Złota strzała

Złota strzała (ang. The Arrow of Gold: A Story Between Two Notes) – powieść Josepha Conrada opublikowana w 1919. Autor w fabularyzowanej formie opisał historię swojego prawdopodobnego udziału w przemycie broni do Hiszpanii dla zwolenników Karola Burbona, pretendenta do tronu hiszpańskiego podczas pobytu w Marsylii w latach 70. XIX w. w okresie wojen karlistowskich^[1]. Biografowie do dziś spierają się, czy Conrad faktycznie miał sposobność uczestniczyć w opisanym procederze.

W formie książkowej ukazała się najpierw w Stanach Zjednoczonych (12 kwietnia 1919), zaś w Wielkiej Brytanii 6 sierpnia^[2]. Conrad zadedykował powieść swojemu przyjacielowi i asystentowi literackiemu Richardowi Curle.

Pierwsze polskie tłumaczenie wydał w 1948 krakowski Instytut Wydawniczy „Poziom”, przekładu dokonały Aniela Zagórska i Jadwiga Korniłowiczowa^[3].

Historia wydania

Conrad wspomina w liście do swego wydawcy o planowanym napisaniu „opowieści wojskowej na tle hiszpańskim” w 1915 r.^[4] Ewa Korzeniowska sugeruje, że bodźcem do pisania mógł być list przyjaciółki z dzieciństwa, Tekli Turskiej z 1914. Pierwsze 94 strony autor napisał własnoręcznie, ale kolejne podyktował, co mogło mieć negatywny wpływ na styl. Oryginalnie książka miała być zatytułowana „Śmiech”, a Conrad bawił się innymi możliwymi tytułami, wymieniając w listach: „L’Amie du Roi”, „The Goatherd”, „Two Sisters”, „Mme de Lastaola”, „The Heiress”^[5].

Fabuła

Marsylia, lata 70. XIX w., III wojna karlistowska. Tematem powieści jest trójkąt miłosny, między trójką zwolenników hiszpańskiego pretendenta do tronu Karola Burbona: piękną i kosmopolityczną heroinę Doñą Ritą, alter ego Conrada, Monsieur George’em i weteranem Konfederatów, kapitanem Bluntem, którzy trudnią się przemytem broni dla karlistów^[6].

Recepcja

Krytycy wysuwali wobec powieści zarzuty braku spoistości fabularnej, słabej charakterystyki bohaterów i rozwlekłości. John Galsworthy pisał: „Nie mogę znaleźć prawdziwego czucia w Złotej strzale. (...) W Młodości był czar, tu nie ma go ani śladu.”^[7]. Zdzisław Najder nazywa Złotą strzałę najsłabsza powieścią Conrada^[8].

Przypisy

Bibliografia

• Zdzisław Najder: Życie Conrada-Korzeniowskiego. T. 1, 2. PIW, 1980.

Linki zewnętrzne

• Skan angielskiego wydania książki na Wikimedia Commons