Szałwia okręgowa

Szałwia okręgowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

szałwia

Gatunek

szałwia okręgowa

Nazwa systematyczna
Salvia verticillata L.
Sp. pl. 1:26. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Szałwia okręgowa (Salvia verticillata L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w środkowej i południowej Europie oraz w zachodniej Azji i na Kaukazie[3]. Dość pospolity na terenie Polski, w północnej części przeważnie jako gatunek zawleczony (kenofit, efemerofit)[4].

Morfologia

Kwiatostan
Liść
Łodyga
Wzniesiona, prosta, o wysokości 30-60 cm (wraz z kwiatostanem). Jest odstająco owłosiona, górą zwykle rozgałęzia się.
Liście
Ulistnienie nakrzyżległe. Liście trójkątnie sercowate, o blaszce brzegiem nierówno karbowano-ząbkowanej. Dolne mają długie ogonki, górne są niemal siedzące. Są krótko owłosione.
Kwiaty
Wyrastają w okółkach po 15-30. Dzwonkowatojajowaty kielich jest dwuwargowy, dwubocznie symetryczny. Korona wyraźnie dwuwargowa, jasnoniebieskofioletowa, z pierścieniem włosków wewnątrz. Jej górna warga o przewężonej nasadzie jest ruchomo połączona z wargą dolną. W środku korony jeden słupek z szyjką osadzoną w nasadzie zalążni i dwa jednopylnikowe pręciki, przy czym jeden z nich jest krótszy i przekształcony w rozszerzony trzonek.
Owoce
Jajowate rozłupki.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Roślina miododajna, owadopylna, wytwarzająca dużo nektaru. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Występuje na suchych zboczach, przydrożach, nasypach kolejowych, w zaroślach, czasami jako chwast w uprawach rolnych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Festucetalia valesiacae i wyróżniający dla zespołu roślinności Salvio-verticillatae-Artemisietum[5].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31]  (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: kranssalvie
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 41168
  • EoL: 579418
  • EUNIS: 173952
  • FloraWeb: 5223
  • GBIF: 2926995
  • identyfikator iNaturalist: 128689
  • IPNI: 457502-1
  • ITIS: 32752
  • NCBI: 49220
  • Plant Finder: 281428
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-184133
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:457502-1
  • Tela Botanica: 75341
  • identyfikator Tropicos: 17600313
  • USDA PLANTS: SAVE5