Szczaw lancetowaty
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | goździkopodobne | ||
| Rząd | goździkowce | ||
| Rodzina | rdestowate | ||
| Rodzaj | szczaw | ||
| Gatunek | szczaw lancetowaty | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Rumex hydrolapathum Huds. Fl. angl. ed. 2, 1:154. 1778 | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 najmniejszej troski | |||
| |||
| |||
Szczaw lancetowaty (Rumex hydrolapathum Huds.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje w Turcji i w Europie[4]. W Polsce jest pospolity na niżu, na obszarach górskich i podgórskich jest rzadki (Sudety) lub go brak (Karpaty)[5].
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, górą rozgałęziona. Osiąga wysokość do 2 m.
- Liście
- Duże – odziomkowe do 50–80 cm, całobrzegie, lancetowate, łodygowe z brzegu słabo faliste. Nasada liści wydłużona, klinowata.
- Kwiaty
- Niepozorne, zebrane w duże wiechowate kwiatostany. Gałązki wiechy są łukowato wzniesione. Wewnętrzne listki okwiatu o długości 5–7 mm są jajowato-rombowate, ostro zakończone i posiadają wydłużone guzki (wszystkie, lub przynajmniej 2). Zewnętrzne listki okwiatu są przylegające.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit, hydrofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Występuje na brzegach stawów, rzek i rowów. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Phragmitetea[6].
Zmienność
Tworzy mieszańce z szczawiem kędzierzawym, sz. skupionym, sz. tępolistnym i sz. wodnym[7].
Zastosowanie
- Roślina lecznicza. Surowcem zielarskim jest korzeń – Radix Hydrolapathi. Korzenie zawierają dużo garbników pirogalowych i pirokatechinowych, antrazwiązki, flawonoidy, organiczne związki żelaza, związki żywicowe, cukry i sole mineralne. Surowiec wykazuje działanie przeciwbiegunkowe, ściągające, antyseptyczne, bakteriostatyczne i przeciwanemiczne.
- Roślina ozdobna[8]. Bywa uprawiana na rabatach i nad brzegami oczek wodnych.
- Roślina barwierska: Z korzenia można otrzymać żółty barwnik.
Uprawa
Jest łatwy w uprawie i całkowicie mrozoodporny. Rozmnaża się go przez nasiona wysiewane wprost do gruntu, lub jesienią przez podział (często na korzeniach tworzy odrosty)[8]. Preferuje stanowisko słoneczne i średniożyzną, przepuszczalną glebę[8].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
- ↑ Rumex hydrolapathum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 482, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ a b c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Identyfikatory zewnętrzne:
