Wodosytka płaskogłowa

Wodosytka płaskogłowa
Ranoidea platycephala[1]
Günther, 1873
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Podgromada

Aspidospondyli

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

Pelodryadidae

Podrodzina

Pelodryadinae

Rodzaj

Ranoidea

Gatunek

wodosytka płaskogłowa

Synonimy
  • Cyclorana platycephala (Günther, 1873)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Wodosytka płaskogłowa[3], żaba wodnista płaskogłowa (Ranoidea platycephala) – gatunek płaza bezogonowego z podrodziny Pelodryadinae w rodzinie Pelodryadidae.

Występowanie

Znane są trzy odrębne populacje: jedna w zachodniej Australii na wschód od Winning Pool aż do Lake Disappointment oraz na południe do Morawa i Lawerton. Spotykana również na małym obszarze w północno-zachodniej części kraju. Większy obszar występowania rozciąga się na północ od stanu South Australia do New South Wales i Queensland. Sumaryczny obszar występowania szacuje się na 1645500 km, więc gatunek jest mocno rozproszony po całym kontynencie[4].

Charakterystyka z uwzględnieniem cech grupy

Większość gatunków z rodziny Hylidae to formy wykazujące przystosowanie do nadrzewnego trybu życia. Wszystkie palce stóp rzekotkowatych zakończone są rozszerzanymi przylgami które umożliwiają przyczepianie się do gładkich powierzchni, na przykład pni drzew[5]. Charakterystyczną cechą szkieletu jest brak żeber, urostyl połączony z kręgosłupem za pomocą dwóch kłykci oraz dodatkowy chrzęstny człon w każdym palcu[6]. Do rodzaju Litoria należą gatunki przystosowane do życia na drzewach, w wodzie oraz gatunki grzebiące, m.in. Cyclorana platycephala[5].

Morfologia gatunku

Ciało wodosytki płaskogłowej jest masywne i spłaszczone grzbietobrzusznie. Dojrzałe płciowo samce osiągają długość 7,2 cm, a samice 6,4 cm. Skóra jest gładka, zmienne ubarwienie ciała, zależne od pory roku - w czasie suszy oliwkowobrązowe z ciemnymi plamkami, podczas okresów deszczowych żółtawy grzbiet z zielonymi plamkami, reszta ciała czerwonobrązowa.Kończyny są krótkie, palce tylnej stopy zrośnięte szeroką błona pławną, a na spodach stóp występują modzele podeszwowe, które służą do kopania oraz zagrzebywani się w ziemi[7]. Oczy wodosytki są duże, umiejscowione dość wysoko. Ma charakterystyczne poziome, wąskie źrenice. Za oczami znajdują się wyraźnie widoczne błony bębenkowe.

Ekologia

Wodosytka występuje na suchych obszarach o klimacie kontynentalnym[6]. Preferuje łąki, mokradła oraz obszary o gliniastym podłożu. Głównym pożywieniem Cyclorana platycephala są bezkręgowce, drobne płazy oraz małe ryby. Wodosytka potrafi łapać swoje ofiary pod wodą, rzucając się na nie i wpychając je do jamy gębowej[8]. Żeruje nocą. Większość życia spędza pod ziemią. W okresach gorąca i suszy zakopuje się około metr w głąb ziemi i zapada w stan estywacji, spowalniając tempo metabolizmu. Pod ziemią tworzy komorę, której ściany pokryte są wydzielanym przez skórę wodosytki śluzem. Stwardniały śluz tworzy powłokę, która chroni przed wysychaniem. Dodatkowo żaba gromadzi wodę w pęcherzu moczowym i w kieszeniach podskórnych[6][5] .Obfite deszcze rozpuszczają utworzony przez żabę kokon i zwierzę wychodzi na powierzchnię. Wiosną rozpoczyna się okres godowy, podczas którego zebrane wokół zbiorników wodnych samce nawołują samice. Samce wydają charakterystyczne niskie, długie dźwięki. Samice składają skrzek do stojących zbiorników wodnych, około 500 jaj, z których wykluwają się kijanki[6]. Kijanki osiągają długość do 8 cm, następnie jednak, wraz z kolejnymi stadiami metamorfozy, zmniejszają swoje rozmiary.

Znaczenie dla człowieka

Nagromadzona w ciele żaby woda jest dobrej jakości i nadaje się do picia, dlatego wędrujący Aborygeni wykopywali żaby wodniste, aby się napoić, po czym wypuszczali je na wolność nie szkodząc zwierzętom[6]. Wystarczyło lekko nacisnąć, by woda zgromadzona w pęcherzu wypłynęła[8]. Wodosytka ma znaczenie gospodarcze głównie w kontekście prowadzonych badań naukowych.

Przypisy

  1. a b Ranoidea platycephala, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. Ranoidea platycephala, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. Reichholf i inni, Płazy i gady, Warszawa: Świat Książki, [cop. 2003], ISBN 83-7311-873-X, OCLC 749177210 .
  4. AmphibiaWeb [online], amphibiaweb.org [dostęp 2018-05-15] .
  5. a b c Cogger i inni, Encyklopedia zwierząt "Gady i płazy", Warszawa: ELIPSA, 1993, ISBN 83-85152-31-8, OCLC 34063516 .
  6. a b c d e Joanna.J. Mazgajska Joanna.J., Płazy świata, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, ISBN 978-83-01-15846-0, OCLC 750778126 .
  7. Reichholf i inni, Płazy i gady, Warszawa: GeoCenter, [cop. 1997], ISBN 83-7129-440-9, OCLC 749889029 .
  8. a b Litoria platycephala [online], Animal Diversity Web [dostęp 2018-05-15]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 177426
  • GBIF: 2427726
  • identyfikator iNaturalist: 66067
  • ITIS: 774630