Torgsin

Ogłoszenie w prasie paryskiej skierowane do emigracji rosyjskiej dotyczące przelewów walutowych na rachunek *Torgsinu*

Torgsin (ros. Торгсин) – sieć sklepów walutowych działająca w ZSRR w latach 1931–1936. Wszechzwiązkowe Zjednoczenie do Handlu z Cudzoziemcami (ros. Всесоюзное объединение по торговле с иностранцами), Syndykat Handlowy (Торговый синдикат). Pierwotnie były to sklepy dla cudzoziemców, gdzie za złoto i waluty wymienialne również obywatele ZSRR mogli nabywać towary konsumpcyjne bez ograniczeń.

Wprowadzono wówczas pojęcie „wewnętrznego eksportu”, które po II wojnie światowej zastosowano także w krajach zależnych od ZSRR:

w Polsce uruchomiono sieć sklepów Peweksu (Przedsiębiorstwo Eksportu Wewnętrznego) i Baltony
w Czechosłowacji istniał Tuzex
w NRD – Intershop i Genex
w Bułgarii – Corecom (Кореком)
w Rumunii – Comturist^[1]

W samym ZSRR po II wojnie światowej stworzono nową sieć sklepów walutowych. W poszczególnych republikach nosiły one zwykle nazwy różnych drzew:

w Rosyjskiej FSRR Берёзка (Bieriozka – „Brzózka”),
w Ukraińskiej SRR Каштан („Kasztan”),
w Azerbejdżańskiej SRR Чинар (Czinar – „Klon”),
w Łotewskiej SRR sklepy te nazwano ros. Янтарь, łot. Dzintars (tzn. bursztyn – jantar).

Torgsin w literaturze

Mistrz i Małgorzata (powieść Michaiła Bułhakowa) – Behemot powoduje pożar sklepu na rogu Arbatu i rynku Smoleńskiego^[2].

Dzieci Arbatu (powieść Anatolija Rybakowa) - krawiec Szarok kupuje w Torgsinie materiał na modny garnitur dla syna Jury. Oddaje w zamian złotą bransoletę i spinki.