Stokłosa gałęzista

Stokłosa gałęzista
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

stokłosa

Gatunek

Stokłosa gałęzista

Nazwa systematyczna
Bromus ramosus Huds.
Fl. angl. 40. 1762[3]
Synonimy
  • Avena nemoralis (Huds.) Salisb.
  • Bromopsis chitralensis (Melderis) Holub
  • Bromopsis fedtschenkoi (Tzvelev) Czerep.
  • Bromopsis ramosa (Huds.) Holub
  • Bromopsis ramosa subsp. fedtschenkoi (Tzvelev) Tzvelev
  • Bromus altissimus Weber (nom. illeg.)
  • Bromus asper Murray
  • Bromus asper var. cristatus Celak.
  • Bromus asper var. glaucescens Albov
  • Bromus asper var. grandis Velen.
  • Bromus asper var. pauciflorus Mutel
  • Bromus asper var. serotinus (Beneken) Zabel
  • Bromus asper var. vernus Crép. ex Husn.
  • Bromus chitralensis Melderis
  • Bromus giganteus Vill. (nom. illeg.)
  • Bromus hirsutissimus Cirillo
  • Bromus hirsutus Curtis (nom. illeg.)
  • Bromus montanus Scop.
  • Bromus nemoralis Huds.
  • Bromus nemorosus Vill.
  • Bromus pseudoasper Schur
  • Bromus ramosus f. abbreviatus Zapal.
  • Bromus ramosus var. corniculatus St.-Amans
  • Bromus ramosus var. elatior Zapal.
  • Bromus ramosus var. hirsutus (Curtis) Brand
  • Bromus ramosus var. irmischii Wein
  • Bromus ramosus f. macrostachys Litard. & Maire
  • Bromus ramosus var. macrostachys (Litard. & Maire) Jahand. & Maire
  • Bromus ramosus subsp. serotinus (Beneken) Kneuck.
  • Bromus ramosus var. serotinus (Beneken) Hack. & Briq.
  • Bromus ramosus var. violaceus Zapal.
  • Bromus serotinus Beneken
  • Bromus sylvaticus Vogler (nom. illeg.)
  • Festuca ramosa (Huds.) Guss. (nom. illeg.)
  • Festuca wightiana Steud.
  • Forasaccus asper (Murray) Bubani
  • Schedonorus asper Murray (nom. inval.)
  • Schedonorus serotinus (Beneken) Rostr. (nom. illeg.)
  • Zerna aspera (Murray) Panz.
  • Zerna ramosa (Huds.) Lindm.
  • Zerna ramosa subsp. fedtschenkoi Tzvelev[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Stokłosa gałęzista (Bromus ramosus Huds.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Występuje naturalnie w Europie, wschodniej Syberii, Azji Środkowej, na Bliskim Wschodzie oraz w Afryce Północnej. W Polsce rośnie w rozproszeniu w zachodniej części kraju[5].

Rozmieszczenie geograficzne

Rośnie naturalnie w Irlandii, Wielkiej Brytanii, Norwegii, Szwecji, Danii, Francji, Hiszpanii, Belgii, Holandii, Niemczech, Polsce, Czechach, na Słowacji, w Austrii, Szwajcarii, na Węgrzech, zachodniej Ukrainie, Białorusi, Litwie, Łotwie, w europejskiej części Rosji, we Włoszech (wliczając także Sycylię), w Słowenii, Chorwacji, Serbii, Albanii, Rumunii, Bułgarii, Grecji, Turcji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanie, Iranie, na rosyjskim Kaukazie Północnym i w zachodniej Syberii, w Kirgistanie, Maroku oraz Algierii. Gatunek ten został także zawleczony do Stanów Zjednoczonych[3].

Morfologia

Pokrój
Trawa rosnąca w małych kępkach[6].
Łodyga
Źdźbło o wysokości 150 cm[7].
Liście
Najwyższa pochwa liściowa gęsto pokryta długimi włoskami.
Kwiaty
Kwitnie od czerwca do sierpnia[6]. Kwiaty są obupłciowe i są zapylane przez wiatr[7]. Zebrane są w lancetowate, 7-9-kwiatowe kłoski do 3 cm długości, te z kolei zebrane są w zwieszoną w dół wiechę długości 15-20 cm, po dojrzeniu wszechstronnie rozpierzchłą. Plewa dolna jednonerwowa, górna - trójnerwowa. Plewka dolna dwuzębna, do 16 mm długości, z ością między zębami o długości około 10 mm[8].

Biologia i ekologia

Roślina wieloletnia, hemikryptofit. Rośnie w lasach liściastych. Jest gatunkiem mrozoodpornym do 5 strefy mrozoodporności. Preferuje gleby wilgotne, lecz dobrze przepuszczalne. Rośnie zarówno na glebach kwaśnych, o odczynie obojętnym, jak i na zasadowych. Lubi stanowiska w półcieniu lub w pełnym nasłonecznieniu[7]. Liczba chromosomów 2n = 42[9]. Gatunek charakterystyczny związku Atropion belladonnae[10].

Zmienność

W obrębie tego gatunku występują 2 podgatunki[3]:

  • Bromus ramosus subsp. benekenii
  • Bromus ramosus subsp. ramosus

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[11].

Zastosowanie

Kwiaty tego gatunku mają zastosowanie w medycynie niekonwencjonalnej, w terapii zwanej terapią kwiatową Bacha. W metodzie tej stosuje się esencje (ekstrakty) kwiatowe do leczenia problemów psychologicznych i stresu[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-21]  (ang.).
  3. a b c Taxon: Bromus ramosus Huds.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-01-21]. (ang.).
  4. Bromus ramosus Huds.. The Plant List. [dostęp 2014-01-21]. (ang.).
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  6. a b Jürke Grau: Trawy. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Świat Książki, 1998, s. 24. ISBN 83-7129-701-7.
  7. a b c d Bromus ramosus - Huds.. Plants for a future. [dostęp 2014-01-21]. (ang.).
  8. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  9. Bromus ramosus na Flora of China [dostęp 2014-01-28].
  10. WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
  11. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: bergfaks
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42504
  • EoL: 1115305
  • EUNIS: 190952
  • Flora of China: 242420903
  • Flora of North America: 242420903
  • FloraWeb: 913
  • GBIF: 2703766
  • identyfikator iNaturalist: 159472
  • IPNI: 394052-1
  • ITIS: 501076
  • NCBI: 254149
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-401751
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:394052-1
  • identyfikator Tropicos: 25509406
  • USDA PLANTS: BRRA3