Solec-Zdrój

Solec-Zdrój
wieś
Ilustracja
Łazienki w parku zdrojowym
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

buski

Gmina

Solec-Zdrój

Liczba ludności (2011)

865[2][3]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-131[4]

Tablice rejestracyjne

TBU

SIMC

0271035[5]

Położenie na mapie gminy Solec-Zdrój
Mapa konturowa gminy Solec-Zdrój, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Solec-Zdrój”
Ziemia50°22′00″N 20°53′13″E/50,366667 20,886944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Solec-Zdrój (do 1974 Solec[6]) – wieś uzdrowiskowa w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Solec-Zdrój[7][5]. Leży na łagodnym wzniesieniu na skraju Wyżyny Małopolskiej i Kotliny Sandomierskiej nad rzeką Rzoską, 17 km na południowy wschód od Buska-Zdroju.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Miejscowość jest siedzibą gminy Solec-Zdrój.

Części wsi

Integralne części wsi Solec-Zdrój[7][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1016300 Cegielnia część wsi
1016316 Janów część wsi
1016322 Las Strażnicki część wsi

Historia Solca

Nazwa wsi pochodzi od słonych źródlisk występujących dawniej na pobliskich łąkach. Istnienie wsi potwierdzone jest już od I poł. XIV w. W poł. XV w. jej właścicielem był Jan Feliks Tarnowski, a do ówczesnej parafii soleckiej należało 6 wsi. Od 1508 r. Solec wraz z sąsiednim Zborowem przeszedł we władanie rodziny Zborowskich. Od XVIII w. zaczęto z miejscowych wód warzyć sól. W 1815 r. radca górniczy Królestwa Polskiego Becker w trakcie poszukiwania soli odkrył we wsi źródła wód mineralnych. Do kąpieli zaczęto ich używać od ok. 1820 r., po poznaniu właściwości leczniczych. W 1837 r. Karol Godeffroy założył w Solcu uzdrowisko. Wybudowano wówczas budynki leczniczo-kąpielowe i mieszkaniowe oraz przyłączono do Solca przyległe 100 ha lasu iglastego.

W 1974 roku zmieniono nazwę wsi z Solec na Solec-Zdrój[6].

  • Urząd Gminy
    Urząd Gminy
  • Deptak
    Deptak
  • Gminne Centrum Kultury
    Gminne Centrum Kultury

Solec-Zdrój dziś

Dziś Solec-Zdrój jest niewielką miejscowością liczącą niespełna 900 mieszkańców. Jest również siedzibą gminy uzdrowiskowej. Na kuracjuszy czeka 400 miejsc. W uzdrowisku leczy się choroby narządu ruchu i reumatyczne, jak również choroby skóry i alergię. W pobliżu uzdrowiska w wyniku przeprowadzonych badań geologicznych natrafiono na solankę o zawartości siarkowodoru 8-krotnie większą niż dotychczas eksploatowane źródła. Jest to unikalne ujęcie wód mineralnych tego typu na świecie.

Solec-Zdrój jest punktem początkowym szlak turystyczny czerwony czerwonego szlaku turystycznego prowadzącego do Buska-Zdroju. Przez wieś przechodzi szlak turystyczny zielony zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.

  • Hotel Malinowy Zdrój
    Hotel Malinowy Zdrój
  • Baseny Mineralne
    Baseny Mineralne
  • Hotel Malinowy Raj
    Hotel Malinowy Raj

Uzdrowisko

Uzdrowisko Solec-Zdrój to niewielkie, zaciszne i bardzo spokojne uzdrowisko, oddalone od ośrodków przemysłowych i otoczone licznymi lasami. Obiekty uzdrowiska zlokalizowane są w Parku Zdrojowym, do którego przylega kompleks lasu sosnowego i miejscowy zalew wodny. Najcenniejszym bogactwem naturalnym uzdrowiska i podstawą kuracji są pozyskiwane tutaj wody lecznicze. Solecka siarka jest najsilniejszą dostępną wodą leczniczą w Polsce i jedną z najlepszych w Europie. Taką renomę zawdzięcza nie tylko stężeniu jonów siarczkowych, wynoszącym 103 mg/litr, ale także wysokiej mineralizacji. Posiada ona wysoką wartość leczniczą, szczególnie w schorzeniach narządu ruchu, schorzeniach reumatycznych oraz ortopedyczno-urazowych.

Od 1837 roku skutecznie leczone są tu: reumatoidalne zapalenia stawów, zesztywniające zapalenia stawów kręgosłupa, gościec tkanek miękkich, zapalenia korzonków nerwowych, stany pourazowe, dyskopatie, nerwobóle, choroby skóry, choroby układu krążenia i układu oddechowego, nerwice, zatrucia metalami ciężkimi oraz osteoporoza.

  • Kawiarnia Szyb Solecki
    Kawiarnia Szyb Solecki
  • Sanatorium Świt
    Sanatorium Świt
  • Sanatorium Jasna
    Sanatorium Jasna

Zabytki

  • Zespół uzdrowiska, XIX, XX w. wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: bez numeru z 30.07.2019)[8]
    • łazienki 1922–26,
    • sanatorium „Świt” 1875,
    • pensjonat „Jasna” 1907,
    • stróżówka, obecnie pawilon parkowy 1907,
    • pawilon kąpieli mułowych 1932–34,
    • willa „Prus” 1903–08,
    • willa „Irena” 1911,
    • założenie parkowe XIX, XX w.
  • Cmentarz parafialny z I połowy XIX w. wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.67 z 31.08.1992)[8]
  • Tężnia w Parku Zdrojowym
    Tężnia w Parku Zdrojowym
  • Nagrobek Karola Godeffroy założyciela uzdrowiska
    Nagrobek Karola Godeffroy założyciela uzdrowiska
  • Willa Prus
    Willa Prus

Inne obiekty o charakterze historycznym:

  • Kościół parafialny św. Mikołaja
    Kościół parafialny św. Mikołaja
  • Pomnik nagrobny na ścianie kościoła z drugiej połowy XVI w, prawdopodobnie Andrzeja Zborowskiego, właściciela Solca
    Pomnik nagrobny na ścianie kościoła z drugiej połowy XVI w, prawdopodobnie Andrzeja Zborowskiego, właściciela Solca
  • Solec Zdrój, widok łazienek i źródła na litografii wykonanej przed 1836
    Solec Zdrój, widok łazienek i źródła na litografii wykonanej przed 1836

Atrakcje turystyczne

  • Stary park zdrojowy – występuje tu skupisko wartościowego drzewostanu z udziałem gatunków egzotycznych takich jak: sosna wejmutka, kłek kanadyjski, świerk balsamiczny, platana oraz piękne okazy starej lipy szerokolistnej, modrzewi i magnolii.
  • Zalew – od strony zachodniej bezpośrednio do parku zdrojowego przylega nowo powstały zbiornik retencyjno-rekreacyjny.
  • Las – bezpośrednio do parku zdrojowego przylega 120 ha kompleksu leśnego o drzewostanie mieszanym z przewagą lasu sosnowego.

Wspólnoty wyznaniowe

Sport

W miejscowości działa klub piłki nożnej, GKS Strumyk Solec-Zdrój, założony w 2016 roku.

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 126425
  2. Wieś Solec-Zdrój w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-07-07] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1173 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b M.P. z 1974 r. nr 22, poz. 130.
  7. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-06-13] .
  9. Solec-Zdrój, św. Mikołaja B.W. [online], diecezja.kielce.pl [dostęp 2023-08-15] .
  10. Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15] .

Linki zewnętrzne

  • Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
  • p
  • d
  • e
Gmina Solec-Zdrój
  • Siedziba gminy: Solec-Zdrój
Wsie
Części wsi
  • Babiniec
  • Błonie (Sułkowice)
  • Błonie (Włosnowice)
  • Cegielnia
  • Chałupki
  • Golgota
  • Górka
  • Jagodnica
  • Janów
  • Kamienna Góra
  • Karna Góra
  • Klucz
  • Kopanina
  • Kosinów
  • Las Strażnicki
  • Lasek
  • Lisianki
  • Marianów
  • Młynek
  • Nowe Świniary
  • Nowe Włosnowice
  • Piachy
  • Piaski
  • Piestrzec Kapitulny
  • Piestrzec Poduchowny
  • Pod Lasem
  • Podedwór
  • Podymacz
  • Półanki
  • Próchnica
  • Przedewsie
  • Przymiarek
  • Sieradzka
  • Stara Wieś
  • Stawek
  • Stawisko (Kików)
  • Stawisko (Żuków)
  • Studnisko
  • Sznury
  • Świniary Kościelne
  • Świniary Zielenieckie
  • Toczyska
  • W Polu
  • Woźnica Górna
  • Zagrody
  • Zakamieńcze-Zastawie
  • Zaklicze
  • Zawodzie
  • Zwierzyniec
Kolonie wsi
Osada wsi
  • Klucz
Przysiółki wsi
Zniesiona wieś
  • Podlesie