Sydney Opera House
Budynek opery | |||
Państwo | Australia | ||
---|---|---|---|
Stan | |||
Miejscowość | Sydney | ||
Adres | 2, Macquarie Street, 2000 Sydney | ||
Styl architektoniczny | ekspresjonizm | ||
Architekt | |||
Rozpoczęcie budowy | 1959 | ||
Ukończenie budowy | 1973 | ||
Położenie na mapie Sydney | |||
Położenie na mapie Australii | |||
Położenie na mapie Nowej Południowej Walii | |||
33°51′25″S 151°12′55″E/-33,856944 151,215278 | |||
| |||
Strona internetowa |
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | Australia |
---|---|
Typ | kulturowy |
Spełniane kryterium | I |
Numer ref. | 166 |
Region[b] | Azja i Pacyfik |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę | 2007 |
Sydney Opera House – gmach opery w stylu nowoczesnego ekspresjonizmu, położony na przylądku Bennelong Point w Sydney.
Opera budowana była w latach 1959–1973[1], wykonana została ze stali, betonu i szkła. Otwarcie nastąpiło 20 października 1973 – na uroczystości z tej okazji przybyła królowa Elżbieta II [1][2]. Głównymi architektami byli Jørn Utzon i Ove Arup, których projekt został wybrany spośród 233 zgłoszonych[3] przez przedstawicieli 32 państw świata[2].
Utzon został uhonorowany w 2003 roku Nagrodą Pritzkera. Budynek opery został wpisany 28 czerwca 2007 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia budowy
Pod koniec lat 40. XX wieku zapadła decyzja o budowie reprezentacyjnego gmachu opery. Na miejsce inwestycji wybrano półwysep Bennelong Point, na którym istniała nieczynna zajezdnia tramwajowa. W celu sfinansowania budowy zorganizowano loterię.
Konkurs architektoniczny na projekt Opery wygrał w 1957 roku duński architekt Jørn Utzon. Jury wybrało projekt spośród 233 zgłoszeń, mimo że autor nie spełnił warunków konkursu – dostarczył tylko ogólny szkic. Budowę rozpoczęto w 1959 roku. Występowały liczne trudności spowodowane nietypową formą łupin sklepienia. Wskutek tego koszty budowy przekroczyły wielokrotnie pierwotny kosztorys, a oddanie budynku do użytku w dniu święta narodowego 26 stycznia przesunięto z 1965 na 1973 rok. Wynikające z tego spory spowodowały, że autor projektu opuścił w 1966 roku Australię[2]. Grupa młodych architektów australijskich doprowadziła projekt do końca, jednak cięcia oszczędnościowe obniżyły standard wykończenia i pogorszyły akustykę.
Galeria
Funkcje gmachu Opery
Opera w Sydney mieści kilka sal przystosowanych do różnego rodzaju widowisk
- Concert Hall, o 2679 miejscach, siedziba zespołu Sydney Symphony, z estradą koncertową. Wyposażony jest w największe organy świata o trakturze mechanicznej, wyposażone w ponad 10 tysięcy piszczałek
- Joan Sutherland Theatre (Opera Theatre), teatr prosceniowy o 1507 miejscach, siedziba zespołu Opera Australia oraz The Australian Ballet
- Drama Theatre, teatr prosceniowy o 544 miejscach, użytkowany przez Sydney Theatre Company oraz inne zespoły teatralne i baletowe
- Playhouse, teatr studialny o 398 miejscach
- Studio, przestrzeń do zmiennych aranżacji wnętrza mieszcząca najwyżej 400 widzów
- Utzon Room, wielozadaniowa przestrzeń o najwyżej 210 miejscach. Jest to jedyne wnętrze zaprojektowane osobiście przez Utzona, odnowione w 2004 roku pod jego nadzorem
- Forecourt, wielozadaniowa otwarta przestrzeń do swobodnej konfiguracji, w tym możliwość zastosowania monumentalnych schodów jako siedzisk dla widzów
Literatura
- Sydney Builds an Opera House, Oswald Ziegler Publications Pty. Ltd. Sydney, 1973, ISBN 0-909586-05-5
- Bengt Ingmar Gutberlet, tłum. Barbara Niedźwiedzka: Opera, Sydney/Australia, w: tegoż, 20 najwspanialszych budowli świata. Katowice: Post Factum, 2018, s. 287-299. ISBN 978-83-8110-389-3.
Przypisy
- ↑ a b Interesting facts about Sydney Opera House – Sydney Opera House. sydneyoperahouse.com. [dostęp 2018-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-11)]. (ang.).
- ↑ a b c Redakcja, Jak i dlaczego zbudowano operę w Sydney? [online], AustralianLiving.pl, 18 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-18] (pol.).
- ↑ Los AngelesL.A. Times Los AngelesL.A., Jorn Utzon dies at 90; Danish architect of Sydney Opera House [online], latimes.com [dostęp 2016-04-20] .
Linki zewnętrzne
- Strona oficjalna (ang.)
- Australia – Sydney Opera House
- Sydney Opera Google Maps
- Ikony architektury: Opera w Sydney – Jorn Utzon
- p
- d
- e
Kulturowe | |
---|---|
Przyrodnicze |
|
Mieszane |
|
- Britannica: topic/Sydney-Opera-House
- SNL: Sydney_Opera_House