Trials X

Trials X
Ilustracja
od lewej: J. Tiger, DJ Platoon B.
Rok założenia

1991

Rok rozwiązania

1996

Pochodzenie

 Polska

Gatunek

hip-hop

Aktywność

1991-1996

Wydawnictwo

Boom Media, Fonografika, Life Is Music Entertainment

Powiązania

Numer Raz, DJ Eprom, Humaniztikz

Skład
Marcin „J. Tiger” Chmarzyński
Piotr „Platoon” Boruc
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Trials X – polski zespół hip-hopowy, założony w 1991 przez Marcina „Tigermaana” Chmarzyńskiego (ur. 15 marca 1974)[1] i Piotra „Platoona” Boruca[2][3]. W 1996 zespół został rozwiązany.

Historia

Trials X - główne logo

Duet w 1991 swoje pierwsze utwory nagrywał w mieszkaniu na sprzęcie muzycznym z systemem Karaoke. Wtedy to powstał na kasecie magnetofonowej pierwszy nielegal pt. Fekalia[3]. W 1992 kaseta w limitowanej ilości 100 szt. była dystrybuowana w sklepie odzieżowym UZI na warszawskiej Ochocie, gdzie w ciągu roku wyprzedał się jej cały nakład[1].

Od 1993 kolejne utwory powstawały półprofesjonalnie w studiu OKO na warszawskiej Ochocie. Wtedy miejscem spotkań, w którym poznali się twórcy, tj. Numer Raz, V.O.L.T., Jan Marian, QZA, Mandaryn, J.Tiger, Bartek, był korytarz radiowy podczas nagrania pierwszej w Warszawie audycji hip-hopowej Kolorszok[4] prowadzonej przez Bognę Świątkowską w radiu Kolor.

W tej właśnie stacji Trials X prezentował swoją twórczość i najnowsze dokonania. Jako debiutanci byli zapraszani również do Radia "S" czy Programu Trzeciego Polskiego Radia.

Koncerty

Największym i spektakularnym na tamten czas wydarzeniem dla zespołu było zaproszenie go do koncertowania w największych miastach Polski, tj. Krakowie, Poznaniu, Katowicach, Łodzi, Gdyni i Wrocławiu. Trasa koncertowa odbyła się dzięki akcji Adidas Streetball Challange[5] w roku 1995 i promowała uliczną koszykówkę. Podczas całej trasy w najważniejszych rozgłośniach radiowych trwała kampania reklamowa Adidas, do której zaproszono zespół Trials X. Rapowane reklamy stały się faktem[6]. Firma jeszcze wielkorotnie zapraszała zespół do współpracy przy reklamach radiowych. Platoon i Tiger wystąpili także w spotach radiowych dla takich firm jak Sony czy ABB. W tym samym roku w styczniu artyści wzięli udział w III finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Jurka Owsiaka, gdzie wystąpili m.in. w zakładzie karnym w Siedlcach. Trials X w 1994 nagrał kasetę Prawda, cel, przesłanie, która ujrzała światło dzienne wiosną 1995 nakładem niezależnej firmy Boom Media. Wydanie się przedłużyło z powodu włamania do studia graficznego na ul. Mazowieckiej w Warszawie, gdzie przechowywane były wszystkie materiały graficzne związane z okładką płyty. Zespół przeszedł do historii jako pierwszy polski duet, który rozpoczął boom na kulturę hip-hop w Polsce[7].

Trials X jako pierwszy zaprezentował publicznie swój występ podczas International Music Festival Sopot 1993 w bloku rockowym na molo, zorganizowanym przez warszawską agencję SCS. Platoon i Tiger wystąpili wtedy na scenie obok takich zespołów jak: Oddział Zamknięty czy Closterkeller. Występ ten zapowiadała Gazeta Wyborcza w wydaniu warszawskim („Gazety Stołecznej”) z dn. 25 sierpnia 1993 w artykule pt. „Jestem z miasta” napisanym przez Macieja Chmiela. Trials X także jako pierwszy przedstawił publicznie teledysk z gatunku hip-hop do utworu „Czujee się lepiey”[8] w telewizji publicznej w kanale TVP1 oraz TVP Polonia w 1995 w programie Muzycznej Jedynki, który prowadził Artur Orzech. Drugi teledysk zespołu pt. „Jarają, jarają”[8] wyreżyserował Kuba Wojewódzki do programu Halogramy[9] dla telewizji Polsat. Album Prawda, cel, przesłanie duet nagrał już w profesjonalnym studiu S-4 mieszczącym się w gmachu Telewizji Polskiej na ul. Woronicza 17. W 2020 roku duet pojawił się w Teatrze Capitol w Warszawie na II gali rozdania corocznych nagród dla artystów hip hop gdzie wręczył statuetkę dla zespołu Chillwagon jako grupy roku 2020[10].

Okładka kasety z 1991 roku

Reedycja

Trials X - wywiad - Warszawa (2014)

12 kwietnia 2014, dzięki wydawnictwu Fonografika[11], ukazała się reedycja płyty w postaci CD. Wcześniej dostępna ona była tylko na kasetach magnetofonowych. Remasteringu utworów dokonał Dj Eprom[12]. Wznowione wydanie promowały takie osoby jak: Bogna Świątkowska[13], Maciej Chmiel[14], Fu i Olsen[15], Kosi z JWP[16], Juchas[17], Dj Spike[18], Numer Raz[19], DJ Kebs[20] czy Piotr Turek[21]. Duet też udzielił pierwszego wywiadu po latach dla Raputacji[22]. Jako bonus na płycie znalazły się nigdy niewydane nagrania z 1993, takie jak: „Laski” czy „Robię co chcę”. Wymienione utwory były publikowane jedynie na antenie Programu III Polskiego Radia oraz wykonane zostały na żywo podczas bloku rockowego na XXX Międzynarodowym Festiwalu w Sopocie[23] w 1993.

Album demo

W 2019 roku ukazał się w postaci cyfrowej demo album o nazwie Experyment[24][25]. Materiał powstał w 1998 roku i ujrzał światło po 21 latach, kiedy to został odnaleziony w archiwum muzyków. Płyta zawiera 11 utworów nagranych w warunkach domowych na 4 -śladowym magnetofonie kasetowym prawdopodobnie typu TASCAM. Cały materiał został nagrany w mieszkaniu Tigera na warszawskiej Ochocie[26]. Tak jak przy nagraniach do albumu Prawda Cel Przesłanie i tutaj został zaproszony Numer Raz, który wziął udział w nagraniach w formie luźnego freestylowego jamu. Utwory zostały ponownie oczyszczone i zmasterowane.

Dyskografia

Albumy
Rok Dane dot. albumu
1991 Fekalia
1995 Prawda, cel, przesłanie
  • Data: 10 kwietnia 1995[28]
  • Wydawca: Boom Media
2014 Prawda, cel, przesłanie – reedycja 1994–2014
  • Data: 12 kwietnia 2014[29]
  • Wydawca: Fonografika
2019 Prawda, cel, przesłanie - wersja cyfrowa z 1995
2019 Experyment - wersja cyfrowa niewydanego albumu z 1998
Kompilacje różnych wykonawców
Rok Album Utwór Źródło
1996 S.P. „Czujee się lepiey” – Trials X [32]
Rok Album Utwór Źródło
2001 Strefa Wirtualnej Polski „Czujee się lepiey” – Trials X [33]
Wydanie charytatywne - Pocztówka grająca (12x18cm)

W 2022 roku duet wytoczył jedną kopię pocztówki grającej stworzonej w technologii lathe cut na której to umieścił utwór Czujee się lepiey. Pocztówka ze zdjęciem z roku 1994 została wykorzystana w aukcji charytatywnej na portalu Allegro gdzie ostatecznie została wylicytowana kwota 569 zł. Suma ta została przekazana dla organizacji UNICEF gdzie trwała zbiórka dla dzieci cierpiących z powodu wojny, która wybuchła na Ukrainie[34].

Teledyski

Tytuł Rok Reżyseria / Postprodukcja Album Źródło
„Czujee się lepiey” 1995 Wojciech Wieteska Prawda - Cel - Przesłanie [35]
"Jarają, jarają"... 1995 Kuba Wojewódzki [36]

Filmografia

Rok Tytuł Uwagi Źródło
1995 „Kielce – Czyli Polski Bronx”[a] film dokumentalny, reżyseria: Bogna Świątkowska, Marek Lamprecht [37]

Wystawy

Rok Tytuł Kurator Miejsce Miasto Źródło
2019 „Zajawka. Śląski Hip-Hop 1993-2003” Szymon Kobylarz Muzeum Śląskie Katowice [38][39]

Bibliografia

Rok Tytuł Uwagi Źródło
2014 „Antologia polskiego rapu” Pierwsze wydawnictwo obejmujące całościowo dwudziestoletnią historię polskiego rapu. [40]
2018 „Polski hip hop posiada wiele twarzy” Wydanie drugie rozszerzone dotyczące historii kultury hip-hop i graffiti. [41]
2019 „Zajawka. Śląski hip-hop 1993-2003” Publikacja towarzysząca wystawie, którą można oglądać w Muzeum Śląskim do 1 września 2019. [42]
2023 „Niechciani, nielubiani” warszawski rap lat 90. [43]

Uwagi

  1. Podany rok 1995 odnosi się do okresu produkcji filmu. Oficjalna premiera obrazu powstałego na rzecz Telewizji Polskiej nigdy się nie odbyła. Projekt został odrzucony ze względu na liczne wulgaryzmy. W 2011 produkcja po wcześniejszym dopracowaniu technicznym przez Marka Lamprechta została upubliczniona w Internecie. Odbyło się to jednak bez wiedzy jego autorów.

Źródła

  • JakubJ. Wątor JakubJ., Kielecki Bronx po latach. Byliśmy stolicą hip-hopu [online], kielce.gazeta.pl [dostęp 2012-10-03]  (pol.).

Przypisy

  1. a b Andrzej Buda: Historia kultury Hip-hop w Polsce 1977-2013. Niezależne, 2012, s. 43. ISBN 978-83-63089-07-8.
  2. Andrzej Cała, Radek Miszczak: Beaty, rymy, życie. Leksykon muzyki hip-hop. Poznań: Kurpisz S.A., 2005, s. 485. ISBN 83-89738-75-9.
  3. a b Trials X [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15]  (pol.).
  4. KolorSzok – narodziny polskiej sceny Hip-Hop'owej [online], wykop.pl [dostęp 2011-03-01]  (pol.).
  5. Trials X – Historia [online], trials-x.art.pl [dostęp 2011-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-04]  (pol.).
  6. l, Wywiad: Trials X [online], dustyroom.pl, 5 maja 2014 [dostęp 2021-11-04]  (pol.).
  7. Hirek Wrona wspomina "ojców chrzestnych" polskiego rapu | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2019-08-13] .
  8. a b Trials X – Videoklipy [online], trials-x.art.pl [dostęp 2011-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-04]  (pol.).
  9. Kuba Wojewódzki – Biografia [online], muzyka.onet.pl [dostęp 2011-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-23]  (pol.).
  10. blenderrap | Raperzy z hip hopu wyzuci [online], www.blenderrap.pl [dostęp 2020-09-13] .
  11. Trials X – „Prawda, cel, przesłanie” [online], fonografika.pl [dostęp 2014-04-12]  (pol.).
  12. AndrzejA. Cała AndrzejA., MarcinM. Flint MarcinM., BEZ DOGRYWKI: DJ Eprom: Zawsze chodzi o progre [online], t-mobile music [dostęp 2014-10-01] [zarchiwizowane z adresu 2014-10-05]  (pol.).
  13. Bogna Świątkowska opowiada o audycji Kolorszok i reedycji albumu Trials X – „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-08. [dostęp 2019-02-20].
  14. Maciej Chmiel opowiada o teledyskach TRIALS X i reedycji albumu „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-11. [dostęp 2019-02-20].
  15. FU i OLSEN polecają płytę TRIALS X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-16. [dostęp 2019-02-20].
  16. Kosi (JWP) poleca płytę Trials X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-10. [dostęp 2019-02-20].
  17. Juchas opowiada o prekursorach rapu w Polsce i o reedycji płyty Trials X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-09. [dostęp 2019-02-20].
  18. DJ Spike poleca płytę TRIALS X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-15. [dostęp 2019-02-20].
  19. Numer Raz poleca album Trials-X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-06. [dostęp 2019-02-20].
  20. DJ Kebs poleca płytę TRIALS X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-16. [dostęp 2019-02-20].
  21. Piotr Turek (Tu1) opowiada o historii albumu Trials X „Prawda, cel, przesłanie”. TRIALS-X Oficjalny Kanał 2014-04-12. [dostęp 2019-02-20].
  22. TRIALS-X Korzenie/Początki polskiego rapu WYWIAD (1 Część) dla Raputacji. JSDK – Rap Archiwa / Wywiady / Koncerty 2014-03-30. [dostęp 2019-02-20].
  23. TrialsT. X TrialsT., TRIALS X – XXX International Sopot Festival 1993 [online], youtube.com [dostęp 2014-01-19]  (pol.).
  24. Jedni z pionierów warszawskiego hip-hopu wracają z albumem... nagranym 20 lat temu [online], Skrr.pl | Dla kultury., 3 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-12]  (pol.).
  25. Trials X - Experyment (sampler albumu z 1998) | Popkiller [online], www.popkiller.pl [dostęp 2019-09-12] .
  26. Trials X - wywiad w audycji Rap Gra | Radio Aktywne (2019). [dostęp 2019-09-12].
  27. Trials-X – „Fekalia” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15]  (pol.).
  28. Trials-X – „Prawda, cel, przesłanie” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16]  (pol.).
  29. Trials X – reedycja pierwszego polskiego albumu hiphopowego [online], cgm.pl [dostęp 2014-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-03]  (pol.).
  30. Prawda - Cel - Przesłanie (1995 Edition) [online], bandcamp.com [dostęp 2019-07-24]  (ang.).
  31. Experyment [online], discogs.com [dostęp 2019-08-31]  (ang.).
  32. V/A – „S.P.” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-07-02] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16]  (pol.).
  33. Strefa WP w Internecie [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2001-07-31]  (pol.).
  34. UNICEF [online], trialsx.pl [dostęp 2022-03-14]  (pol.).
  35. "Czujee Się Lepiey" - teledysk. www.youtube.com. [dostęp 2009-02-22]. (ang.).
  36. "Jarają, Jarają"... - teledysk. www.youtube.com. [dostęp 2014-01-19]. (ang.).
  37. Kielce – Czyli Polski Bronx [online], filmweb.pl [dostęp 2012-07-02]  (pol.).
  38. Zajawka - informacja - prasowa [online], aws.amazon.com [dostęp 2019-06-07]  (pol.).
  39. Zajawka. Śląski Hip-Hop 1993-2003. [online], muzeumslaskie.pl [dostęp 2019-06-07]  (pol.).
  40. DominikaD. Węcławek DominikaD. i inni, Antologia polskiego rapu, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2014 .
  41. PiotrP. Sadowski PiotrP., AndrzejA. Graff AndrzejA., Polski hip hop posiada wiele twarzy, Świdnica: Dziurawe Sample, 2018, ISBN 978-83-947849-0-4 .
  42. SzymonS. Kobylarz SzymonS., Zajawka. Śląski hip-hop 1993-2003, ArkadiuszaA. Gola i inni, Katowice: Muzeum Śląskie, 2014, ISBN 978-83-943991-8-4 .
  43. FilipF. Kalinowski FilipF., Recenzja książki Filipa Kalinowskiego Niechciani, nielubiani, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2023 .

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona na portalu Facebook (pol.)
  • Oficjalna strona na portalu Flickr (pol.)
  • Oficjalna strona na portalu Bandcamp (pol.)
  • p
  • d
  • e
Polski hip-hop XX wieku
1982
Mixtape'y
  • 3
Wykonawcy
1988
Studyjne
Wykonawcy
1991
Studyjne
Nielegale
Wykonawcy
1992
Studyjne
Wykonawcy
1993
Studyjne
Wykonawcy
1994
Studyjne
Dema
Wykonawcy
1995
Studyjne
Dema
Single
Wykonawcy
1996
Studyjne
EP
Składanki
  • S.P.
Single
Wykonawcy
1997
Studyjne
EP
Składanki
Single
Wykonawcy
1998
Studyjne
Nielegale
  • EP
Składanki
Single
Wykonawcy
1999
Studyjne
Nielegale
Ścieżki
  • Poniedziałek
Kompilacje
Single
Wykonawcy
2000
Studyjne
Dema
  • Saturator
Składanki
Single
Wykonawcy
Inne
Wytwórnie
Osoby
Wykonawcy