Typologia języków

Typologia języków – dziedzina językoznawstwa zajmująca się kategoryzowaniem języków ze względu na ich cechy systemowo-strukturalne[1]. Klasyfikacje typologiczne, w odróżnieniu od klasyfikacji genetycznych (genealogicznych), nie grupują języków według ich pokrewieństwa[1]. W klasyfikacji genetycznej (zob. językoznawstwo historyczne) języki grupuje się w rodziny, które łączy wspólny przodek, natomiast typologia łączy różne, niekoniecznie spokrewnione języki, w typy[2].

Typologia zajmuje się badaniem języków pod względem ich podobieństwa i identyczności. Typologicznie identyczne są te elementy, które pełnią tę samą funkcję językową w tekście oraz oznaczają się podobną częstotliwością, przy czym bada się elementy synchroniczne, a nie identyczne historycznie[2].

Istnieje kilka rodzajów typologii, w zależności od obranych kryteriów:

  • typologia fonologiczna, badająca język pod względem fonologicznym i cech dystynktywnych głosek[3],
  • typologia semantyczna, zajmująca się systemami słownikowymi[4],
  • typologia syntaktyczna, badająca podobieństwo języków pod względem składniowym[5],
  • typologia morfologiczna, zajmująca się ustalaniem podobieństw w zakresie budowy wyrazów[6].

Przypisy

  1. a b Ondruš i Sabol 1987 ↓, s. 243.
  2. a b Milewski 1967 ↓, s. 204–205.
  3. Milewski 1967 ↓, s. 208.
  4. Milewski 1967 ↓, s. 221.
  5. Milewski 1967 ↓, s. 230.
  6. Majewicz 1989 ↓, s. 193.

Bibliografia

  • TadeuszT. Milewski TadeuszT., Językoznawstwo, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967 .
  • Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
  • ŠimonŠ. Ondruš ŠimonŠ., JánJ. Sabol JánJ., Úvod do štúdia jazykov, Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo, 1987, OCLC 28427817  (słow.).

Linki zewnętrzne

  • Association for Linguistic Typology (ang.)
Kontrola autorytatywna (dyscyplina naukowa):
  • LCCN: sh85139174
  • GND: 4056503-8
  • BNCF: 5158
  • NKC: ph126823
  • J9U: 987007558412305171
Encyklopedia internetowa:
  • Treccani: tipologia
  • Universalis: typologie-des-langues
  • БРЭ: 4192701
  • NE.se: språktypologi
  • DSDE: sprogtypologi