Tchórz zwyczajny
| Mustela putorius[1] | |||
| Linnaeus, 1758 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | drapieżne | ||
| Rodzina | łasicowate | ||
| Podrodzina | łasice | ||
| Rodzaj | łasica | ||
| Gatunek | tchórz zwyczajny | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 najmniejszej troski | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
| |||
| |||
| |||
Tchórz zwyczajny[3], tchórz pospolity, tchórz europejski (Mustela putorius) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych, protoplasta fretki domowej.
Występowanie i biotop
Występuje niemal w całej Europie aż po Ural, oprócz północnej części kontynentu i południa Półwyspu Bałkańskiego. Żyje w lasach, zagajnikach i zaroślach. Czasami zasiedla gospodarstwa wiejskie.
Charakterystyka
Wygląd
Długość ciała 30–46 cm, ogona 11–17 cm, masa ciała zróżnicowana; u samców 0,85–1,5 kg, u samic 0,6–0,8 kg. Wierzch ciała ma ubarwienie ciemnobrunatne, spód ciała i nogi ciemnobrązowe, niemal czarne, wargi i końce uszu białe. U młodych ubarwienie ciała jest bardzo jasne, niemal białe.
Tryb życia
Jest typowym drapieżnikiem. Ze względu na nieduże rozmiary ciała poluje głównie na drobne owady, jaszczurki, płazy, gryzonie, a także ryby. Jesienią żywi się dodatkowo owocami. Jest raczej cichym samotnikiem, prowadzącym skryty tryb życia. Dzień przesypia w wykrotach lub w norach opuszczonych przez inne zwierzęta.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 40 dni. Samica rodzi 1 miot, zwykle w miesiącach od marca do kwietnia. W miocie jest od 3 do 8 młodych. Rodzą się ślepe i białe po czym stopniowo stają się brązowe[4]. Oczy otwierają dopiero w 5 tygodniu życia. Usamodzielniają się po 2-3 miesiącach. Żyją do 5 lat w naturze, do 10 lat w niewoli.
Podgatunki
Wyróżnia się siedem podgatunków tchórza zwyczajnego[5][3]:
- M. putorius anglia
- M. putorius aureola
- M. putorius caledoniae
- fretka domowa (M. putorius furo) – udomowiona forma tchórza
- M. putorius mosquensis
- M. putorius putorius
- M. putorius rothschildi
Ochrona
Od 1992 roku liczebność tchórza spadła i nie udaje się temu zapobiec.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Mustela putorius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ D.D. Skumatov D.D. i inni, Mustela putorius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-20] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 161. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Helga Hofmann: SSAKI. Warszawa: Muza, 1998, s. 245, seria: Encyklopedia kieszonkowa.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mustela putorius. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 września 2009]
Bibliografia
- Włodzimierz Serafiński: Ssaki Polski. Atlas. Elżbieta Fido-Drużyńska (ilustracje). Warszawa: Wyd. Szkolne i Ped., 1995. ISBN 83-02-04976-X.
- p
- d
- e
| Zwierzyna gruba | |
|---|---|
| Zwierzyna drobna |
|
| Ptactwo |
|
- Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków zwierząt łownych (Dz.U. z 2005 r. nr 45, poz. 433)
z późniejszymi poprawkami: Dz.U. z 2017 r. poz. 1484 i Dz.U. z 2022 r. poz. 696
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: animal/European-polecat, animal/common-ferret
- Universalis: putois
- SNL: ilder
- Catalana: 0148906
