Zenon Kosidowski

Imię i nazwisko

Zenon Alojzy Kosidowski

Data i miejsce urodzenia

22 czerwca 1898
Inowrocław

Data i miejsce śmierci

14 września 1978
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Uniwersytet Jagielloński

Ważne dzieła

Opowieści biblijne,
Opowieści ewangelistów

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Zenon Alojzy Kosidowski^[1] (ur. 22 czerwca 1898 w Inowrocławiu, zm. 14 września 1978 w Warszawie) – polski pisarz, eseista, poeta.

Życie i twórczość

Syn Antoniego (ur. 1863) i Walentyny z d. Fiedler (ur. 1862). Ukończył Gimnazjum Klasyczne w Poznaniu. Służył w armii pruskiej (walczył m.in. pod Verdun), jednak zdezerterował z niej w celu uczestniczenia w powstaniu wielkopolskim. W latach 1919–1922 odbył studia humanistyczne na Uniwersytecie Poznańskim i UJ, gdzie ukończył germanistykę i polonistykę. Współredagował (1919–1920) czasopismo ekspresjonistów „Zdrój”. W 1919 zadebiutował na jego łamach jako poeta i zamieszkał w Poznaniu. Następnie pracował jako polonista w łódzkiej szkole średniej. Od 1928 do 1939 był redaktorem i dyrektorem poznańskiej rozgłośni Polskiego Radia, a w latach 1933–1938 prezesem Związku Zawodowego Literatów Polskich w Poznaniu i jednym z głównych inicjatorów cotygodniowych Czwartków Literacko-Artystycznych^[2].

Po wybuchu II wojny światowej dotarł do Portugalii, a następnie przebywał w USA (1939–1951), gdzie m.in. wykładał historię kultury polskiej na uniwersytecie w Los Angeles (1945–1949). Redagował w tym państwie „Tygodnik Polski” (1942–43)^{[potrzebny przypis]}, a od 1950 – pismo ambasady polskiej w Waszyngtonie, „Poland of Today”.

W 1922 opublikował tomik poetycki Szalony łowca, w 1928 – rozważania pt. Artystyczne słuchowisko radiowe, a w 1931 – szkice krytyczne Fakty i złudy. Napisał także Poemat o Stanisławie Wysockiej (1930) i dramat Pożar (1927). Po powrocie do kraju (1951) pisał zbiory szkiców popularnonaukowych o dziejach starożytnych cywilizacji i kultur, m.in.:

Gdy słońce było bogiem (1956),
Królestwo złotych łez (1960),
Opowieści biblijne (1963, w 1968 wydana także w ZSRR w języku ukraińskim jako Biblijni opowidi^[3]),
Rumaki Lizypa (1965),
Opowieści ewangelistów (1979 Warszawa: Iskry; wydana pośmiertnie w ZSRR w języku rosyjskim w 1979, a także w 1977 jako Сказания евангелистов Москва, Политиздат, na podstawie pierwotnej publikacji polskiej na łamach "Dookoła Świata", 1973–1975^[4]).

W swoich dwóch książkach Opowieści biblijne i Opowieści ewangelistów przedstawiał biblijne wydarzenia w krytycznym i sceptycznym świetle (jednak nie kwestionował historyczności wielu biblijnych postaci, w tym Jezusa z Nazaretu).

Jego utwory były tłumaczone na bułgarski, chiński, czeski, litewski, łotewski, mołdawski, rosyjski, rumuński, serbsko-chorwacki, słowacki, ukraiński, węgierski^[5].

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B 35-7-9)^[6].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1978)^[7]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1965)^[7]
Złoty Krzyż Zasługi (9 listopada 1931)^[8]
Medal Komisji Edukacji Narodowej (1977)^[7]
Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)^[9]
Odznaka Honorowa Miasta Poznania (1971)^[7]

Nagrody

Nagroda Państwowa II stopnia (1964)
Nagroda Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej (1965)

Przypisy

↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2020-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-29)].
↑ JacekJ. Biesiada JacekJ., Duchowni, instytucje i organizacje kościelne w życiu literackim międzywojennego Poznania, „Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski”, T. 10, 2015, s. 208 .
↑ Біблійні оповіді. Зенон Косідовський https://chtyvo.org.ua/authors/Kosidowski_Zenon/Bibliini_opovidi/
↑ Alicja Szałagan, Kosidowski Zenon, w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny (pod redakcją Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan, tom IV: K, Warszawa 1996, s. 265.
↑ Krystyna Jakowska, Podręczny słownik pisarzy polskich, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa, 2006, s. 271-272.
↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-30].
↑ ^a ^b ^c ^d Zenon Kosidowski (1898–1978) - Legitymacje Zenona Kosidowskiego Katalog rękopisów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, T.IV: Sygnatury 1521–2000 Proza Polska XX w., pod red. Tadeusza Januszewskiego, Warszawa 2005, s. 166.
↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu pracy społecznej, kulturalnej, oświatowej, publicystycznej i literackiej”.
↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną pracę organizacyjną w dziedzinie literatury pięknej”.

Bibliografia

Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (Tom I), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1985, ISBN 83-01-05386-2, s. 479.
Jerzy S. Ossowski, Kosidowski Zenon, [w:] Słownik biograficzny historii Polski (Tom 1 A-K) pod red. Janiny Chodery i Feliksa Chiryka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 2005, ISBN 83-04-04856-6, s. 740.
Alicja Szałagan, Kosidowski Zenon, w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny (pod redakcją Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan, tom IV: K, Warszawa 1996, s. 264–266.