Turzyca siwa

Turzyca siwa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

ciborowate

Rodzaj

turzyca

Gatunek

turzyca siwa

Nazwa systematyczna
Carex canescens L.
Sp. Pl.: 974 (1753)[3]
Synonimy
  • Caricina canescens (L.) St.-Lag.
  • Vignea canescens (L.) Rchb.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca siwa (Carex canescens) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Jest szeroko rozprzestrzeniony w strefie umiarkowanej na półkuli północnej, poza tym rośnie na Nowej Gwinei i w południowej części Ameryki Północnej[3]. W Polsce jest pospolity, lokalnie bywa rzadszy np. w środkowej Wielkopolsce i na północnym Mazowszu[5].

Morfologia

Kwiatostan
Pokrój
Bylina kępkowa, zazwyczaj z kłączem, niekiedy wytwarzająca rozłogi, wysokości (10)20–50(70) cm.
Łodyga
Trójkanciasta, sztywna, górą szorstka, u dołu okryta ciemnobrunatnymi pochwami liściowymi.
Liście
Szarozielone do żywozielonych, na szczycie płaskie, brzegiem ostre, szerokości 1,5-3(4) mm, krótsze od łodygi.
Kwiaty
Roślina jednopienna, kwiaty rozdzielnopłciowe, zebrane 4-6 obupłciowych, wielokwiatowych, kłosów, tworzących kwiatostan złożony. Kłosy podłużne do eliptycznych, długości 5-8(10) mm, ku górze rozszerzające się, tępe. Dolna podsadka niekiedy liściowata. W każdym kłosie kwiaty szczytowe męskie, dolne żeńskie, przysadki białawe, z zielonym grzbietem, krótsze od pęcherzyków, długości do 2 mm. Kwiaty męskie z trzema pręcikami, żeńskie z jednym słupkiem o dwóch znamionach wychylających się z pęcherzyka.
Owoce
Orzeszek otoczony pęcherzykiem. Pęcherzyki zebrane w kłoski, zielone, z czasem jasnożółte, jajowate, płasko-wypukłe, długości 2-2,5(3) mm, z ciemnymi, cienkimi nerwami, z wolna zwężające się w stożkowaty, nieco wycięty na szczycie, ząbkowany dzióbek.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina, hemikryptofit. W Polsce kwitnie od maja do lipca.
Siedlisko
Występuje głównie na wilgotnych łąkach, torfowiskach niskich i przejściowych, brzegach rzek.
Fitocenozy
W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu (Ass.) Carici-Agrostietum oraz regionalnie zespołu Caricetum nigrae[6].
Genetyka
Somatyczna liczba chromosomów 2n = 56[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-27]  (ang.).
  3. a b c Carex canescens L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-28] .
  4. Carex canescens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 121, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  6. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

  • Stanisław Kłosowski, Grzegorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007. ISBN 978-83-7073-248-6.
  • Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983. ISBN 83-01-00129-1.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: gråstarr
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 42292
  • EoL: 1124772
  • EUNIS: 187369
  • Flora of China: 242101037
  • Flora of North America: 242101037
  • FloraWeb: 1185
  • GBIF: 2722942
  • identyfikator iNaturalist: 76023
  • IPNI: 299030-1
  • ITIS: 39447
  • NCBI: 140796
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-225264
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:299030-1
  • Tela Botanica: 13550
  • identyfikator Tropicos: 9900010
  • USDA PLANTS: CACA11