Zamokrzyca
 Zamokrzyca ryżowa | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | wiechlinowce | ||
| Rodzina | wiechlinowate | ||
| Rodzaj | zamokrzyca | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Leersia Sw. Prodr. Veg. Ind. Occ.: 21 (1788), nom. cons.[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| L. oryzoides (Linnaeus) Swartz[4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Zamokrzyca (Leersia Sw.) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Należy do niego 18 gatunków[3]. Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty w strefie międzyzwrotnikowej i strefach umiarkowanych obu półkul. Brak tych roślin na terenach pustynnych (np. w południowo-zachodniej i środkowej Azji, w środkowo-południowej Australii) oraz okołobiegunowych[3]. W Europie[5][3] i w Polsce rośnie jeden gatunek – zamokrzyca ryżowa L. oryzoides[6]. Są to rośliny siedlisk wodnych i bagiennych[7].
Gatunki azjatyckie wykorzystywane są jako rośliny pastewne, zwłaszcza Leersia hexandra[5]. Zamokrzyca ryżowa opisywana jest jako niemająca znaczenia rolniczego – bydło nie wyjada tej trawy z runi[8].
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne i byliny z podziemnymi rozłogami[8], o smukłych i owłosionych źdźbłach, w dole płożących lub unoszących się na wodzie, wyżej podnoszących się lub prosto wzniesionych. Źdźbła mają liczne, zgrubiałe węzły[7].
- Liście
- Równowąsko-lancetowate, o języczku błoniastym, o pochwach owłosionych, czasem szorstkich[7][8].
- Kwiaty
- Zebrane w luźne wiechy o gałązkach wężykowato powyginanych. Kłoski są jednokwiatowe[8], eliptyczne lub wąskojajowate, silnie bocznie spłaszczone. Plew brak. Plewki owłosione, bezostne, łódkowate, 5-nerwowe, górne mniejsze od dolnych i trójnerwowe[7][8]. Słupek z dwoma znamionami[8]. Pręciki w liczbie 1, 2, 3 lub 6[7].
- Owoc
- Ziarniak podługowaty[7] z dwiema bruzdami[8].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny wiechlinowatych Poaceae. W obrębie rodziny klasyfikowany jest do podrodziny Oryzoideae, plemienia Oryzeae i podplemienia Oryzinae[9] – jest blisko spokrewniony z rodzajem ryż Oryza, od którego różni się brakiem plew[5].
- Wykaz gatunków[3]
- Leersia angustifolia Prodoehl
- Leersia denudata Launert
- Leersia drepanothrix Stapf
- Leersia friesii Melderis
- Leersia hexandra Sw.
- Leersia japonica (Honda) Honda
- Leersia lenticularis Michx.
- Leersia ligularis Trin.
- Leersia monandra Sw.
- Leersia nematostachya Launert
- Leersia oncothrix C.E.Hubb.
- Leersia oryzoides (L.) Sw. – zamokrzyca ryżowa
- Leersia perrieri (A.Camus) Launert
- Leersia sayanuka Ohwi
- Leersia stipitata Bor
- Leersia tisserantii (A.Chev.) Launert
- Leersia triandra C.E.Hubb.
- Leersia virginica Willd.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-09-19] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-09-19] (ang.).
- ↑ a b c d e f Leersia Sw.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-19].
- ↑ Leersia O. Swartz. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-09-19].
- ↑ a b c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 511, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 107, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c d e f Leersia Solander ex Swartz. [w:] Fora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-09-19].
- ↑ a b c d e f g MarianM. Falkowski MarianM. (red.), Trawy polskie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 293-296, ISBN 83-09-00593-8 .
- ↑ Genus Leersia Sw.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-19].
