Talat Xhaferi

Talat Xhaferi
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1962
Forino

Premier Macedonii Północnej
Okres

od 28 stycznia 2024

Przynależność polityczna

Demokratyczny Związek na rzecz Integracji

Poprzednik

Trajko Welanoski

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Talat Xhaferi, mac. Талат Џафери, trb. Tałat Dżaferi (ur. 15 kwietnia 1962[1] w Forino w gminie Gostiwar) – macedoński polityk i wojskowy narodowości albańskiej, w latach 2013–2014 minister obrony, w latach 2017–2024 przewodniczący Zgromadzenia Republiki Macedonii Północnej[2], od 2024 premier Macedonii Północnej.

Życiorys

Ukończył szkołę podstawową w Gostiwarze oraz wojskową szkołę średnią w Belgradzie. Kształcił się następnie w akademii wojskowej w Belgradzie i Sarajewie. W 1998 w akademii wojskowej w Skopju ukończył studia podyplomowe z zakresu dowodzenia, w 2013 uzyskał magisterium z nauk o obronności[1]. Służył jako oficer w Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, a od 1991 w macedońskich siłach zbrojnych[3].

W 2001 stacjonował ze swoim oddziałem w Tetowie. W 2001, po wybuchu konfliktu zbrojnego między władzami Macedonii a albańskimi bojówkami (wywodzącymi się z UÇK), opuścił macedońską armię i dołączył do albańskiej partyzantki. Po podpisaniu porozumienia z Ochrydy został objęty amnestią[3].

Zaangażował się następnie w działalność polityczną w ramach Demokratycznego Związku na rzecz Integracji. W 2002 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do Zgromadzenia Republiki Macedonii. Ponownie wybierany w wyborach w 2008, 2011, 2014, 2016[1] i 2020[4].

W latach 2002–2004 zajmował stanowisko wiceministra obrony[1]. Od lutego 2013 do czerwca 2014 kierował tym resortem w randze ministra[5].

Pod koniec kwietnia 2017 został wybrany na przewodniczącego macedońskiego parlamentu w ramach porozumienia między Socjaldemokratycznym Związkiem Macedonii a ugrupowaniami Albańczyków. Centroprawicowa partia WMRO-DPMNE określiła ten wybór jako zamach stanu. Doszło następnie do ataku około 200 przeciwników tego wyboru na budynek parlamentu; w trakcie stłumionych przez funkcjonariuszy policji zamieszek pobito grupę parlamentarzystów i dziennikarzy[6]. Do początku maja 2017 deputowani WMRO-DPMNE blokowali Talatowi Xhaferiemu możliwość podjęcia obowiązków[7]. W sierpniu 2020, po odnowieniu koalicji, stanął na czele parlamentu kolejnej kadencji[8].

W styczniu 2024 Dimitar Kowaczewski złożył dymisję z funkcji premiera. Wynikało to z przyjętego porozumienia przewidującego powołanie rządu technicznego z udziałem przedstawicieli opozycji w związku z rozpisaniem wyborów parlamentarnych[9]. Talat Xhaferi ustąpił ze stanowiska przewodniczącego parlamentu[10]. 28 stycznia został nowym premierem Macedonii Północnej, stając na czele technicznego gabinetu[11].

Przypisy

  1. a b c d Talat Xhaferi. sobranie.mk. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
  2. Do lutego 2019 jako przewodniczący Zgromadzenia Republiki Macedonii.
  3. a b Talat Xhaferi: Macedonia's Controversial Defence Chief. balkaninsight.com, 22 lutego 2013. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
  4. Избори 2020: Кои пратеници ќе учествуваат во работата на новиот парламентарен состав?. novatv.mk, 17 lipca 2020. [dostęp 2020-07-17]. (mac.).
  5. Rulers: Macedonia: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2018-09-15]. (ang.).
  6. What Happened in Macedonia, and Why. theatlantic.com, 28 kwietnia 2017. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
  7. Macedonia's New Parliament Speaker Blocked From Taking Office. rferl.org, 2 maja 2017. [dostęp 2018-09-17]. (ang.).
  8. Talat Xhaferi re-elected as Parliament Speaker. mia.mk, 21 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-23]. (ang.).
  9. Ковачевски ја депонираше оставката во Собранието. dw.com, 25 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-28]. (mac.).
  10. Јован Митрески ја презеде функцијата претседател на Собранието на Република Северна Македонија. sobranie.mk, 26 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-28]. (mac.).
  11. Избрана техничката влада предводена од Талат Џафери. dw.com, 28 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-28]. (mac.).
  • p
  • d
  • e
Premier
Demokratycznej Federalnej Macedonii

(1945–1946)
Premier
Ludowej Republiki Macedonii

(1946–1953)
Przewodniczący Rady Wykonawczej
Ludowej Republiki Macedonii

(1953–1963)
Przewodniczący Rady Wykonawczej
Socjalistycznej Republiki Macedonii

(1963–1991)
  • Ałeksandar Grliczkow (1963–1965)
  • Nikoła Minczew (1965–1968)
  • Ksente Bogoew (1968–1974)
  • Błagoja Popow (1974–1982)
  • Dragolub Stawrew (1982–1986)
  • Gligorije Gogowski (1986–1991)
Premierzy
Republiki Macedonii
(1991–2019)
Premierzy
Republiki Macedonii Północnej
(od 2019)

Godło Demokratycznej Federalnej Macedonii (1944–1946)

Godło Ludowej Republiki Macedonii (1946–1963) i Socjalistycznej Republiki Macedonii (1963–1991)

Godło Republiki Macedonii (1991–2009)

Godło Republiki Macedonii (2009–2019) i Republiki Macedonii Północnej (od 2019)

  • W latach 1946–1991 Macedonia była republiką wchodzącą w skład Jugosławii.
  • p
  • d
  • e
Przywódcy państw
Przywódcy państw
nieuznawanych
Premierzy rządów
Premierzy rządów
państw nieuznawanych

Mapa Europy (polityczna)

  1. a b Prezydent pełni równocześnie funkcję szefa rządu.
  2. Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 państw członkowskich UE oraz 26 z 30 państw członkowskich NATO (stan na 4 września 2020).
  3. Kolegialny organ pełniący funkcję głowy państwa i szefa rządu.
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000497810121
  • VIAF: 7942148451588015970007
  • LCCN: no2016165625
  • GND: 1138730173
  • WorldCat: lccn-no2016165625