Zanokcica skalna

Zanokcica skalna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

zanokcicowate

Rodzaj

zanokcica

Gatunek

zanokcica skalna

Nazwa systematyczna
Asplenium trichomanes L.
Sp. Pl.: 1080 (1753)[3]
Synonimy
  • Athyrium trichomanes (L.) Shafer
  • Chamaefilix trichomanes (L.) Farw.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zanokcica skalna (Asplenium trichomanes L.) – gatunek należący do rodziny zanokcicowatych. Występuje w Europie, Azji, Afryce, Australii, Nowej Zelandii i Ameryce Północnej[4]. W Polsce częsta na południowym niżu i w górach.

Morfologia

Pokrój
Pokrój
Roślina trwała o wysokości od 15 do 20 cm[5].
Liście
Podłużnie jajowate, pojedynczo pierzaste, o odcinkach siedzących lub prawie siedzących, o ogonkach u nasady kłącza błyszcząco czerwonawych, o osi wraz z najwyższą częścią ogonka zielonych. Odcinki liściowe na krótkich, cienkich ogonkach.

Biologia i ekologia

Zarodnikuje od lipca do sierpnia. Rośnie w szczelinach zacienionych skał. Gatunek charakterystyczny klasy Asplenietea rupestria[6]. Liczba chromosomów 2n = 72[7].

Zastosowanie

Ziele zanokcicy skalnej (Herba Adianthi rubri) zawiera rzadki aminokwas N-acetylornitynę. Było ono stosowane w medycynie naturalnej jako środek wykrztuśny.

Przypisy

  1. ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28]  (ang.).
  2. ↑ The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
  3. ↑ a b Asplenium trichomanes L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-12-28].
  4. ↑ Asplenium trichomanes na Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2014-01-24].
  5. ↑ F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 70. ISBN 83-09-01473-2.
  6. ↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
  7. ↑ Asplenium trichomanes na Flora of China [dostęp 2014-01-24].

Bibliografia

  • Bolesław Broda, Jakub Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1973.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: svartburkne
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 3115
  • EoL: 597642
  • EUNIS: 150117
  • Flora of China: 200004180
  • Flora of North America: 200004180
  • FloraWeb: 679
  • GBIF: 2650662
  • identyfikator iNaturalist: 75609
  • IPNI: 310197-2
  • ITIS: 17364
  • NCBI: 78464
  • Plant Finder: 285785
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-26602551
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:310197-2
  • Tela Botanica: 7728
  • identyfikator Tropicos: 26602551
  • USDA PLANTS: ASTR2