Zima niezadowolenia

James Callaghan, premier Wielkiej Brytanii w latach 1976–1979
Margaret Thatcher w 1979

Zima niezadowolenia (ang. Winter of Discontent) – potoczne określenie kryzysu społecznego i politycznego[1] podczas zimy roku 1978/1979 w Wielkiej Brytanii (najzimniejszej od tej z lat 1962/1963), podczas której trwał powszechny strajk związków zawodowych sektora publicznego, domagających się podwyżek wynagrodzeń i kontroli inflacji[2].

Bardzo dotkliwe dla społeczeństwa strajki (ponad 29 milionów dni pracy zostało wtedy nieprzepracowanych[3]) były wynikiem działań rządu Partii Pracy, zmierzających do kontrolowania inflacji poprzez wymuszone odejście od umowy socjalnej ze związkami zawodowymi liczącymi w 1979 łącznie 13 milionów członków[3]. Narzucono wówczas przepisy dotyczące sektora publicznego, który wypłacał podwyżki w wysokości poniżej 5%, co miało prowadzić do chociaż częściowej kontroli inflacji i stanowić przykład dla sektora prywatnego. Niektóre związki zawodowe prowadziły negocjacje z pracodawcami w obustronnie ustalonych granicach powyżej tego limitu[4]. Strajki zimowe przyczyniły się do zwycięstwa konserwatystów Margaret Thatcher w wyborach powszechnych w 1979, a także wytworzenia ustawodawstwa ograniczającego działalność związków zawodowych na Wyspach Brytyjskich[5].

Pojęcie „zima niezadowolenia” pochodzi z dramatu Ryszard III autorstwa Williama Szekspira: „Teraz jest zima naszego niezadowolenia / Chwile stały się wspaniałe przez to słońce z York...” (Now is the winter of our discontent. Made glorious summer by this sun of York)[a]. Po raz pierwszy zastosował je Robin Chater w raporcie o dochodach państwa. Został następnie zacytowany w przemówieniu Jamesa Callaghana i wypromowany w gazetach, w tym w The Sun[6].

Uwagi

  1. W przekładzie Józefa Paszkowskiego ta kwestia brzmi: Tak więc nam słońce Yorku zamieniło/Zimę niesnasek w promieniste lato.

Przypisy

  1. Google Books, Lucjan Miś, Problemy społeczne: teoria, metodologia, badania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007, s.97 ISBN 978-83-233-2349-5
  2. Colin Hay, "The winter of discontent thirty years on." The Political Quarterly 80:4 (2009): s.545–52
  3. a b Piotr Zientara, Brytyjskie związki zawodowe: perspektywa historyczno-teoretyczna, w: Polityka Społeczna, nr 1(382)/2006, s.26 ISSN 0137-4729
  4. On This Day: 1979: Early election as Callaghan defeated, BBC. Retrieved 17 December 2007
  5. BBC News – History of the Winter of Discontent
  6. John Simpson: Unreliable Sources: How the Twentieth Century Was Reported. Pan Macmillan, 2010. ISBN 978-0-230-75010-4.

Linki zewnętrzne

  • William Shakespeare: Król Ryszard III. Tragedia w 5 aktach, tłum. Józef Paszkowski. wolnelektury.pl. [dostęp 2017-10-24]. (pol.).
Encyklopedia internetowa (kryzys polityczny):
  • DSDE: Winter_of_Discontent