Sterowiec

Sterowiec – aerostat (statek powietrzny lżejszy od powietrza), od balonu różniący się posiadaniem steru i napędu, dzięki którym może się samodzielnie poruszać, niezależnie od otaczającego go powietrza^[1].

Historia

W 1851 roku Henri Jules Giffard zgłosił patent na zastosowanie maszyny parowej do napędu statków powietrznych. Opracował pierwowzór sterowca – balon wyposażony w śmigło napędzane maszyną parową o mocy 2,2 kW. 24 września 1852 wzniósł się z hipodromu w Paryżu na wysokość 1800 m i pokonał 27-kilometrową trasę do Élancourt koło Trappes z prędkością około 9 km/h.

9 sierpnia 1884 r. w Chalais-Meudon kpt. Charles Renard (1847–1905) i kpt. Arthur Krebs (1850–1935) pokonali 7,6-kilometrową trasę sterowcem La France z prędkością niemal 20 km/h (5,5 m/s). Sterowiec o wydłużonym kształcie miał podwieszoną gondolę, na końcu której był zamocowany silnik elektryczny o mocy 6,6 kW ze śmigłem. Statkiem kierowano za pomocą steru.

Na początku XX wieku Niemiec Ferdinand von Zeppelin (1838–1917) skonstruował nowy rodzaj sterowca – Luftschiff-Zeppelin 1. Zamiast powłoki wypełnionej gazem, która zmieniała swój kształt, zastosował szkielet obciągnięty impregnowaną tkaniną. Dzięki temu sterowiec stanowił solidną konstrukcję.

Pierwszy zeppelin miał długość 126,8 m i średnicę 11,6 m. Jego napęd stanowiły dwa silniki spalinowe Daimler o mocy 5 kW. 2 lipca 1900 r., o godzinie 20:00, wzniósł się wraz z 5 osobami i 350 kg balastu, po czym wykonał 18-minutowy lot z Friedrichshafen nad Jeziorem Bodeńskim. Już podczas drugiej próby uzyskał prędkość około 27 km/h.

Sterowiec w środku zawiera komory wypełnione gazem lżejszym od powietrza – helem lub wodorem.

Podział sterowców

• szkieletowe: np. LZ127 Graf Zeppelin, LZ129 Hindenburg
• półszkieletowe: np. Italia, N1 Norge, Zeppelin NT
• ciśnieniowe, których właściwy kształt powłoki utrzymywany jest przez nadciśnienie gazu wewnątrz powłoki. Wewnątrz powłoki takiego sterowca znajdują się balony z gazem i balonety, zapewniające właściwe, pełne wypełnienie powłoki, niezależnie od stopnia zwiększenia lub zmniejszenia objętości balonów głównych, spowodowanych temperaturą, wysokością itp.^[2]

Współczesne wykorzystanie

Coraz większą popularnością na świecie, jako efektowny i efektywny nośnik reklamy, cieszą się sterowce reklamowe. O ile na wykorzystywanie dużych załogowych sterowców reklamowych mogą pozwolić sobie tylko największe światowe koncerny, o tyle zdalnie sterowane sterowce reklamowe o długości 10–11 m mogą być wykorzystywane przez większość firm. Ponieważ sterowiec taki może latać znacznie niżej niż jego załogowy odpowiednik, z ziemi jest równie dobrze widoczny.

Polskie sterowce

• Lech
• Motobalon WBS
• WBS LOPP (niezrealizowany projekt)
• SP-BSC
  • LOPP
  • Motobalon ZB

Zobacz też

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. Sterowiec nad Warszawą

Zobacz multimedia związane z tematem: Sterowiec

Zobacz hasło sterowiec w Wikisłowniku

• poczta sterowcowa

Przypisy

Bibliografia

• Szymon Pilecki: Lotnictwo i kosmonautyka. Zarys encyklopedyczny. Warszawa: WKŁ, 1984.