Starzec jajowaty
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | astropodobne | ||
| Rząd | astrowce | ||
| Rodzina | astrowate | ||
| Podrodzina | Asteroideae | ||
| Rodzaj | starzec | ||
| Gatunek | starzec jajowaty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Senecio ovatus (G.Gaertn., B.Mey. & Scherb.) Willd. Sp. Pl. ed. 4. 3: 2004 (1803)[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Starzec jajowaty[4], starzec Fuchsa (Senecio ovatus (G.Gaertn., B.Mey. & Scherb.) Willd.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. W Polsce występuje pospolicie w Karpatach i Sudetach, na niżu spotkać go można (rzadko) na Śląsku, Wyżynie Małopolskiej, Wyżynie Lubelskiej i w Kotlinie Sandomierskiej.
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, naga, górą rozgałęziona, do 1,5 m wysokości. W dolnej części czerwonobrunatno wybarwiona. Cała łodyga aż po kwiatostan jest gęsto ulistniona. Pod ziemią roślina posiada pionowe kłącze.
- Liście
- Nagie, podłużnie lancetowate, ostre, piłkowanoząbkowane, zwężone w wyraźny, nieoskrzydlony ogonek. Ząbki liści są proste i niezagięte na szczycie. Środkowe i górne liście o zwężających się nasadach, zbiegających w bardzo wąsko oskrzydlony ogonek. Górne liście niewiele tylko mniejsze od dolnych, natomiast podsadki znacznie różnią się kształtem i wielkością.
- Kwiaty
- Koszyczki kwiatowe o średnicy 18–25 mm, zebrane w parasolowaty podbaldach. Walcowata i jednorzędowa okrywa koszyczków o długości 6–8 mm składa się zazwyczaj z ośmiu, nagich, lub rzadko gruczołowatych listków. U podstawy koszyczków znajdują się dodatkowe, skrętolegle ustawione listki. Na dnie koszyczków plewinki. Kwiaty siarkowożółte. Brzeżnych kwiatów języczkowych 5–8.
- Owoc
- Nagi z puchem kielichowym w postaci włosków.
- Gatunki podobne
- Gatunek bardzo podobny do starca gajowego. Przez Linneusza nieodróżniany od niego, przez niektórych botaników uważany za jego podgatunek.
Biologia i ekologia
- Rozwój: bylina, hemikryptofit. Kwiaty kwitną od lipca do września, zapylane są przez muchówki, lub dochodzi do samozapylenia.
- Siedlisko: rośnie w lasach, zrębach, nad potokami. Jest częstym składnikiem ziołorośli wysokogórskich. W górach występuje po piętro alpejskie.
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Senecionetum fuchsii[5].
- Liczba chromosomów 2n= 40.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ Senecio ovatus (G.Gaertn., B.Mey. & Scherb.) Willd., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-15] .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 165, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne:
