Xenohyla truncata

Xenohyla truncata[1]
Izecksohn, 1959
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Podrząd

Neobatrachia

Rodzina

rzekotkowate

Rodzaj

Xenohyla

Gatunek

Xenohyla truncata

Synonimy
  • Hyla truncata Izecksohn, 1959
  • Hyla depressa Izecksohn, 1959
  • Xenohyla truncata Izecksohn, 1998
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Xenohyla truncata – gatunek płaza bezogonowego z rodziny rzekotkowatych charakteryzujący się unikalną dla płazów częściowo roślinną dietą. Charakteryzuje się pulchnym ciałem o czerwonobrązowej barwie. Występuje endemicznie w brazylijskim stanie Rio de Janeiro, w którym zasiedla rośliny bromeliowate, wchodzące w skład porastającej pas wydm nadmorskich restingi. Jest jednym z bardzo niewielu gatunków płazów, u których dorosłe osobniki odżywiają się pokarmem roślinnym – w tym wypadku owocami; X. truncata bierze również udział w rozsiewie niektórych gatunków roślin. Część jego diety stanowią również bezkręgowce, zasiedlające zazwyczaj rośliny bromeliowate. Gatunek bliski zagrożenia (NT) w związku z niewielkim zasięgiem występowania (poniżej 20 tys. km²) i degradacją jego środowiska naturalnego.

Wygląd

Ciało pulchne z małą głową i spiczastym pyskiem[3]. Ubarwienie jednolicie czerwonobrązowe, tęczówka czerwona[3]. Palce u stóp i dłoni zakończone przylgami[3].

Zasięg występowania, habitat i zachowania

Występuje jedynie w brazylijskim stanie Rio de Janeiro, do wysokości bezwzględnej 50 m n.p.m.[4] Południową granicę jego występowania określa wyspa Ilha da Marambaia, a północną stan Espirito Santo[5]. Zasiedla roślinność pasa wydm nadmorskich, zwaną restingą, w której spotkać można go na roślinach bromeliowatych (szczególnie w Neoregelia cruenta)[4][5][6]. Podczas ataku drapieżnika rozciąga nogi na boki oraz nadyma się wciągając powietrze do płuc, dzięki czemu przybiera kształt utrudniający napastnikowi połknięcie ofiary[7]. Rozmnaża się w okresowych zbiornikach wodnych utworzonych przez opady deszczu[4].

Dieta

Dieta dorosłych osobników X. truncata jest wyjątkowa wśród płazów, jako że składa się objętościowo w 2/3 z owoców, szczególnie w porze deszczowej, kiedy wiele gatunków roślin owocuje[8]. Wedle danych z 2011 roku jest jednym z dwóch gatunków płazów bezogonowych (obok Euphlyctis hexadactylus), u których dieta dorosłych osobników składa się choć częściowo z roślin[8]. Płaz ten połyka w całości owoce o długości 3–10 mm należące do roślin takich jak Anthurium harrisii czy Erythroxylum ovalifolium[6]. X. truncata prawdopodobnie używa zmysłu wzroku (a dokładnie zdolności postrzegania barw) w celu zlokalizowania owoców[9]. Nasiona nie są trawione, a po wydaleniu kiełkują, co sugeruje, że płaz ten odgrywa ważną rolę w ich rozsiewaniu[8]. Ponadto X. truncata żywi się również bezkręgowcami takimi jak mrówki, prostoskrzydłe, karaczany czy pająki[6][9]. Większość bezkręgowców w diecie X. truncata zasiedla bromelie, jednakowoż płazy te mogą również opuszczać te rośliny, żeby udawać się żerowanie[9]. Odnotowano sezonową zmienność w proporcjonalnym udziale bezkręgowców i owoców w diecie[9].

Status

Gatunek bliski zagrożenia (NT) w związku z niewielkim zasięgiem występowania (poniżej 20 tys. km²) i degradacją środowiska[4]. Z drugiej strony jego zasięg występowania nie jest poszatkowany, przez co gatunku nie można sklasyfikować jako narażonego (VU)[4]. Zagraża mu głównie niszczenie restingi, a także rozwój infrastruktury[4].

Przypisy

  1. Xenohyla truncata, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. Xenohyla truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  3. a b c TimT. Halliday TimT., The Book of Frogs: A Life-Size Guide to Six Hundred Species from Around the World, University of Chicago Press, 29 stycznia 2016, ISBN 978-0-226-18465-4 [dostęp 2020-08-05]  (ang.).
  4. a b c d e f Sergio Potsch deS.P. Carvalho-e-Silva Sergio Potsch deS.P., Ana MariaA.M. Telles Ana MariaA.M., Carlos Alberto Gonçalves daC.A.G. Cruz Carlos Alberto Gonçalves daC.A.G., Xenohyla truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-08-05]  (ang.).
  5. a b Gabriela BuenoG.B. Bittencourt-Silva Gabriela BuenoG.B., Hélio Ricardo daH.R. Siva Hélio Ricardo daH.R., Insular Anurans (Amphibia: Anura) of the coast of Rio de Janeiro, Southeast, Brazil, „Check List”, 9 (2), 2013, s. 225–234, DOI: 10.15560/9.2.225, ISSN 1809-127X [dostęp 2020-08-05]  (ang.).
  6. a b c da Silva, de Britto-Pereira, Caramaschi, Helio, Mônica, Ulisses (8 August 1989). "Frugivory and Seed Dispersal by Hyla truncata, a Neotropical Treefrog"
  7. Napoli, Marcelo (January 2001). "Xenohyla truncata (NCN). Antipredator behavior". Herpetological Review. 32: 36–37
  8. a b c ChrisCh. Mattison ChrisCh., Frogs and Toads of the World, Princeton University Press, 22 maja 2011, ISBN 978-0-691-14968-4 [dostęp 2020-08-05]  (ang.).
  9. a b c d H.R. daH.R. Silva H.R. daH.R., M.C. deM.C. Britto-Pereira M.C. deM.C., How much fruit do fruit-eating frogs eat? An investigation on the diet of Xenohyla truncata (Lissamphibia: Anura: Hylidae), „Journal of Zoology”, 270 (4), s. 692–698, ISSN 0952-8369 [dostęp 2020-08-05]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 1036655
  • GBIF: 2427337
  • identyfikator iNaturalist: 24449
  • ITIS: 662840
  • NCBI: 318415