Walerian Bogusławski

Walerian Bogusławski
major dyplomowany kawalerii major dyplomowany kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Walerian Tadeusz Bogusławski

Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1895
Warszawa

Data i miejsce śmierci

w kwietniu 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

24 Pułk Ułanów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron (ur. 15 grudnia 1895 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, inżynier, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Tadeusza i Marii z Rzewuskich. Absolwent Gimnazjum im. Konopczyńskiego w Warszawie (matura w 1912) i Wydziału Rolnego Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego (1914), uzyskał dyplom inżyniera.

Powołany do armii rosyjskiej, brał udział w I wojnie światowej. Dowodził plutonem i zwiadem konnym. W 1916 wstąpił do Akademii Wojskowej Prawniczej. Od sierpnia 1917 w I Korpusie Polskim jako dowódca zwiadowców konnych. 12 listopada 1917 awansował do stopnia podporucznika[1]. Po zakończeniu I wojny wstąpił do Wojska Polskiego. Wcielony do 7 Pułku Ułanów Lubelskich. W trakcie organizacji pułku tworzył pluton łączności[2], a następnie przeniesiony w 1920 na funkcję adiutanta 201 Pułku Szwoleżerów. Brał udział w wojnie 1920. 10 października 1920 został ranny. Po zakończeniu działań wojennych służył w 3 Pułku Szwoleżerów (był w 1923, 1924, 1928) w stopniu rotmistrza[3] (ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 320 lokatą w korpusie oficerów jazdy)[4]. Pełnił funkcję komendanta garnizonu w Wołkowysku. Ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. 2 kwietnia 1929 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 13. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[5]. W lipcu tego roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[6]. W marcu 1930 został przeniesiony na stanowisko szefa taborów przy 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach[7][8]. Z dniem 5 stycznia 1931, po odbyciu praktyki w 15 Pułku Artylerii Polowej w Bydgoszczy i 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu oraz ukończeniu Kursu próbnego przy Wyższej Szkole Wojennej, został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni kurs 1930/32[9][10]. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[11] na stanowisko szefa Referatu Materiałowego i Wydziału Mobilizacyjnego[1]. W październiku 1935 został przeniesiony do Sztabu Głównego na stanowisko delegata przy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Warszawie. W marcu 1939 pełnił służbę w 24 Pułku Ułanów w Kraśniku na stanowisku dublera I zastępcy dowódcy pułku[12].

W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 022/3 z dnia 9 kwietnia 1940. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni do 1958 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie[13].

Walerian Bogusławski był żonaty z Wandą z Kuleszów, z którą miał dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

  • 5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[17]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 14384 – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
  • Tablica na Cmentarzu Powązkowskim[18].
  • Dąb Pamięci 14 kwietnia 2010 na ul. Południowej 1, przez Starostwo Powiatowe w Łasku i Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Łasku[19][20].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Materiały do epitafiów katyńskich. Pro Memoria, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, Tom 4, Rok XXXIX, 1994, s. 299 .
  2. Zarys historji wojennej 3-go pułku szwoleżerów, 1929, s. 5 .
  3. Rocznik Oficerski MSWojsk., 1923, s. 599 .
  4. Rocznik Oficerski MSWojsk., 1923, s. 681 .
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 106.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 211.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 108.
  8. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 75.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 233, awizo.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 7.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 405.
  12. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 130, 706.
  13. УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва 2015, s. 176 .
  14. M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  15. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę na polu odzyskania niepodległości”.
  16. Dekoracja Orderem Legii Honorowej. Żołnierz Polski nr 28 (307), 9 lipca 1922, s. 17
  17. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  18. MarekM. Minakowski MarekM., Na zdjęciu Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2017-07-12] .
  19. TomaszT. Lewandowski TomaszT., AdamA. Nielski AdamA., Katyń – strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-07-12]  (ang.).
  20. Dęby Katyńskie [online], www.zsp2lask.republika.pl [dostęp 2017-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2010-11-07] .

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.