Ustrój polityczny Afganistanu

Afganistan
Godło Afganistanu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Afganistanu
Ustrój polityczny
  • Ustrój polityczny Afganistanu
Konstytucja
  • Konstytucja Afganistanu
Władza ustawodawcza
  • Zgromadzenie Narodowe
    • Izba Starszych
    • Izba Ludowa
    Abdul Rauf Ibrahimi
Władza wykonawcza
  • Emir
    • Hajbatullah Achundzada
  • Premier
    • Hasan Achund
  • Rząd
    • Rząd Hasana Achunda
Władza sądownicza
  • Wymiar sprawiedliwości
    • Sąd Najwyższy
    • Prokurator Generalny Afanistanu
Kontrola państwowa
  • Kontrola państwowa
Finanse
  • Bank Afganistanu
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
  • Partie polityczne
Wybory
  • Wybory parlamentarne: 2016
  • Wybory prezydenckie: 2014
Polityka zagraniczna
  • Polityka zagraniczna
  • Ministerstwo Spraw Zagranicznych Afganistanu
    minister: Salahuddin Rabbani

Wikiprojekt Polityka

Ustrój polityczny Afganistanu

Afganistan jest scentralizowaną republiką prezydencką. Prezydent mianuje rząd, który następnie zatwierdzany jest przez niższą izbę parlamentu[1].

Głowa państwa wybierana jest w głosowaniu powszechnym, absolutną większością głosów na 5-letnią kadencję, którą może sprawować dwukrotnie[1].

Afganistan podzielony jest na 34 prowincje (walijaty). Prowincje dzielą się z kolei na ok. 390 dystryktów. Gubernatorzy prowincji są mianowani przez prezydenta, oni zaś wyznaczają gubernatorów dystryktów. Niezależność gubernatorów jest dość ograniczona – administracja prowincji złożona jest z przedstawicielstw ministerstw centralnych, odpowiedzialnych przed odpowiednimi ministrami w Kabulu[1].

Funkcjonują także rady prowincji oraz dystryktów, wybierane w wyborach powszechnych. Ponadto, wg konstytucji Afganistanu, merowie miast także powinni być wybierani w wyborach powszechnych (z wyjątkiem mera Kabulu, którego mianuje prezydent)[1].

Władza ustawodawcza

Zgromadzenie Narodowe składa się z 249-osobowej izby niższej – Wolesi Dzirga oraz 102-osobowej wyższej izby – Meszrano Dżirga. Członkowie niższej izby wybierani są w wyborach powszechnych, przy wykorzystaniu systemu tzw. pojedynczego, nie przenoszonego głosu, na 5-letnią kadencję. Wybór deputowanych do izby wyższej jest bardziej złożony. Trzydziestu czterech członków wybieranych jest przez legislatury prowincji na okres 4 lat, zaś 34 – przez ciała ustawodawcze dystryktów, na okres 3 lat. Pozostałych 34 mianowanych jest przez prezydenta na okres 5 lat. Do tej pory ukonstytuowanie wyższej izby całkowicie wg tych kryteriów nie było możliwe ze względu na brak ostatecznego wytyczenia granic wszystkich prowincji. W efekcie reprezentanci prowincji byli także wybrani przez legislatywy dystryktów[1].

Władza wykonawcza

Władzę wykonawczą sprawuje prezydent[1].

Sądownictwo

Konstytucja powołała system sądów z Sądem Najwyższym[2].

Przypisy

  1. a b c d e f Afganistan: Informator ekonomiczny [online], Serwis Rzeczypospolitej Polskiej [dostęp 2021-07-03] .
  2. Afganistan. Ustrój polityczny, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-07-04] .
  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (system polityczny):
  • LCCN: sh85001524
  • J9U: 987007293835105171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 4573587
  • SNL: Afghanistans_politiske_system