Turzyca dacka
 | |||||
| Systematyka[1][2] | |||||
| Domena | eukarionty | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||||
| Podkrólestwo | |||||
| Nadgromada | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||||
| Klasa | Magnoliopsida | ||||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||||
| Rząd | wiechlinowce | ||||
| Rodzina | ciborowate | ||||
| Rodzaj | turzyca | ||||
| Gatunek | turzyca dacka | ||||
| Nazwa systematyczna | |||||
| Carex dacica Heuff. Flora 18: 247 (1835)[3] | |||||
| |||||
| |||||
Turzyca dacka (Carex dacica) – gatunek z rodziny ciborowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Europie Północnej, Środkowej i Wschodniej<[3]. W Polsce występuje tylko w Bieszczadach Zachodnich na następujących stanowiskach: Połonina Wetlińska, Połonina Caryńska, przełęcz między Wielką Rawką a Małą Rawką, Bukowe Berdo, Krzemień, Kopa Bukowska, Halicz, Połonina Bukowska i Kińczyk Bukowski[4][5]
Morfologia
- Łodyga
- Do 30 cm wysokości, sztywna, szorstka, prosta, lub łukowato zgięta, u nasady z ciemnokasztanowymi pochwami[6].
- Kwiaty
- Kwiaty zebrane w 3-4 kłosy o długości 1,5-2 cm. Na szczycie pędu kwiatowego występuje kłos męski, pozostałe boczne to kłosy żeńskie. Podsadka dolnego kłosa bez pochwy, szydlasta. Przysadki czarne, jajowate, na grzbiecie z jaśniejszą kreską, krótsze od pęcherzyków. Pęcherzyki o długości 2 mm, zielone, jajowate, brodawkowane, z niewielkim dzióbkiem w kolorze czarnym[6]. Znamion 2[5].
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Bylina, hemikryptofit. Dobrze znosi długie okresy zalegania śniegu. Kwitnie w maju i czerwcu. Liczba chromosomów 2n=70[5].
- Siedlisko
- Roślina wysokogórska, oreofit. Występuje w murawach wysokogórskich, bliźniczyskach i borówczyskach[5].
Zagrożenia
Gatunek umieszczony w Polskiej czerwonej księdze roślin w kategorii VU (narażony)[7]. Tą samą kategorie posiada w Czerwonej Księdze Karpat Polskich. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) posiada kategorię R (rzadki - potencjalnie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię VU (narażony)[8].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-26] (ang.).
- ↑ a b c Carex dacica Heuff., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-28] .
- ↑ Michalik S., Mitka J., Zemanek B. 2001. Turzyca dacka. s. 523-524. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ a b c d Michalik S., Mirek Z., Mitka J. Turzyca dacka. s. 506-507. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ a b c Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
