Zofia Żurakowska
 | |||
| Data i miejsce urodzenia | 13 czerwca 1897 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 31 maja 1931 | ||
| Zawód, zajęcie | pisarka | ||
| |||
| |||
Zofia Żurakowska z domu Duszyńska herbu Dołęga (ur. 13 czerwca 1897 w Wyszpolu koło Żytomierza, zm. 31 maja 1931 w Rabce) – polska pisarka, prozaiczka, autorka książek dla dzieci i młodzieży.
Życiorys
Jej rodzicami byli Witold Duszyński i Stanisława z Salisów. W 1917 podczas imprezy dobroczynnej w Żytomierzu Zofia poznała Czesława Żurakowskiego, a jesienią tego samego roku wyszła za niego za mąż. Kilka miesięcy później Żurakowski, instruktor ochotniczych oddziałów wojska polskiego, zginął w potyczce pod Niemirowem, rodzina pisarki zaś przeniosła się do Warszawy. W 1919 mimo złego stanu zdrowia Zofia zgłosiła się do szpitala polowego we Lwowie jako sanitariuszka, w tym samym roku poważnie zachorowała na gruźlicę. Kolejne lata życia upływały jej w sanatoriach w Davos, Nervi i Zakopanem. W czasie kolejnych kuracji zaczęła pisać. W 1925 opublikowała autobiograficzną powieść Skarby, w której opisała rodzinny dwór i lata dzieciństwa. W 1927 pojawiła się druga część autobiografii Pożegnanie domu. Do końca życia pracowała nad ostatnim tomem autobiograficznej trylogii Nieporozumienie, pozostał on jednak w notatkach i szkicach, które uległy zniszczeniu w czasie II wojny światowej w pożarze warszawskiego mieszkania pisarki.
W 1928 w konkursie „Wiadomości Literackich” Zofia Żurakowska otrzymała II nagrodę za opowiadanie Buty; miał być to początek jej twórczości literackiej dla dorosłych. W 1931 za twórczość dla młodzieży otrzymała nagrodę Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Opublikowane powieści stanowiły kanon lektur dla gimnazjalistów w II Rzeczypospolitej. Decyzją władz PRL znalazły się „w wykazie książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu”, jednak w roku 1972 wydany został nakładem Naszej Księgarni zbiór Jutro niedziela i inne opowiadania.
W maju 1931 pisarka została przewieziona na dalszą kurację do Rabki. Krótko po przyjeździe zmarła w Rabce, gdzie została pochowana na Starym Cmentarzu przy ulicy Orkana. Grób zachował się do dziś. Wspomnienie pośmiertne o pisarce w „Wiadomościach Literackich” w 1931 wyszło spod pióra Marii Dąbrowskiej.
Twórczość
- Skarby[1] (1925), ponownie wydane w 1994
- Gość z Ameryki (1927): opowiadania
- Trzy srebrne ptaki (1927): opowiadania
- Pożegnanie domu[2] (1927),
- Pójdziemy w świat[3][4] (1928),
- Fetysz[5] (1930),
- Roman i dziewiętnastu[6] (1930)
- Jutro niedziela i inne opowiadania[7] (1935): wydane pośmiertnie
Przypisy
- ↑ ZofiaZ. Żurakowska ZofiaZ., Skarby : powieść dla młodzieży, wyd. 1925 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofiaZ. Żurakowska ZofiaZ., Pożegnanie domu : powieść dla młodzieży, wyd. 1927 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofjaZ. Żurakowska ZofjaZ., Pójdziemy w świat. Cz. 1, wyd. 1928 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofjaZ. Żurakowska ZofjaZ., Pójdziemy w świat. Cz. 2, wyd. 1928 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofiaZ. Żurakowska ZofiaZ., Fetysz : powieść dla młodzieży, wyd. 1930 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofiaZ. Żurakowska ZofiaZ., Roman i dziewiętnastu : powieść dla młodzieży, wyd. 1930 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
- ↑ ZofjaZ. Żurakowska ZofjaZ., Jutro niedziela : opowiadania, wyd. 1935 [online], polona.pl [dostęp 2018-07-02] .
Bibliografia
- Joanna Sypuła-Gliwa „Zofia Żurakowska – pisarka przemilczana”, [w:] „Dwór, pejzaż okaleczony” wyd. 2007
Linki zewnętrzne
- Utwory Zofii Żurakowskiej w serwisie Wolne Lektury
- Utwory Zofii Żurakowskiej w bibliotece Polona
