Wiesław Bończa-Tomaszewski
 Fotografia z sierpnia 1931 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 26 lutego 1903 | ||
|---|---|---|---|
| Zawód, zajęcie | dziennikarz-dyplomata | ||
| Odznaczenia | |||
          | |||
| |||
Wiesław Edward Bończa-Tomaszewski (ur. 26 lutego 1903 w Warszawie, zm.?) – polski oficer, dziennikarz-dyplomata, heraldyk i falerysta.
Życiorys
Syn Aleksandra i Wacławy z d. Rucińskiej. Od 13. roku życia należał do harcerstwa. W 1917 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, a później do I Korpusu Wschodniego stacjonującego w Bobrujsku. Po powrocie został aresztowany przez Niemców. Od 1918 służył w Wojsku Polskim. W 1919 ukończył szkołę podchorążych. Brał udział w Obronie Lwowa w 1919, wojnie z bolszewikami i III powstaniu śląskim. 1 czerwca 1921 był na Kursie Dokształcającym Dowództwa Okręgu Generalnego Lwów, a jego oddziałem macierzystym był 37 Pułk Piechoty[1]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 576. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. 12 lutego 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1921 i 35. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. Nadal pełnił służbę w 37 pp w Kutnie[4][5]. W 1925 zakończył służbę jako inwalida wojenny.
Studiował w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie oraz w Instytucie Nauk Międzynarodowych w Paryżu[6]. Od 1925 dziennikarz m.in. w „Polsce Zbrojnej” i „Expresie Porannym”, od 1927 korespondent wojenny w Meksyku i Nikaragui, później badacz warunków emigracyjnych w Ameryce Środkowej oraz na Hawajach, współpracownik polskiego Państwowego Urzędu Emigracyjnego, publikujący w wydawnictwach „Prasy Polskiej” i „Messager Polonais” oraz w „Diario de la Marina”, „El Mundo” na Kubie, „Excelsior”, „El Universal” w Meksyku. Od 1929 do 1930 był redaktorem „Głosu Polskiego” we Francji i zastępcą komendanta Związku Strzeleckiego na Francję, Belgię i Holandię. W 1931 był szefem wydziału propagandy i prasy w Komendzie Głównej Związku Strzeleckiego[6].
W 1932 ożenił się z Lilianą Tchorzewską i rozpoczął pracę jako attaché prasowy konsulatu generalnego w Peru w Warszawie, a w 1933 został redaktorem naczelnym „Jutra Pracy” i kierownika wydziału prasowego w Instytucie Oświecenia Publicznego. Pełnił również funkcję red. nacz. „Przeglądu Przemysłu Farmaceutycznego” i „X Muzy”. Był autorem wielu artykułów w prasie codziennej i periodykach[6].
Od 1939 przebywał na emigracji, od 1941 był prawdopodobnie attaché prasowym poselstwa polskiego w Brazylii, a później przedstawicielem Ministerstwa Informacji i Dokumentacji rządu londyńskiego[7].
Był radcą Polskiego Instytutu Heraldycznego, członkiem Międzynarodowego Instytutu Heraldycznego i członkiem Akademii Papieskiej[6].
Publikacje książkowe
Opublikował szereg artykułów i dwie książki z dziedziny falerystyki:
- Medal za Długoletnią Służbę. Warszawa, 1938
- Kodeks orderowy. Warszawa-Kraków, 1939.
Krzysztof Filipow, współczesny polski profesor zajmujący się tą nauką pomocniczą historii napisał o nich[8]:
Inny charakter ma Kodeks orderowy Wiesława Bończy-Tomaszewskiego, który jest ponadto autorem interesującej monografii Medalu Za Długoletnią Służbę. Kodeks orderowy to do dzisiaj jedyne w świecie opracowanie systemu orderowo-odznaczeniowego, obejmujące prawa i przywileje wyróżnionych, tryb nadawania, ceremoniał wyróżniania oraz opis i historię orderów, odznaczeń i odznak nie tylko polskich, lecz całego świata.
Ordery i odznaczenia[6]
- Srebrny Krzyż Zasługi (7 lipca 1926)[9]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal 3 Maja
- Komandor Orderu Gwiazdy Czarnej (Francja)
- Kawaler Orderu Krzyża Białego (Estonia)
- Medal Zasługi Obywatelskiej (Szwecja)
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)
- Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)
Przypisy
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 129, 920, 983.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 132.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 93.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 233, 451.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 217, 393.
- ↑ a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 753–754.
- ↑ Ryszard Świętek. W służbie polskiego wywiadu w Ameryce Północnej i Południowej 1941–1945. „Przegląd Historyczny”. T. LXXIX, 1988, Z. 3/1988. s. 558.
- ↑ Krzysztof Filipow. Rozwój badań nad falerystyką w Polsce. Stan i perspektywy. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki nr 30/2”, s. 357–370, 1985. Muzeum Historii Polski, Uniwersytet Warszawski.
- ↑ M.P. z 1926 r. nr 152, poz. 432 „w uznaniu zasług, położonych dla sprawy przyłączenia Górnego Śląska do Rzeczypospolitej Polskiej”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Linki zewnętrzne
- Wiesław Bończa-Tomaszewski na zdjęciu w zbiorach NAC (z lewej)
- Suusapäevad Viljandis. „Kaitse Kodu!”. Nr 9/10, s. 224, 7 marca 1931. (est.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
