Władysław Kunicki-Goldfinger

Władysław Kunicki-Goldfinger

Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 lutego 1916 Kraków
Data i miejsce śmierci	14 sierpnia 1995 Warszawa
Profesor doktor habilitowany nauk przyrodniczych
Specjalność: biologia molekularna, mikrobiologia
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Profesura	1951
Polska Akademia Nauk
Status	członek korespondent (od 1965) członek rzeczywisty (od 1980)
Doktor honoris causa Uniwersytet Wrocławski – 1989 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej – 1990
Wykładowca
uczelnia	UMCS, UWr, UW
Odznaczenia
Cytaty w Wikicytatach

Władysław Jerzy H. Kunicki-Goldfinger (ur. 13 lutego 1916^[1] w Krakowie, zm. 14 sierpnia 1995 w Warszawie) – polski mikrobiolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, działacz socjalistyczny.

Życiorys

Syn prawnika i działacza komunistycznego Zygfryda Goldfingera i Walerii Kunickiej herbu Bończa, nauczycielki gimnazjalnej^[2][3]. W 1934 rozpoczął studia na kierunku przyrodniczym Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę magisterską obronił w Katedrze Mikrobiologii na Wydziale Rolnym UJ, gdzie rozpoczął pracę. W 1940 trafił do ZSRR i został zesłany w okolice Archangielska. Następnie został żołnierzem II Korpusu Polskiego w ZSRR. Przeszedł z nim w stopniu szeregowego przez Persję, Palestynę, Egipt do Włoch.

W 1947 powrócił do Polski. Związał się z Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS, gdzie obronił pracę doktorską i uzyskał habilitację. Następnie pracował na Uniwersytecie Wrocławskim i Uniwersytecie Warszawskim. Od 1965 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, od 1980 członkiem rzeczywistym^[4]. Autor kilku podręczników akademickich m.in. Życie bakterii oraz książek dotyczących ewolucji. Członek założyciel, przewodniczący Kasy Pomocy Naukowej i członek rady programowej Towarzystwa Kursów Naukowych.

W 1989 Uniwersytet Wrocławski, a w 1990 Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej przyznały mu tytuł doktora honoris causa^[5]. W 1950 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi^[6]. W 1989 otrzymał Nagrodę „Problemów” za wieloletnią popularyzację podstawowych problemów współczesnej biologii^[1].

Pochowany na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie.

Działalność polityczna i opozycyjna

W latach 1934–1937 członek Legionu Młodych-Lewica, a od 1937 członek Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1976 sygnatariusz Listu 101 do Sejmu, współpracownik Komitetu Obrony Robotników. W 1981 internowany. 17 października 1987 jeden z założycieli PPS, w 1987 przez rok członek Rady Naczelnej partii. W 1991 znalazł się wśród współzałożycieli Solidarność Pracy. W styczniu 1976 podpisał list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej^[7]. Jako przedstawiciel strony solidarnościowo-opozycyjnej uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego.

W PRL informacje na temat Władysława Kunickiego-Goldfingera podlegały cenzurze. W 1977 jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko z adnotacją: „Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW”. Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.^[8]

Książki

• Władysław Kunicki-Goldfinger, „Dziedzictwo i przyszłość. Rozważania nad biologią molekularną, ewolucją i człowiekiem”. PWN, Warszawa, 1976, ss. 473.
• Władysław Kunicki-Goldfinger, „Życie bakterii”. wyd. czwarte zmienione, PWN, Warszawa 1982, ss. 618.
• Władysław Kunicki-Goldfinger, „Szukanie możliwości. Ewolucja jako gra przypadków i ograniczeń” PWN, Warszawa 1989, ss. 308.

Przypisy

Bibliografia

• ZbigniewZ. Kwiatkowski ZbigniewZ., Władysław Kunicki - Goldfinger (1916 - 1995) [online], www.pan-ol.lublin.pl [dostęp 2020-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-12] .
• Wykaz profesorów i docentów Uniwersytetu Warszawskiego, „Roczniki Uniwersytetu Warszawskiego”. tom 10 (redaktor Ludwik Bazylow), 1971, s. 60
• Encyklopedia Solidarności
• Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015. ISBN 978-83-61344-70-4.

Linki zewnętrzne

• Artykuły popularnonaukowe w miesięczniku „Delta” [dostęp 2021-09-01].