym podgatunku to np: Dave Koz, Boney James, Paul Jackson Jr.

Innym trendem w smooth jazzie jest łączenie jazzu i elektroniki, w wyniku której powstaje muzyka podobna do chilloutu.

Kontrowersje

Smooth jazz jest kontrowersyjnym pojęciem. Niektórzy miłośnicy jazzu twierdzą, że smooth jazz nie ma żadnego związku z samym jazzem^{[1][niewiarygodne źródło?][4]}, nazywając go elevator music lub dinner jazz^[4].

Inni twierdzą, że jest to niezależny podgatunek jazzu, który łączy w sobie tradycyjne cechy stylu matki oraz nowoczesne brzmienia takie jak R&B. Co więcej, uznani przez publiczność muzycy – jak Pat Metheny, David Sanborn^[4] czy Marcus Miller – często bywają kojarzeni właśnie ze smooth jazzem.

Albumy definiujące gatunek

• Promise - Sade
• First Wish – Chris Botti
• Letter to Evan – David Benoit
• Tourist in Paradise – The Rippingtons
• Double Vision – Bob James i David Sanborn
• Rise – Herb Alpert
• Morning Dance – Spyro Gyra
• Breezin' – George Benson
• Feels So Good – Chuck Mangione
• Festival – Lee Ritenour
• Fourplay – Fourplay
• Rapture – Anita Baker
• Rapture – Bradley Joseph
• Winelight – Grover Washington Jr.
• Love's Silhouette – Pieces of a Dream
• Smooth Night – Marcin Nowakowski
• Just Between Us - Norman Brown

Przypisy