Turzyca drobna

Turzyca drobna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

turzyca

Gatunek

turzyca drobna

Nazwa systematyczna
Carex demissa Hornem.
Fors. Oecon. Plantel., ed. 2: 826 (1806)[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca drobna (Carex demissa Hornem.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Występuje w północno-zachodniej i północnej Europie oraz w północno-wschodniej Ameryce Północnej. W Polsce gatunek spotykany jest rzadko, głównie w północnej części kraju oraz na wyżynach i w górach.

Rozmieszczenie geograficzne

Zwarty zasięg obejmuje północno-zachodnią Europę – Islandię, Wyspy Brytyjskie, Półwysep Skandynawski, a na kontynencie północną Hiszpanię, Francję, poprzez kraje alpejskie, Czechy, Polskę po kraje bałtyckie. W Ameryce Północnej rośnie w północno-wschodniej jej części[4]. W Polsce gatunek znany jest ze stanowisk rozproszonych w północnej części kraju, w Borach Dolnośląskich, na Polesiu oraz na obszarach wyżynnych i górskich[5].

Morfologia

Pokrój
Luźnokępowa, jasnozielona turzyca o łodygach zwykle łukowato wznoszących się i osiągających 10–20, rzadziej do 30 cm wysokości. Łodygi są gładkie, obłe do tępo trójkanciastych[6].
Liście
Jasnozielone, u nasady z pochwami ciemnymi, starszymi siateczkowato postrzępionymi. Blaszki liściowe płaskie lub słabo V-kształtne na przekroju, szerokości od ok. 3 do 5 mm. Liście są zwykle nieco krótsze od łodyg[6].
Kwiaty
Zebrane w kwiatostan złożony składający się ze szczytowego kwiatostanu męskiego i 2–5 kwiatostanów żeńskich. Kłos męski walcowaty, osadzony jest na krótkiej szypule (występuje przerwa między nim a kłoskami żeńskimi). Kłoski żeńskie drobne, kulistawe do walcowatych, rzadko skupione, zwykle nieco luźne, zwłaszcza najniższy bywa oddalony od pozostałych i osadzony na szypule. Cały kwiatostan złożony wsparty jest podsadką dłuższą od niego lub podobną długością, pochwiastą. Kwiaty żeńskie i później owoce wsparte są przysadkami jasnobrązowymi, z jaśniejszym grzbietem, zaostrzonymi[6].
Owoce
Pęcherzyki o długości 3–4 mm, z czego dzióbek ma do 1 mm[6].
Gatunki podobne
Inne gatunki z sekcji Ceratocystis – w Europie Środkowej: turzyca żółta C. flava, turzyca łuszczkowata C. lepidocarpa, turzyca Oedera C. oederi, turzyca Hosta C. hostiana. Rośliny te zwykle mają łodygi wyraźnie wyższe (poza turzycą Oedera, która ma łodygi zwykle proste, a nie łukowate), w przypadku turzycy żółtej kanciaste. Turzyca łuszczkowata wyróżnia się osadzeniem kwiatostanu męskiego na szypule długości 1 cm lub dłuższej, podczas gdy pozostałe gatunki mają ten kłos siedzący. Turzyca Hosta wyróżnia się kłoskami żeńskimi wydłużonymi i ciemnobrązowymi przysadkami[6].

Biologia i ekologia

Turzyca drobna jest byliną kwitnącą w czerwcu, owocującą do sierpnia. Rośnie w miejscach wilgotnych na różnych siedliskach: na łąkach, torfowiskach, w lasach, poza tym na brzegach wód – nad rowami, stawami i ciekami[6].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-08-08]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-08-08]  (ang.).
  3. Carex demissa Hornem.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-08-08].
  4. Carex tumidicarpa. [w:] Den Virtuella Floran [on-line]. Naturhistoriska riksmuseet. [dostęp 2021-08-08].
  5. AdamA. Zając AdamA., MariaM. Zając MariaM. (red.), Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce: dodatek, Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Instytut Botaniki, 2019, s. 44, ISBN 978-83-956282-0-7, OCLC 1143739807 .
  6. a b c d e f PiotrP. Sikorski PiotrP. i inni, Atlas turzyc z kluczami do oznaczania gatunków, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2020, s. 250-251, ISBN 978-83-7763-460-8, OCLC 1192549889 .
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: grønnstarr
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42301
  • EUNIS: 187374
  • FloraWeb: 20011
  • GBIF: 2725414
  • IPNI: 299420-1
  • ITIS: 510184
  • NCBI: 241204
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:299420-1
  • identyfikator Tropicos: 9900013