Zanokcica klinowata
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Klasa | paprocie | ||
| Podklasa | paprotkowe | ||
| Rząd | paprotkowce | ||
| Rodzina | zanokcicowate | ||
| Rodzaj | zanokcica | ||
| Gatunek | zanokcica klinowata | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Asplenium cuneifolium Viv. | |||
| |||
| |||
Zanokcica klinowata (Asplenium cuneifolium Viv.) – gatunek paproci z rodziny zanokcicowatych. Występuje w południowych Chinach i w Europie, w Polsce na skałach serpentynowych na przedgórzu Sudetów[3].
Morfologia
- Liście
- Matowe, nagie, niezimotrwałe, osiągające od 5 do 30 cm długości, 3-krotnie pierzaste, w zarysie trójkątne lub jajowate[3][4]. Odcinki ostatniego rzędu jajowatoklinowate lub rombowe. Kształt odcinków liściowych jest zmienny w zależności od stopnia ocienienia.
Biologia i ekologia
Bylina. Tworzy swój własny zespół Asplenietum cuneifolii, dla którego jest gatunkiem charakterystycznym[5].
Zagrożenia i ochrona
Gatunek w Europie Środkowej zagrożony, wymieniany na listach roślin zagrożonych w Niemczech, Polsce, Czechach i na Słowacji[4]. Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 2004 roku[6][7].
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006): E (wymierający, krytycznie zagrożony); 2016: EN (zagrożony)[8]
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej czerwonej księgi roślin: EN (endangered, zagrożony)[9]
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
- ↑ a b Wanda Karpowicz: Paprocie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 142-143.
- ↑ a b Ludwik Żołnierz: Zanokcica klinowata. W: Polska Czerwona Księga Roślin. Róża Kaźmierczakowa, Kazimierz Zarzycki (red.). Kraków: Instytut Botaniki PAN, Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2001, s. 53.
- ↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
