Wiejski korowód

Wiejski korowód
Ilustracja
Autor

Simon de Vos

Rodzaj

scena rodzajowa

Data powstania

ok. 1640

Medium

olej na miedzi

Wymiary

32 × 39 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Wiejski korowód, Bachanalia – obraz olejny flamandzkiego malarza Simona de Vosa, będący alegorią pijaństwa.

Tematyka i interpretacja obrazu

Obraz przedstawia taneczny korowód biesiadników. Według Bożeny Steinborn pomysł takiej kompozycji narodził się w latach dwudziestych XVII wieku, za sprawą Johanna Lissa, który ok. 1621 wykonał rysunek przygotowawczy[a], a kilka lat później, ok. 1629 roku, wersję malarską[b] o nieco zmienionym układzie figur. Obie prace nosiły tytuł Weselny korowód na wsi[1]. De Vosa prawdopodobnie mógł wzorować się na tych pracach, choć jego postacie bardziej przypominają te z rysunku Lissa. Według historyka sztuki Beaty Lejman, oba obrazy mogły posiadać inny pierwowzór: wcześniejszy obraz lub rysunek pochodzący z pracowni Pietera Bruegla Starszego[2].

Simon de Vos wprowadził dodatkowo własne oryginalne rozwiązania: obok namalowanych pijaków umieścił postacie ze świata mitów. I tak dwie pary na pierwszym planie tańczą w rytm wygrywany przez dudziarza i flecistę stojących na środkowym podwyższeniu wśród krzewów. Po lewej stronie jeden z wymiotujących biesiadników podtrzymywany jest przez kobietę (żonę?), po prawej widoczny jest oberżysta oparty o beczkę i stojący na tle łuku przypominającego portal. Według Beaty Lejman twarz oberżysty jest autoportretem malarza[c][2]. Najważniejszą namalowaną postacią, będącą kluczem do interpretacji obrazu, jest leżący za tańczącymi nagi, gruby Bachus wraz z siedzącymi przy nim satyrami. Bachus patronował młodym parom i był zawsze obecny na ich zaślubinach; na pierwszym planie widać rozrzucone atrybuty kawalerskich uciech: karty do gry, kielichy, dzban po piwie, obgryzione kości. Tematyka i ukazane szczegóły są charakterystyczne dla obrazów rodzajowych Bruegla Starszego. Postać bożka wina, de Vos ukazał w innej swojej pracy pt. Bachanalie[d].

Proweniencja

Pierwotnie obraz znajdował się w zbiorach książąt Hohenzollern w Lwówku Śląskim i w Skale; następnie trafił do zbiorów G. Scheuermanna w Skale. Od 1918 roku był własnością Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu (nr inw. 1178,Lgb.19305). Przed 1946 rokiem znajdował się w posiadaniu W. Emilianowicza, który zakupił go na targu w Krakowie. W 1946 trafił do antykwariatu E. Metlewicza w Krakowie skąd został zakupiony przez warszawskie Muzeum Narodowe. W 1971 wypożyczony, a w 1973 przekazany na własność do Muzeum Narodowego we Wrocławiu (nr. inw.VIII-2320)[1].

Uwagi

  1. Obecnie w zbiorach Staatliche Graphische Sammlung w Monachium.
  2. Obecnie w zbiorach Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie (nr inw. 3844).
  3. Antoon van Dyck wykonał grafikę Portret Simona de Vosa. Postać jest bardzo podobna do podobizny oberżysty.
  4. Obecnie w zbiorach Spencer w Althorp.

Przypisy

  1. a b Steinborn 2006 ↓, s. 196.
  2. a b Lejman 2001 ↓, s. 58.

Bibliografia

  • Bożena Steinborn: Katalog zbiorów malarstwa niderlandzkiego. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2006. ISBN 83-86766-28-X.
  • Beata Lejman: Złote Niderlandy. Obrazy holenderskie i flamandzkie XVII wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu (katalog wystawy). Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2001. ISBN 83-86766-02-6.