Sponson

Sponson – element konstrukcyjny w postaci występu, wybrzuszenia, ryzalitu, służący do umieszczania uzbrojenia lub poprawiania stabilności konstrukcji pojazdu.

Fortyfikacje

W fortyfikacji jest to niewielki wykusz z płyt pancernych, trój- lub czworoboczny, ze strzelnicami po obu stronach, służący do zabezpieczenia ogniem ściany budynku np. koszar[1]. W twierdzy Kraków w sponson pancerny, w miejsce kaponiery szyjowej wyposażony był fort „Prokocim”[1]. Sponson ten został zniszczony w 2004[2].

Konstrukcja pojazdów

W budownictwie okrętowym sponsony to poszerzenia kadłuba, w celu jego stabilizacji lub umieszczenia uzbrojenia. Szczególnie popularne w końcu XIX w. Obecnie sponsony stabilizujące stosuje się rzadko.

W pierwszych czołgach były to występy w pancerzu, w których montowano uzbrojenie[3].

W lotnictwie sponsony to elementy rozszerzające kadłub, stosowane zwłaszcza dla poprawy stabilności np. śmigłowców lądujących na wodzie lub łodzi latających.

  • Rzut krążownika "Naniwa" z trzema sponsonami na każdej burcie, służącymi jako platformy dla dział
    Rzut krążownika "Naniwa" z trzema sponsonami na każdej burcie, służącymi jako platformy dla dział
  • Czołg Mark I z armatą w prawym sponsonie
    Czołg Mark I z armatą w prawym sponsonie
  • Czołg M3 Grant z głównym działem w sponsonie kadłubowym
    Czołg M3 Grant z głównym działem w sponsonie kadłubowym

Zobacz też

  • kazamata

Przypisy

  1. a b Henryk Łukasik: Twierdza Kraków znana i nieznana. Cz. II. Kraków: Przedsięwzięcie Galicja, 2002, s. 92 i 101. ISBN 83-916048-4-5.
  2. TYM. Ślady cięcia na płaszczu. „Dziennik Polski”, 2004-08-18. Polskapresse Sp. z o.o.. 
  3. Sponson. W: Mała Encyklopedia Wojskowa. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967, s. 179.