Wiktor Jerofiejew

Ten artykuł od 2020-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wiktor Jerofiejew

ros. Виктор Владимирович Ерофеев

Wiktor Jerofiejew – 2023
Imię i nazwisko	Wiktor Władimirowicz Jerofiejew
Data i miejsce urodzenia	19 września 1947 Moskwa
Narodowość	rosyjska
Język	rosyjski
Alma Mater	Uniwersytet Moskiewski
Dziedzina sztuki	proza, publicystyka
Ważne dzieła
Encyklopedia duszy rosyjskiej Rosyjska piękność
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Wiktor Władimirowicz Jerofiejew (ros. Виктор Владимирович Ерофеев; ur. 19 września 1947 w Moskwie, Rosyjska Federacyjna SRR) – rosyjski pisarz i publicysta postmodernistyczny. Prowadzi własny program w kanale „Kultura” oraz nadaje autorską audycję w moskiewskim Radiu „Wolność”. Jeden z inicjatorów wydania almanachu „Metropol” w 1979 r.

W swych utworach posługuje się groteską i sarkazmem, miesza rzeczywistość z marzeniem sennym, a czytelnika poddaje ciężkim próbom wytrzymałości intelektualnej i obyczajowej; z bezwzględnością rozlicza się z rosyjską historią, mitologią i narodową megalomanią, a romantyczny motyw żywiołowej „rosyjskiej duszy” zmienia w gorzki obraz degeneracji i apatii^[1].

Życiorys

Urodził się w rodzinie radzieckiego dyplomaty (a wcześniej tłumacza^[2] Stalina), jako dziecko przez kilka lat mieszkał w Paryżu. W 1970 ukończył studia na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1975 został doktorem nauk filologicznych.

Zna język polski^[2], jego pierwszą żoną była Polka, Wiesława Skóra.

W 1979 był jednym z inicjatorów wydania Metropolu, drugoobiegowego wydawnictwa, w którym poza cenzurą ukazały się teksty radzieckich pisarzy różnych pokoleń (w tym Jerofiejewa). Publikacja spotkała się z ostrą reakcją władz – wyrzucono go ze Związku Literatów i objęto zakazem druku (oficjalnie debiutował dopiero w okresie pieriestrojki), a jego ojca odwołano z placówki dyplomatycznej.

W prozie rosyjskiej uchodzi za skandalistę i prowokatora. Jego utwory są mocno nasycone erotyzmem, z sarkazmem rozlicza w nich rosyjską historię i mity. Bohaterką jego pierwszej powieści, Rosyjska piękność (przetłumaczonej na kilkadziesiąt języków), jest moskiewska prostytutka. W autobiograficznym Dobrym Stalinie kreśli ironiczny obraz radzieckiej wierchuszki zafascynowanej generalissimusem.

Jest autorem libretta opery Alfreda Sznitkego Życie z idiotą (napisanego w oparciu o opowiadanie o tym samym tytule).

Wybrana twórczość

Powieści

• 1990 – Rosyjska piękność (ros. Русская красавица)
• 1996 – Sąd Ostateczny (ros. Страшный суд)
• 1999 – Encyklopedia duszy rosyjskiej (ros. Энциклопедия русской души)
• 2004 – Dobry Stalin (ros. Хороший Сталин)
• 2012 – Akimudy (ros. Акимуды) – polskie tłumaczenie Michał B. Jagiełło
• 2017 – Różowa mysz (ros. Розовая мышь) – polskie tłumaczenie Michał B. Jagiełło

Zbiory

• 1980 – Życie z idiotą (ros. Жизнь с идиотом) – zbiór opowiadań
• 1997 – Mężczyźni (ros. Мужчины) – zbiór opowiadań i szkiców
• 2001 – Bóg X – zbiór opowiadań; polskie tłumaczenie Michał B. Jagiełło
• 2006 – Rosyjska apokalipsa – zbiór esejów i szkiców
• 2008 – Świat diabła (ros. Свет дьявола. География смысла жизни) – zbiór esejów; polskie tłumaczenie Michał B. Jagiełło
• 2015 – Ciało (ros. тело) – Zbiór esejów; polskie tłumaczenie Michał B. Jagiełło^[3]

Przypisy

Bibliografia

Źródła w języku rosyjskim

• Biografia Jerofiejewa na portalu Peoples.ru. [dostęp 2014-03-31]. (ros.).
• Biografia Jerofiejewa na portalu Krugoswiet. [dostęp 2014-03-31]. (ros.).