Sosna gęstokwiatowa

Nad jeziorem Towada, Japonia

Systematyka^[1]^[2]^[3]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

sosna gęstokwiatowa

Nazwa systematyczna

Pinus densiflora S. et Z.
Fl. Jap. (Siebold) 2: 22, t. 112. 1842

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[4]

najmniejszej troski

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Sosna gęstokwiatowa (Pinus densiflora S. et Z.) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna gęstokwiatowa występuje na terenie północno-wschodnich Chin (Heilongjiang, Jilin, Liaoning, Szantung), Korei, Japonii, południowo-wschodniej Rosji.

Morfologia

Pokrój: Drzewo iglaste, wolno rosnące. Korona parasolowata, otwarta, szybko traci dolne gałęzie, nawet na nasłonecznionych stanowiskach.
Pień: Drzewo stosunkowo niewielkie, chociaż w sprzyjającym klimacie dorasta do 30 m i średnicy pnia 1,5 m. Kora zbliżona do kory sosny zwyczajnej, czerwonawa, łuszcząca się.
Liście: Igły zebrane po 2 na krótkopędzie, miękkie, długości 8–12 cm (5–15 cm^[5]), jasnozielone lub niebieskawe.
Szyszki: Jajowate, jasnobrązowe, o długości 4–6 cm.

Morfologia
Szyszka

Biologia i ekologia

Gatunek jednopienny. Igły pozostają na drzewie przez kilka lat. Dwie wiązki przewodzące w liściu, od 3 do 9 kanałów żywicznych. Pylenie od kwietnia do czerwca. Szyszki nasienne dojrzewają od września do października drugiego roku^[5].

Porasta obszary od wybrzeża do niskich partii gór. Dobrze znosi suszę, lubi stanowiska nasłonecznione na lekkich, drenowanych, nieznacznie kwaśnych glebach.

Zastosowanie

Drzewo ozdobne, w Polsce rzadko spotykane. W Japonii powszechnie uprawiane jako drzewo ozdobne i źródło drewna. Sosna gęstokwiatowa stanowi istotny element w klasycznych ogrodach japońskich.

Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[6]:

podrodzaj Pinus
- sekcja Pinus
  - podsekcja Pinus
    - gatunek P. densiflora

Wyróżnia się trzy odmiany^[7]:

Pinus densiflora var. densiflora – odmiana typowa
Pinus densiflora var. ussuriensis Liou et Q.L. Wang
Pinus densiflora var. zhangwuensis S.J. Zhang et al.

Wyhodowano wiele kultywarów tej sosny, między innymi półkarłowatą 'Oculus Draconis', 'Pendula' i 'Umbraculifera' (po japońsku Tagyoushou).

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych, ale przyznała mu kategorię zagrożenia LC (least concern), uznając go za gatunek najmniejszej troski, o niskim ryzyku wymarcia^[4]. Klasyfikację tę utrzymano w kolejnym wydaniu księgi w 2013 roku^[8].

Nazewnictwo

W Japonii sosna gęstokwiatowa znana jest jako Akamatsu i Mematsu. Inne nazwy: sosna japońska.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b A.A. Farjon A.A., Pinus densiflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-02-10] (ang.).
↑ ^a ^b Pinus densiflora, [w:] Flora of China. Vol. 4 Page 16 [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
↑ Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
↑ Pinus densiflora, [w:] The Gymnosperm Database [online] [dostęp 2010-02-10] (ang.).
↑ A.A. Farjon A.A., Pinus densiflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-08-11] (ang.).