Strefa Fresnela

Strefa Fresnela (czyt. „frenela”) – w radiokomunikacji (także w optyce) obszar propagowania energii sygnału radiowego znajdujący się wzdłuż linii łączącej nadajnik i odbiornik fal. Strefy Fresnela numerowane są liczbami naturalnymi, przy czym energia propagowana wewnątrz strefy pierwszej jest największa, a poza nią (w strefach o indeksach większych od 1) – maleje.

Strefy Fresnela w przestrzeni pozbawionej przeszkód kształtem przypominają elipsoidę obrotową ulokowaną pomiędzy masztami radiowymi nadajnika i odbiornika. Jej kształt zależy od różnych czynników m.in. od częstotliwości. Im wyższa częstotliwość, tym kształt strefy Fresnela jest smuklejszy, zgodnie ze wzorem opisującym promień strefy Fresnela (będący promieniem koła przecinającego elipsoidę) w punkcie P[1]:

F n = n λ d 1 d 2 d 1 + d 2 , {\displaystyle F_{n}={\sqrt {\frac {n\lambda d_{1}d_{2}}{d_{1}+d_{2}}}},}

gdzie:

F n {\displaystyle F_{n}} – promień n-tej strefy Fresnela w metrach,
d 1 {\displaystyle d_{1}} – odległość od nadajnika w metrach,
d 2 {\displaystyle d_{2}} – odległość od odbiornika w metrach,
λ {\displaystyle \lambda } – długość fali radiowej w metrach.
Przykłady sytuacji, w których znajdujące się wewnątrz pierwszej strefy Fresnela obiekty (od góry: powierzchnia ziemi, pojazdy na drodze, drzewa) wpływać będą niekorzystnie na odbiór fal radiowych

Promień przekroju każdej strefy Fresnela jest najwyższy w środkowej jej części i zmniejsza się do punktu anteny na każdym końcu.

Często użyteczną informacją jest maksymalny promień pierwszej strefy Fresnela. Występuje on w połowie drogi pomiędzy nadajnikiem i odbiornikiem, czyli dla d 1 = d 2 , {\displaystyle d_{1}=d_{2},} wówczas dla D = d 1 + d 2 , {\displaystyle D=d_{1}+d_{2},} n = 1 {\displaystyle n=1} i λ = c f {\displaystyle \lambda ={\frac {c}{f}}}

gdzie:

r {\displaystyle r} – promień w metrach,
D {\displaystyle D} – odległość w kilometrach,
f {\displaystyle f} – częstotliwość sygnału w GHz.

Obiekty (wzgórza, drzewa, budynki itp.) znajdujące się w strefach Fresnela mają duży wpływ na propagację fali (szczególnie, jeśli znajdują się w strefie pierwszej): im jest ich więcej i im są większe, tym gorsze warunki przesyłu sygnału. Dla łączy o podwyższonej niezawodności działania cały obszar pierwszej strefy Fresnela powinien być wolny od przeszkód.

Następne (druga i kolejne) strefy Fresnela układają się koncentrycznie wokół pierwszej strefy i mają mniejsze znaczenie.

Zobacz też

  • Augustin Jean Fresnel
  • mikrofale

Przypisy

  1. Bilbao i in. 2021 ↓, wzór (3), s. 245.

Bibliografia

  • Jarosław Szóstka: Fale i anteny. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2001, s. 368–369. ISBN 83-206-1414-7. (pol.).
  • J. Bilbao, E. Bravo, O. Garcia, C. Rebollar i inni. Educational And Mathematical Performance Of Wireless Communication Using Wi-Fi For Different Scenarios. „IJTPE Journal”. 13 (4), s. 243–249, 12 2021. International Organization of IOTPE. ISSN 2077-3528. (ang.). 
Encyklopedia internetowa (obszar przestrzeni kosmicznej):
  • Catalana: 0028266