Zaraza Mayera : Morfologia, Biologia i ekologia, Zagrożenia i ochrona, Przypisy Wikipedia, wolna encyklopedia

Zaraza Mayera

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

zarazowate

Rodzaj

zaraza

Gatunek

zaraza Mayera

Nazwa systematyczna

Orobanche mayeri (Suess. & Ronniger) Bertsch & F. Bertsch
Flora von Württemberg und Hohenzollern. Zum Gebrauch auf Wanderungen, in Schulen und beim Selbstunterricht. 2nd ed. Stuttgart: Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft; 1948.

Synonimy

Orobanche alsatica var. mayeri

Zaraza Mayera (Orobanche mayeri (Suess. & Ronniger) Bertsch & F. Bertsch) – gatunek byliny z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Występuje w Karpatach (Słowacja, Polska, Rumunia) oraz na pojedynczych stanowiskach w Niemczech. W Polsce rośnie tylko w Pieninach. Do lat 90. XX wieku był uważany za endemiczny dla Badenii-Wirtembergii^[3]. Okazy tego gatunku odkrył Adolf Theodor Mayer w 1940 roku, przy czym uznał, że należą do zarazy wielkiej. Wkrótce potem wyodrębniono dla nich takson – odmianę w ramach zarazy alzackiej^[3].

Morfologia

Łodyga: Jasnożółta, jasnobrązowa lub czerwonawa, o wysokości 20-60 cm, pokryta łuskami. Łuski dolne trójkątne, liczne. Łuski górne lancetowate, rzadkie^[4].
Kwiaty: Zebrane w licznokwiatowy kłos. Kwiaty siedzące w kątach przysadek. Dwie, dwuzębne działki kielicha. Korona kwiatu żółtawa, jasnobrązowa, różowa lub czerwonawa, o długości 15-20 mm. Szyjka słupka prawie naga. Znamię żółte lub pomarańczowe, dwułatkowe^[4].
Owoce: Torebka. Nasiona liczne i drobne^[4].

Biologia i ekologia

Geofit. Jest rośliną bezzieleniową, bez korzenia. Pasożytuje na okrzynie szerokolistnym (Laserpitium latifolium). Kwitnie od lipca do sierpnia. Rośnie na skałach, w górskich murawach, prześwietlonych borach i w okrajkach, na podłożu wapiennym^[4].

Zagrożenia i ochrona

W latach 2004–2014 gatunek był objęty w Polsce ochroną ścisłą, od 2014 podlega ochronie częściowej^[5]. Gatunek został umieszczony w polskiej czerwonej księdze roślin^[4] w kategorii CR (krytycznie zagrożony). Znajduje się także na polskiej czerwonej liście w tej samej kategorii^[6].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-12-18] (ang.).
↑ ^a ^b Renata Piwowarczyk. Orobanche mayeri (Suess. & Ronniger) Bertsch & F. Bertsch – a species new to Poland. „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”. 80 (3), s. 179-183, 2011. DOI: 10.5586/asbp.2011.020. [dostęp 2017-12-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.