Zhu De

Ta osoba nosi chińskie nazwisko Zhu.
Zhu De
朱德
ilustracja
marszałek 元帥 marszałek 元帥
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1886
Yilong, Cesarstwo chińskie

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1976
Pekin, Chiny

Przebieg służby
Lata służby

1927–1976

Siły zbrojne

 Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza

Główne wojny i bitwy

powstanie w Nanchangu,
wojna chińsko-japońska (1937–1945)

Późniejsza praca

działacz polityczny

Odznaczenia
Order 1 sierpnia I klasy (Chiny) Order Niepodległości i Wolności I klasy (Chiny) Order Wyzwolenia I klasy (Chiny)
Zhu De
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

朱德

Pismo tradycyjne

朱德

Hanyu pinyin

Zhū Dé

Wade-Giles

Chu Teh

Wymowa (IPA)

[tʂú tĕ]

Multimedia w Wikimedia Commons
Zhu De
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1886
Yilong

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1976
Pekin

Głowa państwa Chińskiej Republiki Ludowej[1]
Okres

od 17 stycznia 1975
do 6 lipca 1976

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Poprzednik

Dong Biwu[2]

Następca

Song Qingling[3]

Wiceprzewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej
Okres

od 27 września 1954
do 27 kwietnia 1959

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Następca

Song Qingling i Dong Biwu

Wiceprzewodniczący Komunistycznej Partii Chin
Okres

od 28 września 1956
do 1 sierpnia 1966

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
Okres

od 28 kwietnia 1959
do 6 lipca 1976

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Chin

Poprzednik

Liu Shaoqi

Następca

Song Qingling (p.o.)

Multimedia w Wikimedia Commons

Zhu De (ur. 1 grudnia 1886, zm. 6 lipca 1976) – chiński wojskowy i polityk, jeden z twórców Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

Początkowo służył w armii cesarskiej w prowincji Junnan; po wybuchu rewolucji Xinhai w 1911 roku walczył po stronie republikańskiej. W latach 1916-1921 był jednym z militarystów działających w Syczuanie, następnie w 1922 roku wstąpił do Komunistycznej Partii Chin.

Wziął udział w powstaniu w Nanchangu, a po jego upadku przeszedł z niewielkim oddziałem na południe, gdzie spotkał Mao Zedonga[4], któremu następnie pomagał zorganizować bazy partyzanckie w prowincji Jiangxi w latach 1927–1934. Był faktycznym dowódcą wojskowym chińskich komunistów (mówiono wtedy o "oddziałach Zhu-Mao"), a od 1931 roku zasiadał w Biurze Politycznym KPCh. W okresie Wielkiego Marszu poparł konkurenta Mao, Zhanga Guotao, ale po dojściu do Yan’anu i objęciu przez Mao funkcji przewodniczącego Komunistycznej Partii Chin pojednał się z nim. W czasie wojny z Japonią w latach 1937–1945 dowodził siłami komunistycznymi walczącymi pod nazwą 8 Armii jako część armii narodowej. W czasie wojny domowej z Kuomintangiem w latach 1946–50 był głównodowodzącym Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.

W 1955 roku został pierwszym z dziesięciu marszałków ChRL, był pierwszym ministrem obrony ChRL. Odsunięty od funkcji kierowniczych w okresie rewolucji kulturalnej za odmowę upolitycznienia armii i represjonowany. Dzięki wstawiennictwu Zhou Enlaia przywrócony do łask po śmierci Chen Yi w 1972 roku.

W okresie pomiędzy 17 stycznia 1975 a 6 lipca 1976 roku sprawował funkcję Przewodniczącego Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych, będąc formalnie głową państwa.

Jego biografię opracowywała Agnes Smedley, która przekazała mu testamentem cały swój majątek[5].

Przypisy

  1. Jako przewodniczący Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych
  2. Jako Pełniący obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej
  3. Jako Pełniąca obowiązki Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej
  4. C. Martin Wilbur: The Nationalist Revolution: from Canton to Nanking, 1923-28. W: Denis Twitchett: The Cambridge history of China. Cambridge England New York: Cambridge University Press, 1978, s. 674-675. ISBN 978-0-521-23541-9. (ang.).
  5. Norman Polmar, Thomas B. Allen: Księga szpiegów. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo MAGNUM sp. z o.o., 2000. ISBN 83-85852-27-1.

Bibliografia

  • Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0.
  • p
  • d
  • e

Godło Chińskiej Republiki Ludowej

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000360902885
  • VIAF: 222109395
  • LCCN: n81127474
  • GND: 118666177
  • NDL: 00623840
  • BnF: 12210864f
  • SUDOC: 03075643X
  • NLA: 36607882
  • NKC: jx20140612006
  • NTA: 140444939
  • CALIS: n2004093876
  • CiNii: DA08265971
  • Open Library: OL1220156A
  • PLWABN: 9810665586105606, 9810669750205606
  • NUKAT: n2019065054
  • J9U: 987007259730505171
  • LNB: 000224277
  • KRNLK: KAC2019E1883
  • WorldCat: lccn-n81127474
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 4001310
  • Britannica: biography/Zhu-De
  • Universalis: zhu-de-tchou-to
  • БРЭ: 4685712
  • NE.se: zhu-de
  • SNL: Zhu_De
  • VLE: dzu-de
  • Catalana: 0073304
  • DSDE: Zhu_De
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 13502